اروپا مقابل تهدیدهای ترامپ

 یکی از محورهای بیانیه اخیر «دونالد ترامپ» در تدوین سیاست جدید کاخ سفید در قبال برجام، تذکر به کشورهای اروپایی بود تا سیاست خارجی خود را با خواست و خط مشی های آمریکا متناسب سازند.

به بیان برخی کارشناسان ترامپ در واقع به متحدان آمریکا در اروپا هشدار داده است اینکه آن ها در کنار ایران از برجام حمایت می کنند به معنی ایستادن در مقابل آمریکا است. البته این نکته جالب توجه است که ترامپ خود و ایالات متحده را هم تراز با جهان می داند و مدعی است سیاست های ایران برای جهان غیر قابل قبول است.

روزنامه پرفروش «وال استریت ژورنال» سخنان ترامپ را گذشته از چهار شرطی که برای ایرانی ها مطرح کرد همچون ضرب الاجلی برای اتحادیه اروپا دانست.

بنابر تحلیل این روزنامه ترامپ با این کار تلاش دارد تا آن ها را مجبور به هم راستایی با خود کند. وی تلاس دارد با افزایش فشار بر کشورهای اروپایی از کانال های ارتباطی آن ها با ایران برای ایجاد زمینه بازبینی در توافق هسته ای استفاده کند.

حتی دونالد ترامپ به صراحت تهدید کرده است در صورت برآورده نشدن اهداف واشنگتن، تحریم های ذیل برجام را به ویژه در حوزه نفتی برقرار می سازد و از برجام خارج می شود.

** حمایت اصولی اروپا از برجام

بسیاری رسانه ها و تحلیلگران جهان موضع کشورهای اروپایی را مهم ارزیابی کرده اند. اروپا از یک طرف متحد کاخ سفید به شمار می رود اما از سوی دیگر به گفته خبرگزاری رویترز مهمترین پشتیبان توافق هسته ای سال 2015 با ایران هم است و رابطه تجاری و سیاسی خود با تهران را فعال کرده است.

روزنامه «واشنگتن پست» در مورد واکنش کشورهای دیگر به رویکردهای تازه ترامپ نوشت: روسیه بیانیه و سیاست های ترامپ علیه توافق هسته ای را به شدت منفی توصیف کرد. پکن هم اظهارات کاخ سفید را دلیلی دانست که توافق را با «مولفه های پیچیده» مواجه می سازد. اتحادیه اروپا نیز عنوان داشت که به ارزیابی نشانه ها و تحولات خواهد پرداخت. با این حال ترامپ روی اروپا حساب ویژه ای را باز کرده است.

آمریکا اکنون کشورهای قاره سبز را تحت فشار قرار می دهد تا برای جلب رضایت

ترامپ تا چهار ماه آینده تلاش کنند. به همین دلیل یک دیپلمات اروپایی اعتقاد دارد رییس جمهوری آمریکا با سخنان خود شرایط را به سمتی پیش می برد که نجات و ادامه توافق را سخت می سازد.

روزنامه لس آنجلس تایمز در گزارشی نوشت: رئیس جمهوری آمریکا گامی را برداشت که به نظر می رسد غیرقابل تغییر باشد.

وی بار دیگر برای 120 روز توافق هسته ای با ایران و تعلیق تحریم ها را اجرا کرد ولی همزمان با این کار به اروپایی ها هم فشار وارد می کند.

از طرف دیگر نشریه «پلتیکو» نیز عنوان داشت: ترامپ تلاش می کند تا با همکاری کشورهای اروپایی در قبال ادامه رفع تحریم ها برخی مواد برجام را تغییر دهد. یکی از محورهایی که ترامپ گفته است به همراه متحدان خود آن را تغییر خواهد داد بخش مربوط به «بندهای غروب» برجام است. ترامپ با این موضوع مخالف است که ایران در دهه آینده بتواند به تدریج فعالیت های هسته ای پیشرفته خود را از سر بگیرد.

لس آنجلس تایمز نوشت: اما متحدان اروپایی آمریکا تمایلی ندارند تا چنین توافقی را دنبال کنند و به واسطه اولتیماتوم و تهدید ترامپ باعث فروپاشی این برجام شوند. روز پیش از بیانیه رئیس جمهوری آمریکا وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا در کنار مسئول سیاست خارجی اروپا تاکید کردند ایالات متحده نباید از توافق کنار بکشد.

«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از بیانیه اخیر کاخ سفید هم عنوان کرده بود این توافق هدف اصلی خود را که بازرسی و شفافیت فعالیت های هسته ای ایران است انجام می دهد. بسیاری از رهبران کشورهای اروپایی هم به شدت بر حفظ توافق هسته ای اصرار دارند و آن را برای همه طرف ها با اهمیت توصیف کرده اند.

**خواب آشفته ترامپ برای ایران و برجام

برخی رسانه های آمریکایی به صورت غیرمستقیم از خط مشی های جنجالی ترامپ برای عملی کردن خواسته ها پرده بر می دارند. در این چارچوب وی به دنبال آن است تا با همراه سازی کشورهای اروپایی، آن ها را از ایران دور کند و سپس به صورت دوطرفه ( با اروپا) به توافق مبنایی دست پیدا کند و در این حالت ایران را در مقابل یک توافق انجام شده جدید قرار دهد.

به نوشته لس آنجلس تایمز، اروپایی ها تردیدهای فراوانی در زمینه همراهی با ترامپ دارند زیرا برخی در کاخ سفید پیشنهاد کرده اند ایران باید از روند مذاکرات برای دستیابی به توافق اضافی کنار گذاشته شود.

یک مقام ارشد دولت آمریکا اعلام کرد که «توافق جدید می تواند بدون مذاکره با ایرانی ها حاصل شود. این روندی است که ایالات متحده به تنهایی با متحدان اروپایی خود در پیش خواهد گرفت».

همچنین ترامپ می گیود به دنبال اصلاح نقص های توافق کنونی (برجام) از طریق قانون های جدید کنگره است و موادی را به ایران تحمیل سازد تا تضمین هایی بدهد که هیچ گاه برنامه هسته ایی را دنبال نمی کند. البته به نوشته این روزنامه چنین رویکردی این نکته مهم را نادیده گرفته است که پیش از این در اجرای تحریم ها علیه ایران، همکاری های بین المللی با حضور بسیاری از متحدان آمریکا عملی شد اما اکنون شرایط متفاوت است. اگرچه ترامپ همکاری متحدان را خواستار است اما ایجاد یک جبهه منسجم علیه ایران بسیار سخت تر از قبل شده است.

گزارش روزنامه واشنگتن پست هم اروپایی ها را درگیر دردسری جدید دانست و نوشت: با این شرایط این کشورها به بزرگترین چالش ها روبرو خواهند بود. مقام های ارشد دولت ایالات متحده می گویند با کشورهای اروپایی بر سر موضوع تعدیل و تفسیر تقاضای ترامپ گفت گو خواهند کرد اما آمریکا مذاکره مستقیمی را با ایران انجام نمی دهد.

به عبارت دیگر در عمل رئیس جمهوری آمریکا از اروپایی ها می خواهد تا به عنوان یک میانجی وارد عمل شوند و تغییراتی را که ایران آن ها را نمی پذیرد عملی سازند. زیرا پیشتر انگلستان، فرانسه، آلمان و مقام های اتحادیه اروپا همگی به گفت وگو و رسیدن به توافق کمک کردند و درکنار ایران و آمریکا از پایه های اصلی توافق بوده اند.

این روزنامه آمریکایی افزود: از طرف دیگر اروپا نگرانی هایی را در مورد واکنش ایران دارد. آن ها می گویند فکر نمی کنند در عمل تغییرات در توافق قابل دستیابی باشد و به همین دلیل به کاخ سفید اصرار می کنند به تعهدات خود پایبند بماند. تمدید بعدی رفع تحریم ها در ماه می (اردیبهشت سال 97) خواهد بود اما ترامپ می گوید نمی خواهد تا آن زمان منتظر بماند. همین موضوع کار اروپا را سخت می کند.