حذف یارانه نقدی با شیب ملایم
سخنگوی کمیسیون تلفیق گفت: ما به دولت پیشنهاد کردیم درخصوص حذف یارانه‌بگیران عجله نکند و فرآیند حذف را با یک شیب ملایم دنبال کند.
علی اصغر یوسف‌نژاد سخنگوی کمیسیون تلفیق، به زوایای جدیدی از نحوه تصویب بندهای مختلف لایحه بودجه سال 97 در کمیسیون تلفیق اشاره می‌کند. او معتقد است تصمیم اعضای کمیسیون تلفیق در خصوص عدم افزایش قیمت حاملهای انرژی یک موضع قابل دفاع بوده و بر اساس شرایط روز جامعه و مطالبات عموم مردم اتخاذ شده است. یوسف‌نژاد تاکید دارد اعتبار جایگزین برای تکمیل منابع مورد نیاز دولت برای برنامه تولید اشتغال سال 97 فراهم شده است.
یکی از تصمیمات مهم کمیسیون تلفیق مخالفت با افزایش قیمت حاملهای انرژی اعم از بنزین و گازوییل بود. این در حالی بود که برخی نهادهای کارشناسی از جمله مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهاد جایگزین استفاده کارت سوخت را مطرح کرده‌اند، چه شد که کمیسیون، تصمیم به حذف کل منابع 17 هزار میلیارد تومانی پیشنهادی دولت که قرار بود از مسیر افزایش قیمت حاملها تایمن شود، گرفت؟
یوسف‌نژاد: باید از لحاظ عقلی این موضوع سنجیده می‌شد که افزایش قیمت حاملهای انرژی مثل بنزین و گازوئیل چه اثری بر متن جامعه خواهد داشت؟ در همان زمان تصویب بندهای مختلف لایحه بودجه فضای کف جامعه و اعتراضات مشخص بود و پالس‌های لازم را به اعضای کمیسیون داد. ما هم به نمایندگی از مردم در مجلس و کمیسیون تلفیق حاضر بودیم به این ترتیب تلاش کردیم مصوباتی داشته باشیم که به نفع قشر پایین و متوسط جامعه باشد. قیمت حاملهای انرژی بر زندگی همه اقشار موثر است به عنوان مثال افزایش قیمت بنزین می‌تواند روی قیمت یک آب معدنی هم اثر بگذارد اما افزایش برخی قیمت‌ها مانند عوارض خروج از کشور بر زندگی اقشار خاص موثر است و کمیسیون تلفیق تصمیم گرفت در این موارد پیشنهاد دولت را بپذیرد و به این ترتیب قسمتی از عوارض خروج از کشور با افزایش روبرو شد.
چرا دولت از اختیار قانونی خود برای افزایش قیمت بنزین در سالهای گذشته استفاده نکرد؟
یوسف‌نژاد: دولت در طی 3 سال گذشته اختیار قانونی افزایش قیمت بنزین را داشت و می‌توانست به صورت پلکانی قیمت را از 1000 به 1500 تومان افزایش دهد اما دولت افزایش قیمت را اعمال نکرد. اما دولت در قالب لایحه بودجه برای سال 97 پیشنهاد کرد که افزایش قیمت حاملهای انرژی از مسیر مصوبه مجلس انجام شود که ما هم به عنوان نمایندگان مردم این نوع افزایش را به صلاح جامعه ندانستیم و با آن مخالفت کردیم.
با توجه به حذف درآمد حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی، منابع جایگزین برای طرح تولید و اشتغال در سال 97، از چه محلی تامین می‌شود؟
یوسف‌نژاد: دولت تاکید داشت منابعی بیش از 60 هزار میلیارد تومان برای اشتغال و تولید در سال 97 تامین شود اما به هر ترتیب مجلس صلاح ندید 17 هزار میلیارد تومان از طریق افزایش قیمت حاملهای انرژی تامین شود. اما در کمیسیون تلفیق تلاش شد تا منابع جایگزین 17 هزار میلیارد تومانی که با آن مخالفت شده بود ایجاد شود. به عنوان مثال یک سری احکام خاص که ردیف‌هایش در لایحه نیامده بود به شکل پایدار درآمدند. به عنوان مثال از محل کمک‌های فنی و اعتباری پیشنهاد شد در حد 10 هزار میلیارد تومان در مسیر تولید و اشتغال سال 97 مصرف شود و به این ترتیب تاکنون حدود 57 هزار میلیارد تومان برای برنامه اشتغالزایی دولت فراهم شده است.
موضوع عدم موافقت با سهمیه‌بندی بنزین در سال 97 از سوی دولت مطرح شد یا کمیسیون تلفیق؟
یوسف‌نژاد: عدم موافقت با سهمیه‌بندی بنزین نظر خود کمیسیون تلفیق بوده و دولت اصلا به این موضوع ورود نکرده بود. البته همچنان ممکن است که در صحن علنی مجلس برخی نمایندگان پیشنهاد سهمیه‌بندی بنزین را مطرح کنند و حتی با فضاسازی این موضوع رای هم بیاورد.
به موضوع پرداخت یارانه‌های نقدی وارد شویم، از قول شما در مصاحبه‌ای نقل شده بود که حذف یارانه 33 میلیون نفر یک شایعه است؟!
یوسف‌نژاد: من نگفتم که حذف یارانه 33 میلیون نفر یک شایعه است چرا که در پیشنهادات دولت هم اشاره‌ای به حذف 33 میلیون نفر نشده است. در نتیجهء اعداد و ارقام ذکر شده در لایحه هم حذف 33 میلیون نفر نیست چرا که دولت می‌تواند در 5 یا 7 ماه آینده برخی آیتم‌های طرح هدفمندی یارانه‌ها را تغییر یا افزایش دهد. در واقع این اختیار را دولت دارد و می‌تواند پیشنهاد تکمیلی خود را به مجلس ارائه کند.
اما وقتی برای یارانه نقدی 23 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده به معنای حذف 33 میلیون یارانه بگیر است...
یوسف‌نژاد: ما به دولت پیشنهاد کردیم درخصوص حذف یارانه‌بگیران عجله نکند و فرآیند حذف را با یک شیب ملایم دنبال کند.
شما در مجلس منابع را کم کردید چطور از دولت می‌خواهید در حذف یارانه‌ها عجله نکند؟
یوسف‌نژاد: به هر حال دولت می‌تواند این کار را انجام دهد چرا که از 37 هزار میلیارد تومان اعتبار طرح هدفمندی، 23 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی، 7 هزار میلیارد تومان مروبط به مقابله با فقر مطلق، 3.7 هزار میلیارد تومان طرح سلامت و 3.3 میلیارد تومان برای خرید گندم و یارانه نان در نظر گرفته شده است و دولت اختیار جابجایی این منابع را دارد.
ظاهرا به لحاظ قانونی امکان جا به جایی منابع وجود ندارد، این جابه جایی منابع با پشتوانه قانونی انجام خواهد شد؟
یوسف نژاد: بله
موضوع شفاف‌سازی درآمدهای طرح هدفمندی در قالب یک جدول و عدد 87 هزار میلیارد تومان که به عنوان درامد ناخالص در این جدول ذکر شده، چیست؟
یوسف‌نژاد: چنین گزارشی که شامل جدولی باشد که در آن به عدد 87 هزار میلیارد تومان به عنوان درآمد طرح هدفمندی یارانه‌ها اشاره شده باشد، در مصوبات کمیسیون و گزارش نهایی وجود ندارد.
اما این گزارش در رسانه‌ها منتشر و مطالب مختلفی درباره آن بازنشر شده است. به هر حال سوال مهمتر آن است که چرا دولت نباید در لایحه خود جدول کامل منابع و مصارف را منتشر کند؟ به هر حال برخی نمایندگان شاخص مجلس از جمله رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه انتقادهای جدی به شفاف نبودن منابع و پرداختهای هدفمندی وارد کرده است.
یوسف‌نژاد: من عضو کمیسیون تلفیق و سخنگوی آن هستم و مطمئنم که چنین جدولی در مصوبات کمیسیون وجود نداشته است. موضوع از این قرار است که درآمدهای هدفمندی 87 یا 88 هزار میلیارد تومان است که پس از کسر هزینه‌ها رقم 36 هزار میلیارد تومان که مابه التفاوت قیمت حاملهای انرژی است به دست می‌آید اما این درآمدها مربوط به شرکت‌های دولتی مانند شرکت نفت است و در بودجه هم می‌آید البته باید در قسمت شرکت‌ها و بانک‌های دولتی این اعداد لحاظ شده باشد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد جدول مورد اشاره شما مربوط به اسناد پشتیبان مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه باشد. تخصص من بودجه است و نمی‌توانم به شما دروغ بگویم بنده جداول بودجه را از حفظ هستم...
موضوع حذف بودجه ریزگردها در جدول ذیل بند «و» در شبکه‌های اجتماعی با بازخوردهای منفی زیادی روبرو شد، چرا اعضای کمیسیون رای به حذف این جدول که منابع 20 هزار میلیارد تومانی در آن پیشنهاد شده بود، دادند؟
یوسف‌نژاد: از آنجا که برای برداشت از منابع صندوق توسعه ملی به اذن رهبری نیاز است اصلا بررسی این جدول قابل طرح نبود. هر چند که دولت برداشت 20 هزار میلیارد تومانی از منابع صندوق را در قالب یک جدول در تبصره 4 گنجانده بود اما اعضای کمیسیون نمی‌توانستند بدون اذن رهبری برای برداشت از منابع صندوق در خصوص اجزای آن نظر بدهند. به همین دلیل این جدول از همان ابتدا حذف شد.
در مورد منابع جایگزین طرح تولید و اشتغال و فروش حدود 10 هزار میلیارد تومان کالای قاچاق و املاک تملیکی چه اتفاقی افتاد؟ چرا که در ابتدا این منابع با پیشنهاد یکی از نمایندگان مطرح و مورد تصویب قرار گرفت اما در متن نهایی مصوبات کمیسیون تلفیق اثری از این منابع دیده نشد؟ ایا انتقادها رسانه‌ها منجر به عقب نشینی کمیسیون تلفیق شد؟
یوسف‌نژاد: ابتدا موضوع درآمد 10 هزار میلیارد تومانی از فروش اموال تملیکی (از جمله فروش کالای قاچاق) در کمیسیون تلفیق تصویب شد اما با بررسی‌های مجددی که صورت گرفت و رای‌گیری که از اعضا به عمل آمد به حذف این درآمد رای دادیم. ما به این موضوع واقف هستیم که فروش کالای قاچاق مخالف تولید داخل است و همچنین در سیاست‌های مقام معظم رهبری هم به منع فروش کالای قاچاق اشاره شده بود.