کدام سایت‌های داخلی نیم‌بها هستند؟
تفکیک ترافیک داخل از بین‌الملل که به نوعی شاه‌بیت غزل شبکه ملی اطلاعات بود، ابتدا با فهرستی از سایت‌های پربازدید آغاز شد اما فرآیند تکمیل آن به کندی پیش رفت و درنهایت مقرر شد سامانه‌ای راه‌اندازی شود که سایت‌های داخلی برای قرار گرفتن در لیست مشمول ترافیک نیم‌بها، درخواست بدهند.
با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، یکی از مهم‌ترین مزایایی که مورد توجه قرار گرفت، تفکیک تعرفه اینترنت داخل از بین‌الملل بود. بدین معنا که برای وب‌سایت‌ها با سرورهای داخلی در مقایسه با وب‌سایت‌های خارجی، تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شد و ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی از اینترنت ثابت و همراه، مطابق مصوبه سازمان رگولاتوری ملزم به رعایت این موضوع در محاسبه هزینه اینترنت برای کاربران شدند.
اما اینکه کدام یک از وب‌سایت‌ها شامل این طرح باشند، از ابتدا محل پرسش بود؛ همزمان با بهره‌برداری از فازهای اول و دوم شبکه ملی اطلاعات و در گام نخست، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، لیست ۱۰۰ سایت پرترافیک داخلی که سرورهای آنها در ایران قرار دارد را به اپراتورها و شرکت‌های اینترنت ارائه کرد که کاربران با مراجعه به این سایت‌ها تنها نصف هزینه را پرداخت کنند و مقرر شد این لیست به مرور تکمیل شود.
در گام بعدی، محمود واعظی - وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات - اوایل تابستان با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی تعرفه اینترنت سایت‌های داخلی، اظهار کرده بود: با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در مرحله‌ی اول ۱۰۰ سایت، سپس ۲۵۰ سایت و در حال حاضر ۵۱۰ سایت برتر داخلی از تعرفه ۵۰ درصدی نسبت به تعرفه بین‌الملل استفاده کردند. واعظی همچنین از کاهش ۵۰ درصدی تعرفه اینترنت تمامی سایت‌هایی که سرور داخلی دارند تا زمان راه‌اندازی فاز سوم شبکه ملی اطلاعات خبر داد که البته در آن زمان خبری از اعلام تعرفه نیم‌بها برای تمامی وب‌سایت‌های داخلی نشد.
پس از واعظی، محمدجواد آذری جهرمی نیز آذرماه سال جاری و چند ماه پس از رسیدن به وزارت، زمانی که اخبار مربوط به تغییر تعرفه‌های اینترنت ثابت داغ بود، اظهار کرد: «ما نظامی گذاشتیم که تعرفه نظام‌های داخلی کاهش یابد، همچنین ۵۰۰ سایتی که جزو سایت‌های داخلی محسوب می‌شدند، برداشته و مقرر شده هرآنچه ترافیک داخلی بوده، نسبت به ترافیک بین‌الملل نصف قیمت مصوب شود. وی در آن زمان از تصویب مصوبه‌ای برای اعمال تعرفه نیم‌بها برای تمامی ترافیک داخلی خبر داد که این مصوبه نیز هنوز منتشر نشده است.
رسول سراییان - معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - نیز ضمن اشاره به تخفیف ویژه برای کاربران پیام‌رسان‌های داخلی، اظهار کرده بود: روش انتخابی پیشنهادی سازمان فناوری اطلاعات ایران بود که مقرر شد سامانه‌ای راه‌اندازی شود که تمامی سایت‌های داخلی متقاضی قرار گرفتن در لیست مشمول تخفیف در این سامانه ثبت‌نام کنند و بررسی شوند و درصورت تأیید به لیست مشمولان تخفیف اضافه شوند. به گفته او، این سامانه اکنون ایجاد و به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام شده است و این سازمان مسئول اعلام عمومی این سامانه خواهد بود.
و درنهایت مجید حقی - معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی- اخیرا درباره این سامانه اظهار کرده است: اعمال هزینه حداقل نیم بها برای استفاده از ترافیک سایت‌های داخلی نسبت به ترافیک بین‌الملل از موارد دیگری است که شرکت‌های ارایه‌کننده خدمات اینترنتی باید آن را رعایت کنند. تمامی تولیدکنندگان محتوای داخلی که محصولات آنها در داخل کشور میزبانی می‌شود می‌توانند با مراجعه به پورتال سازمان فناوری اطلاعات ایران به آدرس http://ito.gov.ir و یا با استفاده از لینک icip.ito.gov.ir دامنه و آدرس عددی (IP) خود را ثبت کنند.
همچنین جهرمی در تازهترین اظهاراتش درباره تفکیک اینترنت داخل از بین‌الملل گفته است: مصوبات تاکید دارند که با توجه به اینکه هزینه تمام‌شده ترافیک داخلی کمتر از ترافیک بین‌المللی است، در محاسبات ترافیک این مساله باید لحاظ شود. ولی زمانی که این مصوبه ابلاغ شد، شرکت‌های ایرانی برای آنکه سقف مصرف منصفانه در فرآیندهای تجاری را جذاب‌تر کنند، سقف مصرف منصفانه را عدد ترافیک داخلی قرار دادند؛ به این مفهوم که اگر به عنوان مثال ۸۰۰ گیگابایت مصرف اینترنت را اعلام کردند که این عدد مصرف اینترنت داخلی است، در حالی که میزان ترافیک بین‌المللی آنها ۴۰۰ گیگابیت است.
وزیر ارتباطات خاطرنشان کرد: این امر موجب شد تا مشترکین تصور کنند تعرفه اینترنت ۲ برابر تعرفه داخلی است و تصور شد که اینترنت گران‌تر شده است، در حالی که کف قیمت در تعرفه‌های جدید ۳۰ درصد کاهش را نشان می‌دهند. همچنین در گذشته اعلام شده بود که سایت‌هایی که در لیست ۵۰۰ سایت قرار گیرند، مشمول تعرفه داخلی می‌شوند که از نظر ما این مکانیزم منسوخ است و شرکت‌ها موظف هستند همه سایت‌هایی که ترافیکشان در داخل پاس می‌شود، تعرفه آنها نیم‌بها محاسبه شود.
در حالی که تفکیک ترافیک داخل از بین‌الملل از همان ابتدا یکی از وعده‌ها و مزایای شبکه ملی اطلاعات ذکر شده بود، انتظار می‌رود با گذشتن بیش از یک سال از راه‌اندازی فاز اول این شبکه، بالاخره این وعده محقق شود و هزینه نیم‌بهای اینترنت داخلی که یکی از راهکارهای افزایش تولید محتوای بومی ذکر شده بود، اعمال شود.