بچه های کرمانشاه هنوز زلزله نقاشی می کنند/استفاده از رنگ های سیاه
یک روانشناس می گوید: در روانکاوی های میدانی در منطقه سرپل ذهاب به این نتیجه رسیده ایم که استرس و اضطراب پس از زلزله همچنان بزرگترین مشکل مردم این منطقه است.
چهارماه از زلزله کرمانشاه می گذرد؛ این زلزله به ۱۰ شهرستان و هزار و ۹۳۰ روستای استان کرمانشاه خسارت وارد شده است که وضعیت روستاها به لحاظ اهدای کانکس ها و کمک ها بهتر از شهرستان هاست. تعداد کشته شدگان آن ۶۲۰نفر بوده و ۱۲ هزار و ۳۸۶ مصدوم داشته است.
این روزها یکی از نگرانی مردم کرمانشاه، خالی شدن مناطق زلزله زده از گروه های مردمی و نیروهای امدادی است.
رضا رویت مدیرعامل بنیاد ملی خانواده با اشاره به این موضوع می گوید: رویکرد علمی قصه این است که پس از اسکان اضطراری و امدادهای اولیه تازه مسائل خانواده و بحران های روانی شروع می شود، خانواده ها تازه می فهمند چه شده و چه آینده مبهمی رو به روی آن هاست.
وی ادامه می دهد: وقتی امدادگران می روند احساس تنهایی می کنند و... الان خیابان ها شلوغ است و همه جا نیروهای کمکی هستند اما اگر زمانی همه بروند چه می شود؟ این ها تا قبل از زلزله نبودند الان برای کمک آمدند، این یک آرامش است و خدا نکند که این صداها یک زمان خاموش شود. وقتی امدادگری های ضروری نیاز نباشد و امدادگرها کم شود، این مردم احساس می کنند تنها شدند، غصه ها به یادشان می آید و از این لحظه حضور مشاور و همیار خانواده تازه شروع می شود.
رویت می گوید: وقتی می بینیم زلزله ای اتفاق می افتد، خانه ای خراب می شود، این یک غم است، وقتی فردی می میرد یک اندوه بسیار بزرگ ایجاد می شود. ما در سالیان گذشته از کنار این مسائل و بحران های روانی گذشتیم و زیاد برنامه برای آن نداشتیم. زلزله کرمانشاه بهانه ای شد برای ورود اولین بار به صورت جدی و با نگاه تخصصی در این حوزه. البته دستگاه های دیگر هم در بحران های قبل ورودهایی در موارد مشابه داشتند. مثلا بهزیستی طرح محب را دارد که از چنیدن سال پیش طراحی و آزمایش شده یا هلال احمر بحث امنیت اجتماعی و طرح های مشابه دارد، وزارت بهداشت هم همین طور. اما در مقایسه با این اتفاق بزرگ شاید آن میزان که باید و شاید تاثیرگذار نبوده است.
بیشتر مراجعات بابت استرس و اضطراب است
سیده فاطمه حسینی از بانوان روانکاوی است که به صورت خودجوش و در قالب تیم های مردم نهاد از قم به منطقه سرپل ذهاب آمده است. او می گوید: در این مدت کیس های مختلفی بودند. اما عمده مشکلات ناشی از استرس و اضطراب بعد از زلزله است و اساس مسئله روانکاوی ما روی این است.
وی ادامه می دهد: برخی ها دچار فراموشی شدند، برخی ها دائم کابوس می بینند و برخی به حدی اضطراب دارند که به روان پزشک ارجاع شدند تا قرص مصرف کنند.
این بانوی روان شناس می افزاید: البته موارد عجیب دیگری هم وجو دارد، به عنوان مثال برخی ها می آیند و گله گوسفندشان که از بین رفته از ما مطالبه می کنند. یا دختری چهاربار خودکشی کرده چون عاشق شده است؛ عاشق پسری شده که کنار هم چادر داشتند.
حسینی می گوید: خانواده هایی که یکی از اعضای خود را از دست داده اند خیلی اوضاع نامناسبی دارند؛ انگار تازه دارد باورشان می شود که چه شده است.
نباید اضطراب در بچه ها مزمن شود
این روانشناس در ادامه با بیان این مطلب که اضطراب در کودکان بسیار خطرناک است و در صورت درمان نشدن می تواند بسیار آسیب رسان باشد می گوید: ما در قرارگاه خانواده برای کودکان بیشتر بازی درمانی در نظر گرفته ایم. پسربچه ۱۰ ساله ای داشتیم که هنگام زلزله آوار روی کمر او ریخته بود و او دائم فکر می کرد سرطان دارد و به زودی می میرد. این موارد کم نیست و نیاز به روان درمانی دارد.
حسینی اضافه می کند: بیشتر مراجعه ها برای اضطراب و استرس است. برخی هنوز با زلزله و مرگ کنار نیامدند؛ وقتی با آن ها صحبت می کنیم مستقیم می گویند شما درد ما را نمی فهمید. نیاز به مشاوره طولانی تر دارند.
خودکشی افزایش نداشته است
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می شود خودکشی در کرمانشاه بعد از زلزله افزایش یافته می گوید: اصلا این گونه نیست. سختی ها زیاد است اما همه منتظر و امیدوار هستند که کارهایی برای آن ها انجام شود.
حسینی اضافه می کند: نقاشی ها عمدتا رنگ سیاه دارند و آوار بسامد بالایی در نقاشی بچه ها دارد، این موارد باید اصلاح شود، اما امید هم بین مردم مشهود است.
این بانوی روانشناس می افزاید: متاسفانه برخی هم با رفتارها و وعده های توخالی شان وضعیت را بدتر می کنند؛ رفتار برخی گروه های خودجوش و برخی مسئولان که وعده الکی می دهند، حس دو گانه ای برای مردم ایجاد کرده است. این شیوه درست نیست و باعث تغییر الکوی رفتاری می شود. غیرت کردها خیلی مهم است. اما وعده های الکی مسئولان خوب نیست.