افزایش قیمت دلار در بازار ترکیه شدت گرفته است

بهای هر دلار آمریکا در ماه گذشته میلادی 4.04 لیر و قیمت هر یورو نیز 4.97 لیر بود ولی در معاملات سه روز اخیر هر دلار آمریکا به قیمت 4.32 لیر و هر یورو نیز به نرخ 5.14 لیر فروخته می شود و با مقایسه این ارقام می توان سرعت رشد ارزش دلار نسبت به یورو در برابر لیر را مشاهده کرد.

به باور کارشناسان سیاسی ـ اقتصادی ترکیه خروج آمریکا از برجام، بی تردید موجب زیان شرکت های اروپایی و در ادامه کاهش ارزش یورو در برابر دلار خواهد شد.

تنش در روابط میان ترکیه با آمریکا و در بعضی مواقع تشدید بحران روابط با اتحادیه اروپا تاثیری زیادی در افزایش نرخ دلار و یورو در بازارهای ترکیه بر جای گذاشت.

گزارش های منتشره در مطبوعات ترکیه نیز حاکی از افزایش نگرانی مردم نسبت به این شرایط دارد چرا که ارزش دارایی های آنها در حال سقوط است و در این راستا شواهد و گزارش رسانه های ترکیه در سال جاری حاکی از هجوم شهروندان این کشور به صرافی ها و خرید ارزهای خارجی است و بر اساس داده های مالی بانک مرکزی ترکیه، سپرده گذاری ارزی شهروندان این کشور در بانک ها افزایش یافته است.

ثبات در بازار ارز و جلوگیری از نوسان نرخ ارز در ترکیه از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 از جمله دستاوردهای دولت و حزب کنونی ترکیه بوده ولی در یک سال و نیم گذشته با افزایش نرخ ارز، این دستاورد به چالش کشیده شده است.

مقایسه ارزش کنونی لیر در برابر دلار با زمان پیش از کودتای نافرجام جولای 2016 نشان می دهد که در مدت کمتر از دو سال بیش از 60 درصد ارزش پول ملی ترکیه افت داشته است و از سوی دیگر قیمت کالاها نیز در بازار امروز ترکیه افزایشی دهها درصدی نسبت به دوران پیش از کودتا داشته است.

این وضعیت موجب نگرانی زیاد در جامعه ترکیه شده است به طوری که بسیاری از شهروندان برای کاهش ضرر اقتصادی ناشی از تورم و کاهش ارزش پول ملی، پس اندازهای خود را به ارزهای خارجی تبدیل کرده و به سپرده گذاری ارزی روی آورده اند و همین امر موجب تشدید افزایش نرخ ارز در این کشور شده است.

رسانه های ترکیه نیز با انتشار گزارش هایی افزایش نرخ ارزهای خارجی و در ادامه میزان بالای تورم را برای اقتصاد کشور نگران کننده خواندند.

روزنامه 'کارار' با انتشار گزارشی تحت عنوان 'هجوم به صرافی' مدعی شد که پس از کودتای نافرجام 15 جولای 2016، روند کاهش ارزش لیر در برابر دلار و یورو سرعت گرفته و بر میزان تورم بازار نیز افزوده شده که این موضوع دلیل اصلی مراجعه شهروندان به صرافی ها، خرید دلار و یورو و پس انداز آنها در بانک هاست.

روزنامه کارار با استناد به گزارش بانک مرکزی ترکیه نوشت: میزان سپرده گذاری ارزی در بانک های این کشور تا پایان سال 2012 حدود 141.1 میلیارد دلار بود، ولی در طول سال های 2013 تا 2016 با سپرده گذاری 31.2 میلیارد دلار، مجموع سپرده های ارزی به رقم 172.9 میلیارد دلار و در سال 2017 با سپرده گذاری 37.7 میلیارد دلار، مجموع سپرده های ارزی مردم در بانک های ترکیه به رقم 200.5 میلیارد دلار رسید.

 داده های بانک مرکزی ترکیه در سه ماهه اول سال جاری نشان می دهد که مجموع سپرده گذاری ارزی شهروندان ترکیه در بانک ها، هم اکنون به رقمی بیش از 212 میلیارد دلار رسیده است و کارشناسان مالی ـ بانکی ترک این میزان را با گذشت چهار ماه از سال 2018 میلادی و در حال حاضر رقمی نزدیک به 215 میلیارد دلار برآورد می کنند.

بر اساس اطلاعات مندرج در وبسایت بانک مرکزی ترکیه، ارزش دلار در برابر لیر ترکیه در سال 2010 معادل 1.4، در سال 2011 معادل 1.6، در سال 2015 معادل 2.5 و از پایان سال 2017 با گذر از مرز چهار لیر اکنون به نرخ 4.32 لیر رسیده است.