خانه فروغ الملک شیراز، موزه هنر مشکین فام

شیراز، شهر شعر، ادب و فرهنگ است. شهر سعدی و حافظ. در بهار گویی بهشتیست که از آسمان به زمین افتاده است. نفس که می کشی عطر بهار نارنج حال و هوایت را هر چه که باشد، عوض می کند، خوب می کند! شهر شیراز یکی از پر بازدید ترین شهرهای کشور است. مکانی پر از جاذبه های گردشگری دیدنی که هر ساله میلیون ها ایرانی را برای بازدید به سمت خود می کشاند. علاوه بر جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی، شیراز مردمانی خونگرم دارد که با روی گشاده و خندان از میهمانان خود پذیرایی می کنند.

خانه فروغ الملک کجاست؟

یکی از دیدنی های این شهر، خانه فروغ المک قوامی است که به عنوان موزه هنر مشکین فام شهرت یافته است. این بنای تاریخی، کاربری مسکونی داشته است و همانند اکثر خانه های تاریخی دیگر، دارای چهار قسمت اصلی بیرونی، اندرونی، مطبخ خانه، حمام و اصطبل است. بنای بیرونی این عمارت توسط راهرو هایی به حیاط عمارت متصل است. در قسمت جنوبی این بنا، یک سالن بزرگ برای پذیرایی از میهمانان در نظر گرفته شده است. در ضلع غربی، عمارت شاه نشین با پنجره های چوبی و قشنگش جای خوش کرده است. پنجره هایی که دارای تزئینات گره کاری هستند.

حیاط خانه فروغ الملک

این شاه نشین توسط حوضخانه ای به عمارت اندرونی متصل می شود. همانطور که از نامش پیداست، اینجا مکانیست که میهمانان جایی در آن نداشته اند. اندرونی برای استفاده اعضای خانواده ساخته شده است. عمارت اندرونی دارای یک سالن اصلی مانند پذیرایی و تعدادی اتاق در شرق و غرب آن است. اتاق آینه نیز در جنوب همین اندرونی قرار گرفته است. صاحب این بنا، فردی بوده به اسم قوام الدین که به فروغ الملک شهرت داشته است.

خانه فروغ الملک شیراز - موزه هنر مشکین فام

در دوره قاجاریه و در سال ۱۲۱۰ هجری قمری، قوام الدین در یک زمین در محله سنتی سنگ سیاه و در نزدیکی بقعه بیبی دختران، دست به احداث این بنا می زند. مساحت زمین این بنا ۱۰۲۰ متر مربع بوده است. در سال های دهه هشتاد شمسی، این بنا که به حال خود رها شده بود تقریبا به صورت یک مخروبه در آمده بود. این بنا توسط سازمان عمران و بهسازی شهری شیراز بازسازی و مرمت شد و در سال ۱۳۸۳ توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس به موزه مشکین فام شیراز تغییر کاربری داد. این بنا بین دهه های ۲۰ تا ۵۰ به عنوان دبستان فروغ الملک مورد استفاده آموزش و پرورش کشور قرار می گرفته است.

مصالح به کار رفته در بنا چوب، سنگ و آجر هستند که با ملات گچ، خاک و برخی نقاط کاهگل پوشیده شده اند. همانند دیگر خانه های تاریخی، تزئینات زیبایی در خانه فروغ الملک شیراز به کار رفته است. آجرکاری های زیبا، کاشی کاری های دلنشین، گچبری های هنرمندانه، حجاری ها و نقاشی های زیبایی که بر روی سقف برخی از اتاق ها کشیده شده است، زیبایی های این بنا را دو چندان کرده اند.

در کوچه پس کوچه های یکی از محله های سنتی و قدیمی شیراز، بنایی معروف وجود دارد که علاوه بر زیبایی های ذاتی اش، به موزه هنر مشکین فام هم تبدیل گشته است. در موزه هنر مشکین فام که شاید کمتر مسافری به دیدن آن برود، آثاری ارزشمند از هنرمندان استان فارس در رشته های مختلفی همچون هنرهای تجسمی و هنرهای سنتی نگه داری می شود. این موزه به عنوان اولین موزه تخصصی و خصوصی هنرهای تجسمی در کشورمان ایران هم شناخته می شود.

در واقع آقای حسن مشکین فام بود که تاسیس این موزه را تقبل و خانه فروغ الملک شیراز را به این موزه تبدیل کرد. به همین دلیل است که نام آن را موزه هنر مشکین فام گذاشته اند. علاوه بر آثار هنری خود خانواده مشکین فام آثار هنرمندان معاصر دیگر این استان هم در این موزه در معرض نمایش قرار داده شده است. این موزه از بخش های مختلفی تشکیل شده است.

بخش آثار نقاشی

آثاری ارزشمند و نفیس از  ۳۰ هنرمند استان فارس در این بخش در معرض نمایش قرار داده شده است.

بخش آثار حجاری و سنگ تراشی

نقوش اسلیمی، نقش گل و بوته، نقش حیوان، آیاتی از قرآن مجید و… که بر روی سنگ هایی مختلف توسط استاد حبیب مشکین فام به زیبایی هرچه تمام حجاری شده اند، در این بخش قرار گرفته اند.

بخش آثار خطاطی و خوشنویسی

در این بخش هم آثار خوشنویسی خانواده مشکین فام و هم آثاری از برجسته ترین خطاطان استان فارس به نمایش گذاشته شده است.

تزئینات بناری فروغ الملک

کتابخانه خانه فروغ الملک شیراز

کتاب هایی بسیار نفیس به همراه صدها بروشور، مجله، روزنامه های قدیمی، فیلم های قدیمی از رویدادهای قدیمی شیراز در این بخش نگه داری می شود.

فروشگاه تولیدات هنری

در این قسمت از موزه تولیدات هنری هنرمندان به نام استان فارس برای فروش در معرض نمایش قرار گرفته است. آثاری از جمله تابلوهای نقاشی، آلبوم های عکس، کتاب ها، بروشور ها و … که به قیمت نسبتا مناسبی برای علاقه مندان به هنر شیراز به فروش می رسند.

اتاق قدیمی

در این اتاق قدیمی، فضای قدیمی آن دوران برایتان تداعی می شود. مبل و صندلی های قدیمی، ظرف و ظروف قدیمی، گلدان ها، بخاری و دیگر لوازم قدیمی منزل خانواده مشکین فام برای نمایش در معرض دید شما قرار دارند.

شهر شیراز علاوه بر جاذبه های گردشگری معروف بسیاری که در دل خود جای داده است، جاذبه های بی نظیر و زیبای دیگری هم دارد که متاسفانه گردشگران کمتر از آن ها اطلاع دارند. خانه فروغ الملک شیراز یکی از این جاذبه هاست که مطمئنا از دیدن آن پشیمان نخواهید شد.