درسهایی که از فاجعه مدرسه غرب تهران باید گرفت
انتشار خبر آزار و اذیت ۱۶ دانشآموز در محیط مدرسه، نه تنها جامعه را در شوک فرو برد بلکهای خدشهای بر حریم امن مدارس بود ، فاجعهای که این سوال را مطرح میکند وضعیت نظارت بر مدارس غیردولتی و گزینش نیرو چه نواقصی دارد؟
انتشار خبر آزار و اذیت 16 دانشآموز توسط ناظم مدرسه در غرب تهران، احساسات جامعه را جریحهدار کرده است؛ براساس فیلمهای منتشرشده از این حادثه، گفتوگوی غیراخلاقی ناظم مدرسه با دانشآموزان در اتاق او در حال انجام است و طبق ادعای خانوادهها این فرد با نشان دادن فیلمهای مستهجن به دانشآموزان آنها را مورد آزار و اذیت قرار داده است.
این مدرسه در غرب تهران ساختمان بزرگی دارد که از همان ابتدای خیابان تابلویی نصب شده که مسیر دسترسی به مدرسه را اعلام میکند و حالا به واسطه حوادث پیش آمده بین اهالی منطقه شناخته شدهتر از قبل است.
حوادث پیش آمده و انتشار فیلمها در فضای مجازی باعث شده است فضای مدرسه این روزها به شدت امنیتی شود، تمام پرسنل مراقب هستند فرد غریبهای برای کسب اطلاعات مراجعه نکند و مانع هر نوع تجمعی مقابل درهای مدرسه میشوند و زمانی که برای پرسوجو درباره وضعیت مدرسه و شرایط ثبتنام مراجعه میکنم با رفتار تند و خشمگین خانمی که یکی از کارکنان مدرسه است مواجه میشوم.
* وضعیت نامناسب مدرسه در مسائل تربیتی
چند نفر از والدین نه مقابل مدرسه بلکه در ابتدای کوچه ایستادهاند و مشغول گفتوگو با یکدیگر هستند، به جمعشان میروم تا درباره وضعیت مدرسه صحبت کنم. با نگرانی میگویند " اصلا تصور نمیکردیم چنین اتفاقی در مدرسه رخ دهد البته مدرسه به لحاظ توجه به مسائل اخلاقی و تربیتی دارای مشکلاتی بود یعنی به لحاظ جنبههای تربیتی و رفتاری نظارتی وجود نداشت اما فکر نمیکردیم کار به اینجا برسد؛ فرزندان ما در دوره ابتدایی مدرسه تحصیل میکنند و برای سال آینده دیگر در این مدرسه ثبتنامشان نخواهیم کرد اما نگرانیم با توجه به شرایطی که ایجاد شد و سابقه بد مدرسه، کار ثبتنام در مدارس دیگر دشوار باشد."
مادر دیگری که به جمع صحبتمان اضافه میشود، از این انتقاد میکند که چرا مدرسه نیروهای با سابقه را رد کرده است و از نیروهای جوان و بدون تجربه کافی استفاده میکند، میگوید: همین ناظم مدرسه 28 سال داشت در بحث مسائل تربیتی هم به شدت ضعیف عمل میکنند و از عملکرد مدرسه در اینباره راضی نیستم.
پدر یکی از دانشآموزان دوره متوسطه اول نیز با انتقاد از اینکه مدرسه برای صرفهجویی در هزینهها نیروهای با سابقه را رد و نیروهای جوان را جذب کرده است و نتیجه آن اتفاقات اخیر بود، میگوید: تا الان مشخص شده است 16 دانشآموز مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند و بچهها به لحاظ روحی آسیب دیدهاند خواسته والدین مجازات این ناظم خاطی و تعطیلی مدرسهای است که مدیرش از اتفاقاتی که در مدرسه رخ میداد، آگاه نبوده است.
* ضعفهای گزینش نیرو در مدارس غیردولتی
در ماجرای آزار و اذیت دانشآموزان توسط ناظم خاطی، یکی از موارد مهم این بود که این فرد جزو نیروهای آزاد است اما آیا به صرف اینکه این فرد نیروی آزاد است، میتوان از کنار ماجرا ساده گذشت، آیا ورود نیرو به مدارس غیردولتی نباید ضابطه و حساب و کتاب خاصی داشته باشد؟ بحث گزینش در جذب نیرو توسط این مدارس تا چه اندازه مورد توجه قرار میگیرد؟ طبق برخی اخبار، گزینش ناظم خاطی مربوط به 5 سال قبل بوده است و زمانی که او از منطقهای دیگر به منطقه دو آموزش و پرورش شهر تهران آمده است مجدد به گزینش معرفی نمیشود؟
نکته دیگر در بحث مدارس غیردولتی حضور نیروهای مرد در مدارس بدون کسب مجوز گزینش است که این روال در مناطق شمال پایتخت زیاد به چشم میخورد اما آیا آموزش وپرورش نظارتی بر آن دارد؟
هماکنون در مدارس اتفاقاتی میافتد که به راحتی از چشم آموزش وپرورش دور میماند در حالیکه در هر منطقه ادارات آموزش وپرورش با تعداد زیادی نیرو مشغول به فعالیت هستند اما مشخص نیست که چرا در بعد نظارت بر مدارس تا این حد ضعیف عمل میشود و آموزشوپرورش باید در رابطه با این قصور پاسخگو باشد.
در حادثه مدرسه غرب تهران، ضعف نظارت آموزشوپرورش بر مدارس غیردولتی و بررسی سوابق نیروهای حاضر در این مدارس مشهود است. از سوی دیگر در بحث گزینش معلم برای مدارس غیردولتی نیز نظارتها جدی نیست و اگر اینگونه بود معلمان این مدارس بدون تاییدیه گزینش اجازه فعالیت پیدا نمیکردند.
از سوی دیگر گزینش آموزشوپرورش نیاز به تغییر رویکرد هم دارد و در کنار توجه و جدیت بیشتر در بحث مسائل اعتقادی باید بحث سلامت روان افراد نیز مدنظر قرار بگیرد تا هر فردی اجازه ورود به حریم امن مدارس و ارتباط با دانش آموزان به عنوان نسل آیندهساز کشور را نداشته باشد. موضوع مهمی که وزیر آموزش و پرورش نسبت به آن چنین واکنش نشان داده است: با تقویت و بروزرسانی فرایند گزینش به ویژه نظارت سخت گیرانه و بدون مسامحه از تکرار اتفاقات اخیر جلوگیری می کنیم.