« جزیره ارواح » که در دریای خزر پدیدار شده بود ناگهان ناپدید شد

جزیره‌ای که حدود یک سال پیش به طور ناگهانی در دریای خزر ظاهر شده بود، اکنون به همان شکل مرموزی که پدیدار شد، ناپدید شده است. بر اساس گزارش رصدخانه زمین ناسا، این جزیره که در ۱۴ فوریه ۲۰۲۳ توسط ماهواره‌ها رصد شده بود، احتمالاً در نتیجه فوران گل‌فشان «کومانی بانک» در ماه ژانویه همان سال شکل گرفته بود.

این فوران در ابتدا از دید پژوهشگران پنهان مانده بود تا اینکه تصاویر ماهواره‌ای جزیره‌ای جدید را در فاصله ۱۵ مایلی شرق آذربایجان آشکار کردند. کارشناسان تخمین زده‌اند که این توده خشکی در بزرگ‌ترین اندازه خود قطری حدود ۳۹۶ متر داشته است؛ معادل طول تقریبی چهار زمین فوتبال.

با این حال، تصویر ماهواره‌ای ثبت‌شده در ۲۵ دسامبر ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که این جزیره احتمالاً پیش از آنکه کسی فرصت قدم گذاشتن روی آن را پیدا کند، به طور کامل از بین رفته است.

رصدخانه ناسا در این باره توضیح داده است: «مشخص نیست که فوران سال ۲۰۲۳ گل‌فشان کومانی بانک آتشی بوده یا نه، اما فوران‌های گذشته این آتشفشان و دیگر گل‌فشان‌های مشابه در این منطقه، صدها متر شعله‌های آتش را به آسمان فرستاده‌اند.»

دریای خزر، که بزرگ‌ترین دریاچه بسته جهان محسوب می‌شود، مساحتی در حدود ۳۷۱ هزار کیلومتر مربع را بین اروپا و آسیا پوشش می‌دهد. این دریا میزبان بیش از ۳۰۰ گل‌فشان شگفت‌انگیز و مرموز است که بسیاری از آن‌ها هنوز به طور کامل مطالعه نشده‌اند.

گل‌فشان‌ها، در حالی که از برخی جهات به آتشفشان‌های کلاسیک شباهت دارند، به جای فوران سنگ‌های مذاب، ترکیبی از مایعات، گل و رسوبات زیرزمینی را به سطح زمین پرتاب می‌کنند.

گل‌فشان کومانی بانک نخستین بار در سال ۱۸۶۱ فورانی ثبت‌شده داشت و در طول سال‌ها چندین بار جزایری موقت را به وجود آورده است. فوران این گل‌فشان در ماه مه همان سال، جزیره‌ای به قطر ۸۷ متر و ارتفاع ۳.۵ متر از سطح آب ایجاد کرد، اما این جزیره مدت زیادی دوام نیاورد و اوایل سال ۱۸۶۲ بر اثر فرسایش از بین رفت.

بااین‌حال، قدرتمندترین فوران ثبت‌شده این گل‌فشان در سال ۱۹۵۰ رخ داد که در نتیجه آن، جزیره‌ای بزرگ‌تر با قطری حدود ۷۰۰ متر و ارتفاعی ۶ متری از سطح دریا شکل گرفت. اکنون، تازه‌ترین جزیره‌ای که در پی فعالیت این گل‌فشان در دریای خزر پدیدار شده بود، بار دیگر در برابر قدرت طبیعت تسلیم شده و محو شده است.