با ورود نخستین هواپیمای غول پیکر ایرباس،بازار شایعات از رونق افتاد

 مذاکره کننده های خرید هواپیما فقط بر ایرباس و بویینگ، تمرکز نکردند؛اگرچه چانه زنی ها از ایرباس شروع شد و پس از عبور از بویینگ به ای تی آر (ATR) ایتالیا هم رسید،اما در این میان خرید هواپیما از کانادا،برزیل،روسیه،ژاپن و چین هم مطرح شد.اصغرفخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی گفته بود که ایران با همه شرکت های هواپیما ساز بدون محدودیت آماده مذاکره است. درست زمانی که مذاکره کننده های ارشد ایران در ژنو مشغول مذاکره برای حل پرونده هسته ای ایران بودند، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی شخصا به نمایگاه هوایی پاریس رفت و بنای مذاکره برای خرید هواپیما را نهاده بود.

از زمستان سال گذشته تاکنون سه فروند ایرباس به ایران ایر تحویل داده شده و تفاهم نامه خرید «بچه بویینگ ها» هم به امضا رسیده است.آنطور که مذاکره کننده ها می گویند، کار مذاکره برای عقد قرارداد خرید هواپیماهای کوتاه برد از ATR ایتالیا هم در مراحل نهایی است.در این میان،نام برخی کشورهای هواپیما سازها هم خط خورده است،یا لااقل در محور اصلی مذاکرات قرار ندارند.کشورهایی مثل ژاپن،کانادا،برزیل و چین. با این حال روسیه همچنان در کنار دو غول هواپیما ساز باقی مانده است.

آذرماه سال گذشته اعلام شد که شرکت هواپیمایی سوخو روسیه تفاهم نامه ای با ایران برای فروش هواپیما منعقد کرده  است. در آن  یادداشت تفاهم که در جریان سفر مقامات شرکت هواپیمایی سوخو با طرف ایرانی به امضا رسیده بود،مقرر شد تا سوخو سوپرجت 100 که یک هواپیمای مسافربری است و دارای ۷۵ تا ۹۵ صندلی هم هست، به ایران بفروشد.

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‌جمهور پیش از  این اعلام کرده بود که اگر روسیه شرایط مالی خوبی را پیشنهاد دهد بسیاری از ایرلاین‌های ایران مایل به خرید سوپرجت 100 خواهند بود. روس‌ها در سالهای گذشته بارها گفته‌اند که این هواپیما از لحاظ فنی تمامی دانش صنعت هواپیمایی شرق و غرب را به صورت یک‌جا دارد و سازندگان قطعات اصلی آن مثل موتور، ارابه های فرود، سیستم های الکترونیکی و دیگر قطعات شرکت‌های معروف آمریکایی و اروپایی مانند Goodrich و Sutton هستند. علاوه بر این سوخوی سوپر جت 100 اولین هواپیمای صد نفره دنیاست که به با ناوبری «Fly by Wire»(سامانه‌ الکترونیکی هدایت هواپیما) هدایت می شود.( اینجا را بخوانید)

12 فروردین امسال،خبرگزاری ها به نقل از مقامات روسی اعلام کردند که یکصد فروند هواپیمای مسافربری سوپرجت سوخو، با کیفیت بالا و ظرف مدت کمتری نسبت به هواپیماهای بوئینگ و ایرباس تحویل داده می شوند. الکساندر شاروف مدیرعامل شرکت راس ایران اکسپو گفته بود:« در مورد آینده هواپیماهای سوپرجت در ایران خوش بین هستم. از سرگیری مذاکرات ایران برای خرید یکصد فروند هواپیمای سوپرجت روسی، به معنی آن است که این شرکت هواپیماسازی روسی، آماده فراهم کردن هواپیماهایی با کیفیت بالا و ظرف مدت زمان کمتر نسبت به شرکت های غربی برای ایران است.» (اینجا را بخوانید)

پرنده های روسی کی آمدند؟

در سال های ٩٤ و ٩٥ هر زمان بحث خرید هواپیما از ایرباس و بویینگ جدی‌تر می‌شد، تحرک روس‌ها نیز درراستای فروش هواپیما سوخو ١٠٠ به شرکت‌های هواپیمایی داخلی بیشتر می‌شد. تا جایی که در تابستان سال ٩٤ اخبار متعددی در خصوص خرید هواپیمای سوخو ساخت روسیه توسط ایرلاین‌های ایرانی منتشر شد تا آنکه وزیر راه و شهرسازی اواخر شهریور همان سال در‌این‌باره گفت: چنین هواپیمایی (سوخو) هنوز از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز پرواز در ایران را ندارد بنابراین سازمان هواپیمایی کشور چنین خریدی را تاکنون تایید نکرده و نمی‌کند مگر آنکه در آینده این نوع از هواپیما بررسی شود.(اینجا را بخوانید)

برخی کارشناسان می گویند،طراحی پرنده های روسی به گونه ای است که با آب و هوای ایران سازگار نیست.از همین رو بیشترین سانحه هوایی سالهای گذشته را همین هواپیماها به خود اختصاس داده اند .از توپولوف گرفته تا آنتونوف و در نهایت کپی که از این دو در ایران تحت عنوان ایران 140 ساخته شد و پروژه ای ناکام ماند.با این حال پایگاه خبری اسپوتنیک نیوز به نقل از ایلیا تاراسنکو رییس شرکت هواپیماسازی سوخو روسیه در هفته سوم فرودرین امسال از مذاکره  با ایرلاین‌های ایرانی برای فروش هواپیماهای سوخو ١٠٠ خبرداد.آنطور که ایلیا تاراسنکو گفته بود: «این شرکت ممکن است پس از لغو کامل تحریم‌ها علیه ایران، حدود ١٠٠ فروند هواپیمای سوپرجت سوخوی ١٠٠ به ایران تحویل دهد. علاقه‌مندی بالایی وجود دارد. ما انتظار داریم حدود ١٠٠ فروند هواپیما تحویل دهیم... ما در مورد این تحویل‌ها با ایرلاین‌های احتمالی ایرانی گفت‌وگو کرده‌ایم و انتظار داریم حدود ١٠٠ فروند هواپیما تحویل ایران داده شود».(اینجا را بخوانید)

اوفک و حاشیه سازی

اشاره مستقیم  این مقام روسی به اوفک است.موضوعی که سالهاست گره نوسازی صنعت هوایی ایران شده؛ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی  یا اوفک (OFAC)  در گذشته پیام هایی مخابره کرده که مانع اصلی خریدهای هواپیما برای ایرلاین های ایرانی در 3 دهه گذشته بوده است.

پس از توافق برجام که مذاکره برای خرید هواپیماهای تازه وارد فاز جدی شد و در نهایت منجر به عقد قرارداد یکصد فروند ایرباس از فرانسه و 60 فروند بویینگ کوتاه برد از شرکت هواپیمایی آمریکایی بویینگ شد.اگرچه در این میان برخی شایعات چنان داغ می شد که حتی اصل قراردادها را هم زیرسئوال می برد،اما با ورود نخستین هواپیماهای غول پیکر ایرباس،بازار شایعات از رونق افتاد.

با این حال هنوز ماجرای اوفک باعث نگرانی برخی فعالان صنعت هوایی است.آنها می گویند، برخی بانک‌های خارجی  سیگنال هایی دریافت می کنند که برمبنای آن همکاری با ایران به نحوی جلوگیری شود، با وجود تمام سنگ اندازی های سیاسی که در طول ماه‌های گذشته به وجود آمد، ورود دو هواپیمای ایرباس ایران ایر به آسمان ایران نشان داد تحریم ها به طور قطعی کنار رفته اند و این موضوع امید دیگر شرکت‌های هواپیماساز برای نهایی کردن مذاکرات با ایرلاین های ایرانی را افزایش داده است.(اینجا را بخوانید)

در این رابطه مقصود اسعدی سامانی رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفته است:« برای اجاره و خرید هواپیماهای مسافری سوخو 100 نیاز به تایید اوفک داریم ؛ اگر اوفک مجوز بدهد احتمال اینکه امسال سوخو 100 وارد ناوگان هوایی کشورمان شود وجود دارد.

اسعدی سامانی با اشاره به مذاکرات خرید هواپیماهای مسافربری سوخو100 از روسیه توسط ایرلاین‌های داخلی کشورمان اظهار داشت: از سال گذشته مذاکرات برای خرید هواپیماهای سوخو 100 آغاز و دو پرواز نمایشی از این تایپ هواپیما در آسمان ایران انجام شد. چند شرکت هواپیمایی ایرانی علاقه‌مند خرید هواپیماهای سوخو 100 شدند. قرار بر این است که در ابتدا این هواپیماها به صورت اجاره‌ای وارد ناوگان هوایی کشورمان شوند و اگر شرایط آب و هوایی و سایر عوامل مربوط به تایید پرواز این هواپیماها اجازه دهد، این تایپ هواپیمای روسی خریداری خواهد شد.(اینجا را بخوانید)

و در نهایت آنکه سوپر جت ۱۰۰، نخستین هواپیمای صد نفره دنیا است که «FLY-BY-WIRE» هدایت می‌شود که هیچ تفاوتی با هواپیماهای مدرن ایرباس ندارد و سطوح فرامین هواپیما با فرمان‌های الکترونیکی هدایت می‌شود و در نتیجه با کمترین میزان فشار بر خلبان بیشترین میزان دقت را دارد.  این هواپیما محصول همکاری مجموعه‌ای از صنایع هواپیمایی غرب و شرق است و تمامی سازندگان قطعات اصلی آن مثل موتور، ‌های فرود، سامانه‌های الکترونیکی و دیگر قطعات توسط کمپانی‌های معروف امریکایی و اروپایی مانند Goodrich, Sutton  و... هستند.  براساس مشخصات اعلام شده، این هواپیما هیچ تفاوتی با دیگر هواپیماهای ساخته شده در غرب ندارد و با توجه به تعداد صندلی‌ها، قدرت موتور و همچنین فرکانس‌های مختلف می‌تواند در تمامی فرودگاه‌های ایران با وضعیت جغرافیایی متفاوت تا سقف ۶ پرواز در روز فعالیت کند