سیاست تهران و اسلام آباد، مبتنی بر همگرایی منطقه ای است

 آخرین صفحات تقویم روابط ایران و پاکستان در سال 1396 هجری شمسی درحالی ورق می خورد که اسلام آباد، اخیرا میزبان «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بود، رویدادی که 'حسن ختام' تقویم تحولات روابط دو همسایه در سال جاری ارزیابی می شود.

روابط جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در سال 1396 شمسی در همه حوزه ها به ویژه اقتصاد و تجارت پیشرفت های خوبی داشته است و پایان این سال نیز روابط دو کشور با سفر جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به پاکستان وارد مرحله جدیدی شد.

وزیر امور خارجه در هفتادمین سالگرد روابط ایران و پاکستان به اسلام آباد سفر کرد تا دیپلماسی چندبعدی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در کشور همسایه شرقی پیگیری کند.

به گواه تحلیلگران پاکستانی، این سفر دستاورهای مطلوبی به همراه داشت و آغازگر توسعه روابط دوجانبه است، زیرا که باعث پیشرفت روابط فیمابین در راستای منافع دو کشور به ویژه حوزه اقتصاد و تجارت شد.

پس از استقلال پاکستان در سال 1947 میلادی، ایران نخستین کشوری بود که پاکستان را به رسمیت شناخت و تاکنون دو کشور دارای روابط خوب و حسنه ای هستند به همین دلیل هر دو کشور برادر و همسایه همدیگر را در مواقع ضروری حمایت می کنند.

رییس دستگاه دیپلماسی ایران پیش از این نیمه اردیبهشت 96، فروردین و اسفند سال گذشته و آذرماه 94،سفرهای جداگانه ای به پاکستان داشت و خواجه محمد آصف همتای پاکستانی وی نیز 20شهریور امسال به تهران آمد.

دیدار و گفت و گو با ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش پاکستان، «سردار ایاز صادق» رییس مجلس ملی و «ناصرخان جنجوعه» مشاور امنیت ملی این کشور و حضور بر مزار و ادای احترام به «محمدعلی جناح» قائد اعظم پاکستان در برنامه سفر دکتر ظریف به پاکستان بود.

سفر به بندر کراچی که از مهم ترین شهرهای اقتصادی پاکستان است، افتتاح و حضور در مجمع (فروم) اقتصادی در اسلام آباد، دیدار با وزیر امور خارجه پاکستان، ، دیدار با «شاهد خاقان عباسی» نخست وزیر این کشور، سخنرانی در موسسه «مطالعات راهبردی اسلام آباد» و دیدار با «احسن اقبال» وزیر کشور نیز از دیگر برنامه های دیپلماتیک وزیر خارجه کشورمان در پاکستان بود.

'خواجه محمد آصف' وزیر امور خارجه پاکستان نیز شهریور ماه سال 96 با سفر به تهران، با مقامات بلند پایه جمهوری اسلامی ایران درباره سیاست راهبردی آمریکا در قبال افغانستان رایزنی کرد.

*** ملاقات های روسای جمهوری یا نخست وزیران دو کشور

حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران، شهریورماه سال 96 در حاشیه برگزاری نشست عمومی سازمان ملل در نیویورک با شاهد خاقان عباسی نخست وزیر پاکستان دیدار کرده و دوطرف برلزوم تقویت روابط دوجانبه تاکید کردند.

همچنین رییس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر پاکستان، 22 آذرماه 96 به دعوت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در استانبول شرکت کردند.

*** سفر فرمانده ارتش پاکستان به ایران، نقطه عطف گسترش روابط

ژنرال قمر جاوید باجوا پاکستان، آبانماه امسال در سفر به تهران به دعوت سرلشکر' محمد باقری' رییس ستاد کل نیروهای مسلح صورت گرفت ،علاوه برسرلشکر باقری با ' حسن روحانی ' رییس جمهوری اسلامی ایران ،' محمدجواد ظریف' وزیر امور خارجه، ایران و برخی از فرماندهان ارشد نظامی ایران دیدار و گفت وگو کرد.

این سفر مورد استقبال رسانه های پاکستانی قرار گرفت و به عقیده کارشناسان عرصه بین الملل، سفر فرمانده ارتش پاکستان به ایران را می توان به عامل موثر در گسترش روابط دو کشور همسایه ارزیابی کرد.

روزنامه پرتیراژ اردو زبان 'جنگ ' پاکستان، آن زمان در سرمقاله خود با عنوان' با سفر فرمانده ارتش پاکستان به ایران توطئه های ضد دو کشور همسایه خنثی شده است'، نوشت:با این سفر برنامه های شیطانی دشمنان برای ایجاد تنش بین دو کشور برای همیشه عقیم ماند.

این روزنامه افزود: همانطور که ژنرال باجوا به مقامات ارشد نظامی ایران گفته است، مرزهای دو کشورهمسایه و مسلمان، مرزهای امن و دوستی است و دو کشور برادر باید همکاری های خود را برای تامین امنیت در مرزها گسترش دهند.

*** همکاری پارلمانی و سفر روسای پارلمان های دو کشور

از دیگر زمینه های همکاری دو کشور را می توان تعامل و رفت آمد مقامات پارلمانی دو کشور و رایزنی های مقامات مجالس ایران و پاکستان به منظور توسعه همکاری ها عنوان کرد.

اردیبهشت ماه امسال بود که اعضای یک هیات به ریاست ایاز صادق رئیس مجلس ملی به جمهوری اسلامی ایران سفر کردند و تیرماه 1396، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی با سردار ایاز صادق همتای پاکستانی خود در حاشیه دومین اجلاس پارلمان های اورآسیا در سئول دیدار کرده و طرفین بر گسترش روابط تجاری و احیای کانال های ارتباطی بانکی تاکید کردند.

همچنین علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی در دیماه سال 96 در حاشیه شرکت در اجلاس ضد تروریسم روسای مجالس منطقه ای، با همتای پاکستانی خود و 'رضا ربانی' رییس مجلس سنا دیدار و گفت و گو کرد.

در اقدام دیگری همچنین، 'میان رضا ربانی' رئیس وقت مجلس سنای پاکستان و 'سردار ایاز صادق' رئیس مجلس ملی پاکستان برای شرکت در سیزدهمین نشست اتحادیه پارلمان های کشورهای اسلامی به تهران سفر کردند.

همچنین در سفر دیگری، خانم 'راحله درانی' رئیس مجلس ایالت بلوچستان در سفر به تهران با مسئولان عالیرتبه ایران دیدار و گفت و گو کرد.

اعضای این هیات پارلمانی در سفر به ایران با 'علی لاریجانی' رئیس مجلس شورای اسلامی گفت و گو کرده و ضمن ملاقات با چند وزیر دولت دوازدهم، به شیراز، اصفهان و مشهد سفر کرد و با استانداران این استان ها و مدیران گردشگری استان ها دیدار کردند.

**رفت و آمد مقامات عالیرتبه امنیتی و دفاعی ایران و پاکستان درسال 96

اعضای هیات مسئولان دانشگاه دفاع عالی ملی جمهوری اسلامی ایران، فروردین ماه سال 96 به اسلام آباد سفر کرده و با مقامات دفاعی پاکستان دیدار کردند.

در سفر اردیبهشت ماه 'محمدجواد ظریف' وزیر امور خارجه کشورمان به اسلام آباد پس از شهادت 9 تن از مرزبانان ایرانی، مسئولان مربوط دو کشور برای توسعه روابط مرزی و اطلاعاتی بین دو کشور با مقامات پاکستان به رایزنی پرداختند.

پهلوگیری دو کشتی جنگی متعلق به نیروی دریایی پاکستان در بندرعباس در روزهای پایانی آبانماه را می توان از دیگر اقدامات انجام شده در راستای گسترش همکاری دفاعی دو کشور ارزیابی کرد.

'ناصرخان جنجوعه' مشاور امنیت ملی پاکستان دیماه سال 96 به تهران سفر کرد و یا مقامات عالی رتبه سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در حوزه همکاریهای مشترک امنیتی و مرزی گفت و گو کرد.

وی همچنین در 'کنفرانس امنیتی تهران' شرکت کرد.

سفر 'رانا تنویر حسین' وزیر تولیدات دفاعی پاکستان به تهران و ملاقات های وی با مقامات عالی رتبه نظامی و سیاسی ایران را می توان از دیگر ابعاد این همکاری ها عنوان کرد.

وی در آن سفر که به دعوت 'امیر حاتمی' وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران انجام شده بود، با 'اسحاق جهانگیری' معاون اول رییس جمهوری نیز دیدار کرد.

امیر سرتیپ 'امیر حاتمی' نیز در دیدار خود با «رانا تنویر حسین» وزیر تولیدات دفاعی پاکستان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران و پاکستان صرف نظر از مرزهای مشترک، از اشتراکات تاریخی، فرهنگی و دینی عمیقی برخوردارند، افزود: پاکستان جایگاه ویژه­ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه دارد.

وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط با کشور دوست و برادر پاکستان در تمامی عرصه­ های روابط دوجانبه و منطقه­ ای تاکید دارد، افزود: دیدارهای متقابل مقامات دفاعی و نظامی دو کشور زمینه ساز توسعه روابط دو جانبه و تحکیم ثبات و امنیت در منطقه خواهد بود.

*** همکاری های بهداشتی و اجتماعی ایران و پاکستان در سال 96

حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت جمهوری اسلامی ایران، مهرماه سال 96 به منظور شرکت در نشست کمیته مرکزی مناطق شرق مدیترانه سازمان بهداشت جهانی سفر کرد و در حاشیه این سفر با خانم 'خانم سائره افضل تارر' وزیر بهداشت پاکستان در زمینه توسعه همکاری های دوجانبه به ویژه صادرات خدمات پزشکی، دارو و تجهیزات پزشکی دیدار و گفت و گو کرد.

وزیربهداشت پاکستان نیز، آذرماه امسال در سفر سه روزه به ایران در صدر هیاتی ۱۴ نفره از مدیران نظام سلامت پاکستان وارد تهران شد.

این هیات در مدت اقامت یک هفته ای خود در ایران ضمن ملاقات با وزیر بهداشت کشورمان از مراکز بهداشتی و درمانی بازدید کردند.

هیات پاکستانی برای استفاده از تجربیات نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران، به استان های اصفهان و فارس نیز سفر کرد.

لغو لزوم ارائه گواهی سلامت از سوی زائران پاکستانی از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در اسلام آباد نیز از دیگر زمینه های همکاری مشترک دو کشور در بخش بهداشت و درمان در سال 96 بود.

** رفت و آمد مقامات اقتصادی دو کشور

در جریان برگزاری یازدهمین اجلاس مدیران شرکتهای هواپیمایی گروه D-8 در اسلام آیاد، معاون سازمان هواپیمایی ملی جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس شرکت کرد و در خصوص توسعه همکاری های منطقه ای در زمینه صنعت هوانوردی تبادل نظر شد.

'میرحاصل خان بزنجو' وزیر کشتیرانی پاکستان دوازدهم آذرماه سال جاری در مراسم افتتاحیه فاز نخست بندر چابهار با حضور حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران شرکت کرد.

برگزاری بیست و هشتمین اجلاس برنامه ریزی منطقه ای سازمان همکاری های منطقه ای در اسلام آباد و حضور معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی کشورمان در این اجلاس را می توان از دیگر بخش های تعامل دوجانبه پاکستان و ایران در سال جاری ارزیابی کرد.

همچنین در رویداد دیگری، نهمین اجلاس منطقه ای ترانزیت و حمل و نقل کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی 'اکو' 25 بهمن ماه 1395 با حضور هیات ایرانی در اسلام آباد پاکستان گشایش یافت.

کارشناسان 10 کشور عضو سازمان همکاری های اقتصادی (اکو ) در اسلام آباد پایتخت پاکستان گردهم آمدند تا در مدت زمان سه روز برگزاری این اجلاس، راهکارهای رونق حمل و نقل جاده ای بین کشورهای عضو را بررسی کنند.

اقتصادی کردن حمل و نقل جاده ای با توجه به افزایش هزینه های حمل ونقل در بین کشورهای عضو اکو از مهم ترین برنامه های این نشست بود.

برگزاری نمایشگاه صنعت ساختمان پاکستان با حضور 46 کشور جهان و 13 شرکت ایرانی در محل برگزاری نمایشگاه شهر کراچی، سفر اعضای هیات بازرگانان استان آذربایجان غربی به پاکستان و سفر مسوولان اداره گردشگری و فعالان صنعت توریسم استان خراسان رضوی به پاکستان به منظور گسترش تعاملات گردشگری دو کشور و تسهیل روند تبادل گردشگر از دیگر بخش های همکاری دو جانبه در زمینه گسترش همکاری های اقتصادی دوجانبه بود.