بناب گردی در هزارتوی جاذبه های تاریخی
کشور ایران شهر و شهرستان های بسیاری را به فرزندی خود قبول کرده است که هر کدام به گونه ای با داشتن جاذبه های گردشگری تاریخی و مدرن و همچنین خوراکی های خوشمزه و مخصوص، طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده اند. یکی از شهرستان های زیبا و قدیمی در ایران شهرستان بناب آذربایجان شرقی نام دارد. در مورد شهرستان بناب آذربایجان شرقی نکته ها و جاذبه های گردشگری بسیاری وجود دارد که می توان در موردشان سخن گفت. موقعیت جغرافیایی بناب تبریز در کشور ایران، در قسمت جنوب آذربایجان شرقی به ثبت رسیده است.
برای یک بناب گردی خوب و به یاد ماندنی و قدم زدن در لا به لای جاذبه های قدیمی و تاریخی بهتر است که در ابتدا نگاهی اجمالی و کوتاه به بناب تبریز داشته باشیم. با توجه به تحقیقاتی که در شهرستان بناب آذربایجان شرقی به عمل آمده است، به این نتیجه رسیده اند که با در نظر گرفتن قدمت یادگاری های موجود در این مکان، در زمان حکومت دولت صفویان، بناب تبریز در اوج خود از همه لحاظ به سر می برده است. از دیگر ویژگی های شهرستان بناب آذربایجان شرقی می توان به جهات جغرافیای آن اشاره کرد که از سمت شرق به کوه های سهند (کوه های غربی) و از سمت غرب نیز به ساحل دریاچه ارومیه منتهی می شود. یکی از نکات بارز در مورد بناب تبریز جلگه ای می باشد که بناب را در آغوش خود کشیده است.
گردشگرانی که بناب گردی را انتخاب می کنند در اصل در شهرستانی به گشت و گذار می پردازند که از گذشته های دور در بین مردم از شهرت خاصی برخوردار بوده است و روز به روز بر این شهرت و محبوبیت خود افزوده است. شهرستان بناب آذربایجان شرقی شهرت خود را از همان ابتدا مدیون راه های ارتباطی است که در بناب تبریز چندین مکان را به یکدیگر وصل می کنند. از این راه ها می توان به مسیرهایی اشاره کرد که در سال های دور در زمینه تجارت و سفرهای زمینی آذربایجان را به حجاز، بین النهرین، شامات و دیگر شهرهای موجود در سمت غرب کشور ایران وصل می کرده است. ناگفته نماند که در عصر امروز نیز شاهد این راه های ارتباطی مهم در بناب تبریز هستیم. از این مسیرهای موجود در حال حاضر در بناب می توان به راه هایی اشاره کرد که شهرهای کردستان، کرمانشاه و آذربایجان شرقی و عتبات عالیات را به یکدیگر وصل می کند. اگر گردشگران و مسافران در رسیدن به این شهرها از شهرستان بناب آذربایجان شرقی نیاز به قطار و یا هواپیما داشته باشند، بناب این خواسته را به راحتی برایشان برآورده خواهد کرد. با این تفاسیر علت شهرت و مهم بودن بناب تبریز مشخص شد.
یکی دیگر از مشخصه های محبوب بناب تبریز کباب آن می باشد که کباب بناب از مطرح ترین غذاهای ایرانی می باشد و طرفداران زیادی را از آن خود کرده است.
اگر بخواهیم نسبت ارتفاع شهرستان بناب آذربایجان شرقی را نسبت به دریا بسنجیم، بنابر اطلاعات بدست آمده از این مکان میانگین ارتفاع 1600 متر به ثبت رسیده است.
اگر به دوچرخه سواری علاقه مندید و در این زمینه حرفه ای می باشید، در جشنواره ای که مخصوص دوچرخه سواران می باشد شرکت کنید. در این همایش با یک آمارگیری حدود 30000 دوچرخه سوار شرکت می کنند. تجربه دوچرخه سواری در بناب گردی را به دیگر تجارب خود در گشت و گذار در لا به لای جاذبه های گردشگری تاریخی آن بیفزایید.
تاریخچه شهرستان قدیمی بناب
بناب گردی در لا به لای جاذبه های گردشگری را با آگاهی از تاریخچه آن شروع کنید تا به هر مکانی می روید حس خوب سفر در زمان منتقل شود. محققان بسیاری در این مکان به تحقیق و جستجو پرداختند تا قدمت آن را بدست آورند. عده ای بر این باورند که این شهر یادگاری هایی را در دل خود نگه داشته است که حاکی از وجود این شهر در زمان حکومت ساسانیان دارد و این شهر همان شهر شیز می باشد. شیز نام دیگر تخت سلیمان می باشد. اگر بخواهیم در مورد آثار و یادگاری هایی که از این مکان تاریخی به دست آمده اند سخن بگوییم، در ابتدا باید به غارهایی اشاره کنیم که شانه به شانه در شهرستان بناب آذربایجان شرقی تا به امروز زیبایی های خود را حفظ کرده اند. آمار این غارهایی که زمانی محل زندگی بومیان شهرستان بناب آذربایجان شرقی بوده است، به 36 عدد می رسد. 93 تپه نیز در این شهرستان قدیمی بر روی زمین نقش بسته اند که یکی از دیگری زیباتر و چشمگیرتر است. از این تپه های تاریخی می توان قره تپه گزاودشت و قیزلار قلعه سی را که به معنی قله دختران است، مثال زد. در روی این تپه ها تحقیقات بسیاری به عمل آمده است که نتیجه این جستجو و تحقیقات، کشف آثار با ارزش و قدیمی می باشد. عده بسیاری از مردم در صدد بر آمدند تا سبک و سیاق معماری در بناب را مشخص کنند ولی از آن جایی که در طی حمله مغول این منطقه ویران شد، برآورده کردن این خواسته بسیار مشکل و تا حدی غیر ممکن می باشد. ولی این بدین معنی نیست که از آن زمان تا کنون این ویرانی ها چهره زیبای شهرستان را تخریب کرده باشند؛ چرا که با روی کار آمدن حکومت صفوی به دستور شاه جلوه زیبایی را با احداث مکان هایی نظیر گرمابه و مسجد و کاروانسرا، به این شهرستان تاریخی افزودند. ناگفته نماند که تعداد این بناهای تأسیس شده در بناب زیاد بود؛ برای مثال تعداد مساجد 20 عدد، تعداد کاروانسراها 40 عدد و تعداد زیادی گرمابه پای به زمین خاکی این شهرستان گذاشتند. با این تفاسیر به این نتیجه می رسیم که زمان اوج آبادانی و طراوت بناب تبریز زیبا در زمان حکومت صفویان بوده است.
هر شهر و کشوری از چهار جهت اصلی جفرافیایی به یک منطقه منتهی می شوند. در بناب گردی نیز اگر بخواهیم به جهات اصلی آن پی ببریم، می توان از روی گزارشات ثبت شده در مورد این مکان قدیمی به این خواسته دست پیدا کنیم. با این تفاسیر باید گفت که شهرستان بناب آذربایجان شرقی از سمت شمال به شهرستانی به نام عجب شیر، از سمت جنوب به شهرستان ملکان و آذربایجان (غربی)، از سمت شرق به مراغه و از سمت غرب نیز به دریاچه ارومیه ختم می شود. آن دسته از افراد که در مورد مساحت این منطقه قدیمی کنجکاو می باشند، مساحتی بالغ بر 779 کیلومتر مربع را برای بناب تبریز در گشت و گذار خود در نظر بگیرند. اگر بخواهیم موقعیت جغرافیایی شهرستان بناب آذربایجان شرقی را نسبت به شهر دیگری و با زبان عامیانه بیان کنیم، می توان گفت که بناب در 120 کیلومتری تبریز بر روی کره خاکی نقش بسته است. در آخر نیز برای تکمیل موقعیت جغرافیایی باید از ارتفاع آن نسبت به سطح دریا سخن گفت، که 1290 متر عددی است که برای این مقایسه ثبت کرده اند. بناب گردی را در محدوده شهرهای زیبای دیگر که شهرستان بناب آذربایجان شرقی را محاصره کرده اند از دست ندهید.
بناب گردی در اصل بلیط سفر به زمان گردشگران می باشد. بناب تبریز به قدری یادگاری های تاریخی و باستانی را در دل خود جای داده است که هر کدام از این آثار انسان را به یکی از دوره های پیشین می برند. چنان چه به این منطقه سفر کردید، این نکته را در نظر بگیرید که آثار قدیمی شهرستان بناب آذربایجان شرقی خود را در لا به لای دیگر آثار تاریخی در فهرست آثار ملی کشور ایران جای داده اند. مهم ترین و با ارزش ترین یادگاری های باستانی در دل بناب تبریز عبارت اند از: حصار تدافعی شهر، کبوتر خانه های بناب، حمام تاریخی به نام حاج فتح الله، موزه مردم شناسی بناب یا همان حمام باستانی مهر آباد، خانه تاریخی خسروشاهی، خانه تاریخی حاج علی بزاز، خانه تاریخی شیخ قاضی سیف العلما، قلعه ای به نام قلعه دختر، خانه تاریخی نیک پی، گورستانی قدیمی به نام زوارق، مساجد جامع گزاودشت و اسماعیل بیگ و جامع مهرآباد و گوی، معماری زیبای روستایی به نام توته خانه، سبک معماری صخره ای به نام صور و راسته بازار.
با مهم ترین یادگاری های قدیمی در بناب تبریز آشنا شدیم. وقت آن رسیده است که خود را برای بناب گردی در هزارتوی آثار قدیمی به جا مانده از ادوار مختلف آماده کنیم. با ما همراه باشید تا در ادامه به شرح یکی یک این آثار بپردازیم.
1) بناب گردی در آغوش بازاری به نام بازار چهارسو
هر یک از اماکن موجود در شهرها به چندین نام مختلف شناخته می شوند. بازار چهارسو نیز در میان بومیان خود به اوزون بازار و یا راسته بازار معروف می باشد. اگر طرفدار خرید و پرسه زنی در محلی قدیمی و باستانی می باشید، بناب گردی خود را به این بازار بکشید. در مورد گذشته این بازار می توان ادعا کرد که 4 بار آتش سوزی را پشت سر گذاشته است که در اثر این حوادث مکرر و زیان آور، سقف آن تخریب و به کمک مردم و مسئولین مربوطه از نو ساخته و تعمیر شده است. گردشگرانی که سفر خود را به این مکان قدیمی می کشانند، می توانند از مغازه های موجود در این بازار انواع مایحتاج خود نظیر پارچه و طلا و ظروف و... را خریداری کنند و یک وعده غذا را در رستوران های این مکان که کباب هاب معروف بناب را آماده می کنند، میل کنند. اگر سوغاتی برای اقوام و دوستان خود نیاز دارید، این بازار بهترین مکان برای برآورده کردن این خواسته است. گشت و گذار در بازاری باستانی و عطر و بوی کباب بناب را از دست ندهید.
2) بناب گردی در کبوتر خانه (امیر فرهنگی)
برای رسیدن به این مکان تاریخی و تماشایی، خود را به خیابانی به نام خیابان با هنر برسانید تا این کبوتر خانه در روبروی چشمانتان ظاهر شود. قدمت این مکان باستانی و قدیمی به زمان حکومت قاجار در بناب تبریز باز می گردد. اجزای تشکیل دهنده این مکان سه طبقه می باشند که هر کدام از این طبقه ها در زمینه خاصی فعال بوده است. برای شرح فعالیت این طبقه ها باید گفت که طبقه اول این بنا تحت عنوان خانه باغ، طبقه دوم آن محلی برای نگهداری و حفاظت کبوتران و طبقه سوم نیز جهت نگهبانی استفاده می شده است. این مکان به قدری مهم و با ارزش است که در سال 1387 نام خود را در هزارتوی دیگر آثار ملی کشور ایران گنجاند. یکی از وقایعی که این مکان در گذشته خود پشت سر گذاشته است، هجوم و حمله هواپیماهای جنگی روسی در زمان جنگ جهانی دوم بوده است که آسیب و ویرانی زیادی را به خود ندیده است. علت این حمله در آن زمان طبقه و معماری این برج بوده که باعث شده بود این بنا در نظر افراد روسی یک برج دیده بانی باشد. سال احداث این بنای قدیمی در بناب به سال 1280 هجری شمسی مربوط می شود که از آن زمان تاکنون یکی از یادگاری های با ارزش آذربایجان شرقی به شمار می رود و هر ساله عده زیادی از افراد را از اقصی نقاط ایران به سمت خود می کشاند. این مکان نیز مانند دیگر آثار تاریخی و قدیمی مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته است که آخرین بازسازی و مرمت آن در سال 1390 بوده است و این مرمت توسط اداره میراث فرهنگی انجام شده است. ناگفته نماند که پیشنهاد بازسازی این مکان توسط وراث امیر فرهنگی به اداره میراث داده شده است.
3) بناب گردی در مسجد زرگران
برای دیدن این مسجد قدیمی و باستانی در شهرستان بناب خود را به خیابان زرگران برسانید تا بناب گردی در آغوش مسجدی تاریخی را تجربه کنید. در مورد شهرت این بنا می توان گفت که نام این مکان نیز در فهرست آثار ملی ایران می درخشد. در مورد گذشته این مسجد می توان گفت که در سال های دور در مسیر بین المللی رسیدن به جنوب کشور از شمال کشور، این مسجد به چشم می خورده است. علاوه بر این تفاسیر، این مسجد در محاصره بازار مسگران و حاج تقی و آهنگران از جهات اصلی می باشد که در صورت علاقه می توانید پس از بناب گردی در مسجدی قدیمی، از این بازارها نیز دیدن کنید. در این مکان کاروانسراهایی وجود داشت که موقعیت این کاروانسراها درست در جلوی این مسجد قدیمی بوده است. با مرور زمان این مکان قدیمی شهرت و محبوبیت خود را از دست داد و دیگر فردی به این بنای تاریخی در بناب رسیدگی نمی کرد. همین مسائل باعث شد تا یکی از دیوارهای این بنای تاریخی (دیوار جنوبی) تخریب شود. با تخریب این دیوار باز هم توجه ها به سمت این مسجد جلب شد و مسئولین و ادارات مربوطه در صدد مرمت و بازسازی این مکان در آمدند. این بازسازی و مرمت دیوار و دیگر قسمت های این مسجد باستانی در سال 1376 اتفاق افتاد. قدمت این بنای باستانی به زمان حکومت صفویان در بناب تبریز باز می گردد. از زیبایی های این مسجد قدیمی می توان به سرستون های آن اشاره نمود. شایان ذکر است که شباهت بسیاری بین این ستون ها با ستون های مسجد اسماعیل بیگ و جونیلر وجود دارد. با قدم گذاشتن در این مسجد، زیبایی تزئینات به قدری زیاد است که هر انسانی را مسحور و شیفته خود می کند. نوشته های قرآنی و مقدس با خط دلنشین نستعلیق بر روی این سر ستون ها علت اصلی مسحور شدن چشمان گردشگران می باشد. نکته ای که در مورد این مسجد نباید به دست فراموشی سپرده شود، موقعیت جغرافیایی آن است که تپه ای تاریخی این مسجد را بر روی خود نگه داشته بود. این ادعا از آثاری سرچشمه می گیرد که در هنگام بازسازی دیوار بنا به دست آمد. این مسجد دارای شبستانی است که نسبت ارتفاع آن به خیابان های اطراف یک متر می باشد. این یک متر در اصل بلندای این شبستان می باشد که از فضای اطراف خود بالاتر است.
برای شرح بهتر این بنای قدیمی می توان از سقف آن سخن به میان آورد که این سقف خود به تنهایی یکی از زیبایی ها و علت جذب گردشگران به این مسجد می باشد. تعداد ستون هایی که این سقف را برافراشته نگه داشته اند به 8 عدد می رسد. سرستون های این قسمت از مسجد جامه ای متشکل از انواع رنگ ها و گل و گیاه ها را بر تن خود کرده اند که هر نوع سلیقه ای را جذب آراستگی های خود می کند. با رفتن به این مکان ایوانی به چشم ما خواهد خورد که این ایوان در گذشته در این مسجد قدیمی و تاریخی به چشم نمی خورده و این بدین معنی است که چندین سال پس از احداث این بنا، ایوان را به دیگر قسمت های آن افزوده اند و زیبایی و حال و هوای این مسجد را منحصر به فرد کرده اند. هر بنای تاریخی برای حفظ و ماندگاری طی سال های طولانی باید هر چند سال یکبار مرمت و بازسازی کامل شود. این نوع بازسازی در مورد این مسجد چشمگیر در سال 1381 اتفاق افتاد. جامه آجری این مسجد در بیرون، یکی از بخش هایی از این بنای قدیمی است که در بناب گردی ما را به سفر در زمان دعوت می کند. حتما بناب گردی در این مکان باستانی را تجربه کنید تا معنی متفاوتی از سفر در لا به لای جاذبه های تاریخی را لمس کنید.
4) بناب گردی در حمام حاج فتح الله
بناب گردی در آغوش یک حمام زیبا و تاریخی می تواند یکی از جذاب ترین گردش ها باشد. حمامی که در این قسمت به شرح آن خواهیم پرداخت با نام حمام حاج فتح الله در بین مردم شهرت دارد. سال احداث این حمام قدیمی به زمان حکومت قاجار مربوط می شود که از آن زمان تاکنون زبان زد عام و خاص می باشد. اگر به لیست آثار ملی کشور ایران مراجعه کنید، شماره ثبت 3822 نام این حمام را در پیش روی چشمان شما قرار خواهد داد. این ثبت در سال 1380 هجری شمسی اتفاق افتاد که از افتخارات قدیمی شهرستان بناب به شمار می رود. موقعیت این حمام تاریخی در نزدیکی جاده ای به نام ماحال گاودل و مسجد قرمز به چشم می خورد. شاید تا به حال نام این جاده به گوشتان نخورده باشد و شاید هم در مورد اهمیت و ارزش این جاده اطلاعات کافی را دارید، اما به هر حال به عنوان شرح مختصری در مورد این جاده از اهمیت آن در زمینه مسیر اصلی و مهم تجاری در کشور ایران باید سخن گفت.
شهرستان بناب حمام های تاریخی زیادی را در خود جای داده است ولی این حمام شهرت خاصی را در بین دیگر حمام ها از آن خود کرده است. علت این شهرت هم استفاده کاروان ها از آن قبل از ورود به شهر بود که بر این عقیده بودند که در هنگام ورود به شهر باید از پاکیزگی کامل جسمانی برخوردار باشند. اگر در حال حاضر به این حمام سفر کنید، حال و هوای قدیمی بودن و تاریخی بودن در قسمت هایی به شما دست نخواهد داد؛ چرا که این حمام تغییرات بسیاری کرده و تقریبا می توان گفت که بخشی از آن به حمام جدیدی تبدیل شده است. تغییراتی که در این بنای تاریخی به چشم می خورد، در اصل ویران شدن می باشد که باعث شده این مکان به متروکه ای تغییر کاربری دهد. با این حال چنان چه طرفدار سفر در زمان و بازدید از سازه های قدیمی هستید، در بیشتر بخش های این حمام به این خواسته خود می توانید به راحتی پاسخ دهید؛ چرا که هنوز هم قسمت هایی از این بنا با همان سبک معماری باستانی خود چشم هر گردشگری را به سمت خود جذب می کند.
در خطوط بالاتر به جاده ای به نام ماحال گاودل اشاره شد که برای عده بیشماری از ایرانیان ناشناخته می باشد. در مورد این جاده باید توضیح مختصری داد تا جای مبهمی باقی نماند. اگر در مورد نام این جاده در ذهنتان سوال ایجاد شده است، پاسخ ذهنتان را این گونه بدهید که این نام در اصل از کلمات ترکی و اوستایی گرفته شده است. برای درک بهتر می توان گفت که ترکیبی از دو کلمه ماحال به معنای دره و گاودولچه به معنای چرای گاوها می باشد که ترکیب این دو کلمه نوع فعالیت این جاده را می رساند. به زبان ساده تر این جاده در گذشته مختص چرای گاوها بوده است. قدمت این نوع فعالیت در این جاده نیز به زمان حکومت ساسانیان در بناب تبریز مربوط می شود. این جاده در عصر امروز تغییر کاربری داده است و به یکی از اصلی ترین جاده ها و مسیر های تجاری در کل کشور ایران تبدیل شده است.
بناب گردی را به این حمام قدیمی بکشانید تا علاوه بر قدم زدن در این فضا، با سبک معماری منحصر به فرد و صنایع مختلف دستی در این مکان آشنا شوید. چنان چه به ساخت صنایع دستی علاقه داشتید، می توانید به راحتی در این حمام قدیمی یاد بگیرید.
5) بناب گردی در حمام تاریخی مهر آباد
یکی دیگر از حمام های زیبا و تاریخی در شهرستان بناب، مهر آباد نام دارد. اگر بخواهیم در مورد گذشته این حمام قدیمی اطلاعات کسب کنیم، در ابتدا باید در مورد صاحب یا صاحبان این بنا سخن به میان آوریم. این حمام در گذشته های دور دارای صاحبی بود که نوع مالکیت این بنا را شخصی کرده بود. با گذشت زمان و تخریب قسمت هایی از این بنای تاریخی در بناب، شهرداری بناب پیش قدم شد و این بنا را از آن خود کرد و به کمک میراث فرهنگی به بازسازی بخش های تخریب شده آن پرداخت. نکته ای مهم در مورد این یادگاری تاریخی، این می باشد که در عصر امروز حمام مهر آباد به عنوان موزه مردم شناسی فعالیت می کند. وجود چنین بنای تاریخی و قدیمی، شهرت خاصی را به بخش های جنوبی سهند بخشیده است. این یادگاری با ارزش و باستانی نیز حدود 19 سال پیش نام خود را در لا به لای دیگر آثار ملی ایران جای داد و به ثبت رساند. مساحت و وسعت این حمام عددی بالغ بر 342 متر مربع را شامل می شود. قدمت این بنای قدیمی نیز به زمانی که صفویان در بناب تبریز حکومت می کردند مربوط می شود که از آن زمان تاکنون در دو زمینه حمام و امروزه نیز موزه مردم شناسی (بخش جنوبی سهند) فعالیت کرده است. به طور دقیق تر این اثر تاریخی پس از بازسازی که میراث فرهنگی در سال 1382 هجری شمسی انجام داد، شهرت خود را به عنوان موزه مردم شناسی در بین مردم پخش کرد که با بازدید از آن اطلاعات کامل و مفیدی از سبک معماری ادوار گذشته، نحوه زندگی و و آداب و فرهنگ و... مردم این بخش از ایران بدست خواهیم آورد. اگر بناب گردی خود را به این حمام زیبا و باستانی کشاندید، دیدن مسجدی با همین نام در مقابل این بنا نیز خالی از لطف نخواهد بود. خاطرات تاریخی خود را با دیدن این دو مکان حال و هوایی دیگر ببخشید.
6) بناب گردی در تالابی به نام قره قشلاق
بعد از کمی گشت و گذار در دل حمام و اثرهای تاریخی، وقت آن رسیده است که کمی خود را به دستان زیبای طبیعت بسپاریم و خستگی جسمی و روحی را بزداییم. برای این کار خود را به تالابی به نام قره قشلاق در بناب تبریز برسانید تا مسحور و خیره زیبایی های این منظره شوید. این تالاب خود را در بخش جنوبی دریاچه ارومیه جای داده است که در این منطقه موفق به خلق چشم انداز بی نظیری شده است. به عبارت دیگر می توان گفت که درست بین آذربایجان شرقی و غربی، منطقه ای دیده می شود که این تالاب را به فرزندی خود قبول کرده است. یکی از نگرانی ها و دغدغه های گردشگران برای سفر، زمان و فصل مناسب شهر مورد نظر می باشد. در مورد این تالاب این دغدغه با این آگاهی که از فروردین ماه تا پایان شهریور بهترین زمان برای گشت و گذار می باشد، به راحتی از بین می رود. گیاهان مختلف در کنار تلألو پرتوهای آفتاب در آب های این تالاب، تم زیبایی را به وجود آورده است که با قدم زدن در آن، حس قدم زدن در بهشتی کوچک را احساس خواهیم کرد.
7) بناب گردی در مسجد گزاوشت
بناب گردی را با پرسه زنی در دل یک مسجد قدیمی، منحصر به فرد کنید. این مسجد بر خلاف دیگر آثار تاریخی موجود در بناب تبریز از بیرون تزئین و شکل خاصی ندارد و همین سادگی در ساخت و ساز آن را از دیگر بناهای باستانی شهرستان بناب آذربایجان شرقی متمایز کرده است. برای رسیدن به این مسجد قدیمی و در عین حال متفاوت، کافی است تا خود را به میدانی به نام تره بار در بناب تبریز برسانید و این مسجد را در روبروی چشمان خود ببینید. علت انتخاب نام این مسجد، موقعیت قرار گیری آن می باشد که با نام میدان تره بار که به گزاوشت معروف است، یکی شده است. مسجد جامع گزاوشت دارای شبستانی می باشد که اندازه گیری ها حاکی از آن است، حدود دو متر با سطح آسفالتی خیابان اختلاف دارد. این اختلاف به صورت مرتفع تر از سطح خیابان به چشم می خورد. اگر در هزارتوی جاذبه های گردشگری قدیمی بناب تبریز قدم بزنیم و در آخر در این مسجد قدیمی پرسه زنی کنیم، به راحتی متوجه شکوه و عظمت این یادگاری تاریخی نسبت به دیگر آثار خواهیم شد که همین امر حال و هوای خوب و منحصر به فردی را در شهرستان بناب آذربایجان شرقی به وجود آورده است.
برای هر یک از قسمت های این مسجد تاریخی می توان به طور مختصر توضیحاتی را داد که تا حدودی با شکل و ساختار آن قبل از سفر آشنا شویم. در مورد ورودی این شبستان می توان گفت که با پشت سر گذاشتن 8 پله به این شبستان قدیمی خواهیم رسید. با رسیدن به این شبستان، شاهد فضایی مستطیل شکل خواهیم بود که 12 ستون را به زیبایی هر چه تمام تر در دل خود جای داده است. نحوه قرار گرفتن این ستون ها در 3 ردیف 4 تایی می باشد.
بالکنی که در این مسجد جامع دیده می شود، به بانوان اختصاص داده شده است. برای استفاده از این بالکن خود را به بخش شمالی این اثر تاریخی برسانید. در مورد ابعاد این بالکن نیز عرض آن را باید شرح داد که 3 متر از این یادگاری قدیمی را در بناب از آن خود کرده است. از دیگر ساختارهای این بالکن زنانه، کف آن را می توان شرح داد که توسط 6 ستون نگه داشته شده است. جنس این ستون های قدیمی از چوب می باشد که زیبایی خاصی را به این بنا بخشیده است. جنس کف بالکن نیز از طوفال کوبی در کنار تیر ریزی می باشد که بسیار مستحکم است. تزئینات ستون های موجود در این مسجد خود به تنهایی یکی از جاذبه های گردشگری در بناب گردی به شمار می رود. نقش و نگارهایی که در دل این مسجد به چشم می خورند، حال و هوای گردشگران را تحت تأثیر باستانی بودن و زیبایی خیره کننده خود قرار می دهند.
یکی دیگر از بخش های دیدنی و خاطره ساز در این مسجد قدیمی، ایوان و صحن آن می باشد. در مورد زمینه فعالیت این صحن می توان ادعا کرد که این صحن خود را در اختیار افرادی قرار داده است که به طلاب علوم دینی معروف می باشند. با تحقیقاتی که در مورد قدمت این بنای تاریخی در بناب تبریز انجام شده است، سال احداث آن را به قرن 19 ربط داده اند که از آن زمان تاکنون زیبایی های خیره کننده و در عین حال نمای بیرونی ساده و از جنس آجر خود را حفظ کرده است.
8) بناب گردی در دل طبیعت پل پنج چشمه
یکی از برترین جاذبه های گردشگری در شهرستان تاریخی بناب پلی است که با نام پل پنج چشمه زبان زد عام و خاص می باشد. جاده ای که در بخش شرقی شهرستان بناب قرار گرفته است، این پل را در فاصله 600 متری از خود به فرزندی قبول کرده است. موقعیت قرار گیری این پل بر روی رودی با آب روان و زلال، زیبایی هایش را به رخ طبیعت می کشد. قدم زدن بر روی پلی باستانی و قدیمی در دل یک طبیعت بکر و آرام، می تواند حس تکرار نشدنی را در طول سفر و حتی زندگی به گردشگران القا کند. رودخانه ای که این پل را بر روی خود قرار داده است، عرضی بالغ بر 60 متر را از این طبیعت دنج از آن خود کرده است. تعداد چشمه هایی که از آغوش این پل رد شد اند، به 5 عدد می رسد. هر یک از این چشمه ها طول و عرض معینی را به خود اختصاص داده اند که طول آن ها 50 متر و عرضشان نیز 80/4 متر به ثبت رسیده است.
در مورد جنس جای جای این پل تاریخی و قدیمی می توان توصیفاتی را شرح داد تا با زیبایی های آن بیشتر آشنا شوید. در ابتدا از کف این پل قدیمی شروع می کنیم. بناب گردی بر روی کف پلی که جامه ای از جنس سنگ فرش را بر تن خود کرده است و پایه هایی از جنس سنگ را در زیر خود قرار داده، می تواند بسیار جذاب و دلنشین باشد. طاق هایی که در این پل تاریخی دیده می شود، از آجرهایی ساخته شده است که شکل مستطیل را به خود گرفته اند. از امنیت روی این پل نیز می توان جان پناهی را مثال زد که با ارتفاع یک متر مرز بین کف پل و طبیعت اطراف را تشکیل داده است. این اثر تاریخی نیز با گذشت زمان و رفت و آمد انسان و اتومبیل، تخریب شده بود که بازسازی هایی در زمینه ترمیم پایه ها، بدنه های دو طرف پل، طاق ها، کف سازی و صندوقه کردن انجام شد و همین امر باعث شد تا امروزه بتوانیم از حضور در کنار طبیعتی رویایی و پلی تاریخی، بناب گردی را حال و هوایی دیگر ببخشیم.
9) بناب گردی در روستایی قدیمی به نام صور
در مورد این روستای تاریخی در نزدیکی بناب، تفاسیر بسیاری است که به شرح مختصری از آن می پردازیم. در ابتدا باید به موقعیت دقیق آن پی ببریم. این روستای زیبا خود را در جایی حدود 24 کیلومتری شهرستان بناب جای داده است که با طبیعت پر آرامش و بی نظیر خود هر گردشگری را به سمت خود جذب می کند. با توجه به تحقیقاتی که بر روی سازه ها و آثار به جای مانده از این روستای قدیمی انجام گرفته است، قدمت آن به 2500 الی 3000 سال پیش باز می گردد که این آگاهی از این آمار در هنگام مسافرت به این منطقه می تواند حس افتخار را در درون هر آدمی به وجود آورد. در مورد بومیان این منطقه تاریخی نیز نکاتی هست که عبارت است از نوع این افراد که در اصل ایثار گران دفاع مقدس می باشند. طی یک آمار گیری از تعداد این خانوارها عدد 25 تا 30 بدست آمد که تعداد خانوارهای موجود در این روستای تاریخی را نشان می دهد. به عبارت دیگر حدود 350 نفر در این منطقه سکونت گزیده اند. بناب گردی را به این منطقه قدیمی بکشانید تا سبک ساخت و سازها و چشم اندازهای آن شما را شگفت زده کند.
بناب گردی در هزارتوی یادگاری های 3 هزار ساله می تواند یکی از برترین سفرهای زندگی را برایتان رقم بزند. متد معماری به کار رفته در ساخت این روستا، صخره ای می باشد که در کل ایران بی نظیر می باشد و همین موضوع هر ساله تعداد زیادی گردشگر را از سراسر ایران و حتی جهان به سمت خود می کشد. در هنگام دسته بندی روستاها این روستا جایگاه برتری از نظر معماری و بافت نسبت به دیگر روستا ها و حتی کندوان دارد که همین مورد نام این روستای قدیمی را در لا به لای روستاهای زنده ایران جای داده است. بناب گردی را در منطقه ای که خانه هایشان از جنس سنگ در دل کوه احداث شده است، تجربه کنید.
از دیگر ویژگی هایی که می توان در مورد این روستای تاریخی توضیح داد، فضای اطراف آن است. این روستا توسط دره هایی محصور شده است که این حال و هوای طبیعی بودن زندگی از گذشته تا به امروز در آن حفظ شده است و خواهد شد. از لذت بخش ترین های زندگی هر انسانی ساختن خانه خود است که اگر این ساخت و ساز با کندن سنگ های کوه انجام شود، حسی بی نظیر را به اهالی آن خانه و حتی افرادی که از بیرون به تماشای آن می پردازند، منتقل می کند.
با این تفاسیری که از خانه های کوهی موجود در این روستا گفته شد، عده بسیاری از افراد کنجکاو می باشند که تا قبل از مسافرت اطلاعات بیشتری از این خانه ها بدست آورند. اگر جزو این افراد هستید، با ما همراه باشید.
در ابتدا از در این خانه ها شروع می کنیم که کوچک و باریک ساخته شده اند. بر خلاف این درها که کوچک می باشند، اطاق هایی که وجود دارند، وسعت بسیاری را از زمین این روستای قدیمی به خود اختصاص داده اند. از دیگر ویژگی های این خانه های کوهی، به ستون های آن می توان اشاره کرد. این ستون ها در اصل حاصل کنده کاری هایی است که در هنگام ساخت خانه ها انجام گرفته است. وظیفه این ستون ها نگه داشتن سقف خانه ها می باشد. طی آمارگیری که در این منطقه قدیمی انجام شد، متراژ خانه های کوهی بین رنج 150 متر الی 250 متر دیده می شود. یکی از زیبایی های موجود در معماری این خانه ها در این منطقه تاریخی، سقفشان می باشد که با تعبیه کردن دریچه هایی، باریکه زیبایی از درخشش پرتوهای طلایی آفتاب در خانه پراکنده می شود. بناب گردی در لا به لای چنین خانه هایی یکی از سفرهای فراموش نشدنی در طول زندگی خواهد بود. اگر به این منطقه سفر کنید و در یکی از این خانه های کوهی به گشت و گذار بپردازید، یکی از بخش هایی که توجهتان را به خود جلب خواهد کرد، انبار این خانه ها می باشد که در زیر خانه احداث شده است و در آن مواد و وسایل گوناگونی به چشم خواهد خورد.
ناگفته نماند که چیدمان این خانه ها در این روستای قدیمی به این گونه است که خانه ای در دل کوه ساخته می شود و خانه بعدی در فاصله 40 سانتی متری از آن احداث می شود. در مورد سابقه این روستا در گذشته های دور می توان به منطقه ای امن و به دور از خطر در هنگام جنگ و درگیری ها اشاره کرد که پذیرای تعداد زیادی از افراد گوناگون از سراسر کشور بوده است.
شرایط اقلیمی در بناب گردی
یکی از مهم ترین مواردی که در هنگام سفر به هر گوشه کشور و یا جهان باید به آن توجه نمود، شرایط اقلیمی و جوی مقصد مورد نظر است تا جزو مواردی باشد که لذت سفر را بیشتر می کند. برای بناب گردی نیز بهتر است تا کمی با شرایط جوی و آب و هوای آن آشنا شده تا سفری بهتر را در پیش رو داشته باشید. اگر بخواهیم قبل از هر چیز ارتفاع شهرستان را نسبت به سطح دریا بسنجیم، باید گفت که میانگین این ارتفاع حدود 1600 متر می باشد. برای درک بهتر موقعیت بناب تبریز به این نکته دقت کنید که قزل داغ و قاشقاداغ و گوپشتی (کوه های غربی سهند)، این شهرستان قدیمی را از سمت شرق و سواحل زیبای دریاچه ارومیه از سمت غرب آن را محصور کرده اند. این محدوده تاریخی را در اصل جلگه ای به فرزندی خود قبول کرده است که یکی از جلگه های هموار کشور ایران می باشد. در مورد آب و هوا و شرایط جوی این منطقه قدیمی، دریاچه ارومیه تصمیم گیرنده است؛ چرا که فاصله بسیار کمی را از دریاچه از آن خود کرده است. به همین دلیل شرایط جوی گوناگونی در هر فصل از سال در این منطقه به چشم می خورد که هر کدام به نحوی زیبایی و دلنشینی خود را به رخ طبیعت و گردشگران می کشند. بناب گردی در منطقه ای قدیمی که آب و هواهای مختلفی را به گردشگران خود هدیه می دهد، بسیار جذاب می باشد.
خوراکی های خوشمزه در بناب تبریز
هر شهرستانی برای خود خوراکی هایی مخصوص و خوشمزه ای را دارد. در شهرستان بناب نیز می توانید خوراکی هایی را امتحان کنید که در هیچ جای دیگری از جهان پیدا نمی شود. بناب گردی در لا به لای جاذبه های گردشگری تاریخی و قدیمی خستگی و گشنگی زیادی را به همراه خواهد داشت. برای از بین بردن خستگی و گشنگی می توانید از خوراکی های ویژه بناب تبریز استفاده کنید. این خوراکی ها عبارت اند از: دشاب مخصوص بناب، بزرگ حلوا، ساری حلوا، نخودلی حلوا و نقل و باقلوا و... .
کباب معروف بناب
یکی از برترین غذاهای کشور ایران کباب بناب نام دارد که طعم و عطر این کباب هر انسانی را مدهوش می کند. اصل این کباب در شهرستان تاریخی بناب طبخ می شود. فردی که این غذای خوش طعم را برای اولین بار طبخ کرد، مش صمد آشپزباشی نام داشت. این کباب ها به صورت ساطوری طبخ می شوند. در مورد گذشته این کباب باید گفت که حدود 77 سال پیش، در اوزون بازار دستان هنرمند مش صمد آشپزباشی این غذا را برای نخستین بار طبخ کرد و از آن زمان تا امروز آوازه این غذا در کل ایران طنین انداز شده است. طعم و عطر این غذا به حدی خوب است که یکی از اصلی ترین دلایل جذب گردشگر به شهرستان تاریخی بناب شده است. بناب گردی را با صرف کباب اصل بناب، خوشمزه کنید!
صنایع دستی بناب تبریز
یکی دیگر از زیبایی های هر سفر، تماشای صنایع مخصوص آن شهر می باشد. بناب گردی می تواند با بازدید از صنایع دستی مخصوص و زیبای بناب تبریز خاص و منحصر به فرد شود. صنایع دستی شهرستان قدیمی بناب عبارت اند از: قالی بافی، طراحی روی قالی، منبت کاری های زیبا و قلم زنی بر روی مس. با پرسه زنی در هزارتوی صنایع دستی این شهرستان بناب گردی خود را جاودانه کنید.
سخن آخر
اکنون که با جای جای بناب تبریز آشنا شدیم، وقت آن رسیده است که بناب گردی را در دل جاذبه های گردشگری تاریخی و طبیعت بکر و خوراکی های خوشمزه شروع کنیم و با خرید سوغاتی از صنایع دستی بناب تبریز به سفر خود خاتمه دهیم. بناب گردی در هزارتوی این خوراکی ها و جاذبه ها و صنایع می تواند یکی از جاودانه ترین سفرهای زندگی هر آدمی باشد.
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.