بازی موشکی با روسیه، پرده دیگر نمایش انتخاباتی ترامپ

 این روزها محافل سیاسی در آمریکا به گمانه زنی درباره پیامدهای خروج احتمالی آمریکا از پیمان تسلیحات هسته ای میان برد (INF) پرداخته اند و حتی برخی از ناظران سیاسی هشدار داده اند که این اقدام می تواند مقدمه دورانی از تنش های تازه با مسکو شود.

در مقابل برخی ناظران سیاسی می گویند که این تصمیم ترامپ لزوما به مفهوم تحولی جدی در روابط با مسکو نیست و کسانی که از بازگشت تنش های دوران جنگ سرد نگران هستند، باید این سیاست تازه ترامپ را در امتداد دیگر تصمیم گیری های یکجانبه وی ارزیابی کنند.

به باور این ناظران، طرح خارج شدن از پیمان تسلیحات هسته ای میان برد، به نوعی تکرار سناریوی تهدید به خروج از پیمان نفتاست که در نهایت ترامپ با ایجاد تغییراتی جزئی و البته بسیار پر سر و صدا درباره بندهای آن، عملا روال سابق را ادامه داد.

بر این اساس، ترامپ سیاست جنجال و تهدید را در برابر روسیه آغاز کرده و دیر یا زود به پای میز مذاکره و توافق با پوتین باز خواهد گشت.

** دستاوردهای داخلی ترامپ از تهدید روسیه

تحلیلگران در آمریکا بر این باور هستند که دلیل برخی از مهمترین تصمیم گیری های سیاست خارجی ترامپ را باید در داخل و رقابت های سیاسی در واشنگتن جستجو کرد. برای همین اعلام خروج آمریکا از پیمان موشک های میان برد با روسیه در آستانه انتخابات میان دوره ای کنگره را نیز باید در همین چارچوب دید.

از منظر سیاست داخلی آمریکا، به نظر می رسد که تا همین نقطه ترامپ سه دستاورد سیاسی داخلی درباره اعلام خروج از پیمان تسلیحات هسته ای میان برد با روسیه داشته است.

نخست آنکه در آستانه انتخابات کنگره، وی با مانور سیاسی علیه روسیه، دست به نمایش قدرت خود برای طرفدارانش زده است و این پیام را به آنها می دهد که وی به شعار انتخاباتی 'اول آمریکا' پایبند بوده و با قدرت تمام در برابر دشمنان خارجی این کشور دفاع می کند.

به نظر می رسد، این نمایش قدرت با وجود هزینه های بین المللی و آزرده ساختن برخی از متحدان آمریکا در ناتو، می تواند برای افزایش رای جمهوریخواهان در انتخابات میان دوره ای کنگره موثر واقع شود.

از سوی دیگر، ترامپ که خود و اطرافیانش را در مظان اتهام همراهی با سیاست های 'ولادیمیر پوتین' و حتی تبانی با مسکو می بینید، با طرح خارج کردن آمریکا از پیمان تسلیحات هسته ای میان برد، پاسخی به این اتهامات می دهد.

اعلام خروج از این پیمان، این پیام را در دل خود دارد که ترامپ از همه روسای جمهوری پیشین آمریکا اراده و صلابت قوی تری در مقابل روسیه دارد و به این ترتیب از شدت تاثیر تحقیقات درباره تبانی با روسیه بر روند انتخابات کنگره و حتی انتخابات 2020میلادی می کاهد.

سومین نکته نیز در همراهی بسیاری از رسانه های منتقد و دمکرات ها با این تصمیم ترامپ بوده است. رسانه هایی همچون نیویورک تایمز یا سی ان ان، تصمیم به خروج از این پیمان را ستوده اند و عملا در این موضوع، پشت سر ترامپ قرار گرفتند.

** راهبرد حمله گازانبری

برخی کارشناسان براین باورند که با سپری شدن فصل انتخابات کنگره، شاهد نرم شدن لحن ترامپ و احتمالا نوعی مصالحه برای تمدید پیمان تسلیحات هسته ای میان برد خواهیم بود.

به گفته آنها، ترامپ اصولا به حملات گازانبری و پر سر و صدا علاقه دارد، اما پس از یک دوره از حملات لفظی و شدید، جای خود را به سخنان دیپلماتیک و آشتی جویانه می دهد.

این کارشناسان پیمان نفتا را شاهد گرفته و می گویند که رئیس جمهوری آمریکا با ایجاد تغییراتی نه چندان مهم در بندهای توافق تجاری با دو همسایه شمالی و جنوبی آمریکا، بهره برداری لازم را در داخل انجام داد.

پس از آنکه رئیس جمهوری آمریکا، توافق تجاری جدید با مکزیک و کانادا را به عنوان یک توافق مهم برای سه کشور اعلام کرد، تارنمای خبری بلومبرگ نوشت: شاید این طور به نظر آید اما این توافق مشابه با همان معاهده تجارت آزاد آمریکای شمالی بود که وی زیر سوال برد.

بلومبرگ می افزاید: شیوه مذاکره ترامپ اکنون از الگویی مشابه پیروی می کند. او با حمله به توافق های کنونی و ایجاد یک بحران جدید آغاز کرده، مذاکرات را پیش می برد و تغییری جزئی در توافق ایجاد می کند. توافق جدید بسیار مشابه توافق قدیمی به نظر می آید اما تغییر شکل پیدا می کند و ترامپ القا می کند که کشور را از اشتباهات همتایان سابق خود نجات داده است.

کارشناسان همچنین به موضوع بالا گرفتن تنش های بی سابقه با کره شمالی و سپس تبدیل آن به مذاکره و دیدار دو جانبه سران آمریکا و کره شمالی اشاره می کنند و می گویند در واقع حملات ناگهانی و پر سر و صدا و سپس مذاکره و توافق، الگویی در رویکرد ترامپ به برخی از مسایل سیاست خارجی این کشور بوده است.

تحلیلگران، موضوع خارج شدن آمریکا از برجام را هم در این چارچوب می بینند و می گویند سخنان ترامپ برای مذاکره بدون قید و شرط با مقام های ایرانی نشان می دهد که وی بازی مشابهی را در برابر ایران انجام می دهد به این امید که روزی بتواند در داخل ادعا کند با تهران 'توافقی بهتر' از آنچه اوباما انجام داد، بسته است.

اما نظرات مخالفی هم در این زمینه وجود دارد که می گویند اساسا خروج از پیمان تسلیحات هسته ای میان برد به نفع روسیه تمام خواهد شد و واشنگتن از این بازی برنده بیرون نخواهد آمد.

در این باره «دریل کیمبال» مدیر اجرایی انجمن کنترل جنگ افزار در واشنگتن در گفت و گو با ایرنا گفت: پیامد خروج آمریکا این خواهد شد که روسیه، موشک هایی را که برای ما زمینه ساز نگرانی است، بدون هیچ محدودیتی تولید و مستقر خواهد کرد. این تهدیدی برای اروپا خواهد شد و در عین حال همکاری های دیگر روسیه و ایالات متحده را برای خلع سلاح هسته ای با دشواری روبرو خواهد کرد.

اروپایی ها و متحدان آمریکا در ناتو هم نگران بالا گرفتن تنش های هسته ای در اروپا هستند. از این جهت به نظر می رسد که این فرصت وجود دارد که پوتین و ترامپ تا زمان دیدار دوجانبه که برای ماه نوامبر در فرانسه برنامه ریزی شده، به راه حلی برای تداوم این پیمان دست یابند.

زمانی که رقابت های انتخاباتی کنگره تمام شده و احتمالا عقلانیت بیشتری بر کاخ سفید برای ارزیابی پیامدهای بلند مدت توافق با روسیه حاکم خواهد شد اما به هر روی نشانگر این هم خواهد بود که آیا هیاهوی ضد روسی ترامپ، کارکرد انتخاباتی داشته است یا اینکه تغییری راهبردی در روابط دو کشور ایجاد خواهد شد.