خروج آمریکا، زمینه ای برای اقتدار افغانستان

واکنش غیر مستقیم دولت افغانستان به کاهش نیروهای آمریکایی را که می توان در اظهار نظر «هارون چخانسوری»، سخنگوی ریاست جمهوری در صفحه اجتماعی اش دید، باید نشانه ای برای فراهم شدن یک فرصت ارزیابی کرد.

بعد از اعلام فرمان « دونالد ترامپ » رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج 7 هزار آمریکایی از افغانستان ، چخانسوری در یک اظهار نظر مثبت نوشت که نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان از چهار و نیم سال به این سو در خط مقدم نبرد می‌جنگند و مسوولیت کامل تأمین امنیت کشور را به عهده دارند.

افغانستان سالهاست چالش ها و مشکلات ناشی از تجاوز نیروهای خارجی ها را متحمل شده و خبر کاهش نیروهای آمریکایی نه تنها بازتاب منفی در افکار عمومی این کشور نداشته است بلکه برخی آن را فرصتی برای افغانستان برای بهبود اقتدار ملی بدون آمریکا دانسته اند.

آمریکا وقتی در سال 2001 میلادی به بهانه دستگیری رهبران تروریست های تبعه عربستان سعودی که در 11 سپتامبر آن سال ، برج های دوقلو نیویورک را هدف قرار داده بودند ، حمله کرد، در عمل زمینه را برای حضوری بلند مدت نیروهای غربی در منطقه فراهم کرد که هنوز ادامه دارد.

با آغاز یورش نظامی آمریکا و همپیمانانش به افغانستان به رغم آن که برخی خوش باورانه دور نمایی از صلح و رفاه برای ملت افغانستان تصور می کردند، برای آگاهان آشکار بود که هدف اصلی این حمله مبارزه با تروریست و سرشاخه های آن نیست چرا که در همان مقطع نیز با وجود نقش پر رنگ عربستان در داستان 11 سپتامبر این مردم افغانستان بودند که باید هزینه می دادند.

گروه طالبان که در آن سال حکومتشان بر گستره افغانستان به خاطر عدم تحویل یا اخراج «اسامه بن لادن» به عنوان متهم اصلی حمله نیویورک و رهبر القاعده مغضوب آمریکا قرار گرفت و سرنگون شد ؛ طی 18 سال گذشته هم راستا با آمریکا به منافع ملت افغانستان ضربه زده است.

«بارک اوباما» رئیس جمهوری سابق آمریکا در سال 2014 میلادی و در ماههای آخر مسئولیتش به عنوان رئیس جمهوری تصمیم گرفت که از افغانستان خارج شود و تنها چند هزار نظامی را برای حفظ سفارت آمریکا در کابل نگهدارد که این تصمیم وی نیز براساس منافع آمریکا بود و ارتباطی به منفعت افغانستان نداشت.

بابت خروج نظامیان آمریکایی در سال 2014 هم تحلیل های زیادی از طرف مخالفان خروج ارائه می شد که در آن مدعی بودند که با خروج نظامیان آمریکایی،دولت افغانستان هم سقوط خواهد کرد اما این تحلیل ها به رغم آن که دولت های وقت افغانستان وابستگی های گسترده ای به منابع خارجی داشتند در عمل خطر سقوط کامل نداشتند.

پس از آن که نماینده حزب «دموکرات» آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور شکست خورد و ترامپ به قدرت رسید، راهبردش را در قبال افغانستان تغییر داد و بر خلاف تصمیم اوباما، نیروهایش را تا مرز چهارده هزار نفر در افغانستان افزایش داد.

عامل افزایش دوباره نظامیان آمریکایی نیز گروه طالبان معرفی شدند که با آغاز خروج نظامیان آمریکایی به گفت وگوی صلح تن ندادند و بر حملات افزودند و بهانه را برای تداوم حضور آمریکا در افغانستان فراهم کردند.

حال که ترامپ نیز به پایان دوره ریاست جمهوری خود نزدیک می شود، مانند اوباما تصمیم به کاهش نظامیان خود در افغانستان گرفته است و همزمان با تعیین نماینده ویژه برای پیگیری روند مذاکرات صلح با گروه طالبان دستور خروج داده است.

هر چند این تصمیم آمریکا برای کاهش نیرو در افغانستان ، درست پس از نشست «ابوظبی» که در آن نمایندگان طالبان با « زلمی خلیل زاد » مامور ویژه آمریکا برای صلح افغانستان دیدار داشتند می تواند معانی دیگری هم داشته باشد اما بدون تردید دولت افغانستان با اشرافی که بر اداره امور جاری این کشور پیدا کرده است ، می تواند با بکار گیری بهتر منابع داخلی و تمرکز نیروهای سیاسی بر منافع ملی شرایط بهتری را بدون حضور خارجی ها در این کشور فراهم کند.

این تصمیم یکباره رئیس جمهوری آمریکا ، می تواند خود تکانه ای عبرت آموز برای دولت افغانستان باشد که نشان میدهد آمریکا هرگز در برنامه ریزی و اجرای آنها منافع مردم افغانستان را مد نظر نداشته است و همواره بر اساس راهبرد خودش تنها منافع آمریکا را پیش می برد و تعهدی به مردم افغانستان ندارد.

اکنون فرصت برای دولت افغانستان فراهم است تا مسیری را برای ایستادن روی پای خویش با اتکا به ملت افغانستان و بدون چشم امید داشتن به آمریکا برگزیند زیرا رسیدن روزی بدون حضور آمریکا در این کشور یک واقعیت است و حتما فرا خواهد رسید.

ترامپ که اکنون دستور خروج هفت هزار نظامی خود را از افغانستان صادر کرده است ، امکان دارد باز به بهانه تحلیل هایی مانند سال 2014 مبنی بر شکست دولت و پیروزی طالبان این روند را به وقفه اندازد اما واقعیت آن است که اکنون افغانستان قدرتمندتر از سال 2014 است و می تواند با حمایت مردم در برابر مخالفان بایستد.

دولت افغانستان هم پس از اعلام تصمیم آمریکا اعلام کرده است که خروج نظامیان امریکایی اثری بر وضعیت امنیت ندارد و آنها قادر خواهند بود خود از کشور و تمامیت ارضی خود دفاع کنند.

افغان ها می دانند که آمریکا هر آنچه منافع خودش ایجاب کند؛ به آن عمل می کند و نظامیان آمریکایی هرگز برای منافع افغانستان جان خود را در جنگ با مخالفان دولت قربانی نکرده و نخواهند کرد .

خلیل زاد نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا برای مذاکرات صلح افغانستان نیز که در سفر به روسیه و کشورهای آسیای میانه برای رایزنی طی 15 روز گذشته در منطقه است و اکنون در کابل پایتخت افغانستان بسر می برد، هشدار داد که نباید افغانستان روی کمک همیشگی آمریکا حساب باز کند.

این اظهارات نشان می دهد که افغان ها باید خود برای نجات کشور و مردم دست بکار شوند و امیدی برای رسیدن ناجی بیرونی نداشته باشند، چنانچه اتحاد جماهیر شوروی نیز روزی این کشور را ترک کرد، آمریکا هم ناگزیر روزی بطور کامل افغانستان را ترک خواهد کرد.

اما آنچه می ماند افغانستان، مردم و همسایگان و کشورهای منطقه هستند که هیچ گاهی از همدیگر جدا نخواهند شد و چاره ای ندارند مگر آن که برای صلح پایدار و توسعه همه جانبه با هم همکاری کنند و در چارچوب روابط مسالمت آمیز و احترام متقابل تامین کننده منافع جمعی خود باشند.