راز خوشمزگی کله گیپا: دستور اصیل غذای سنتی یزدی
کله گیپا یکی از غذاهای خاص یزدی است که با روشی ساده تهیه میشود. این غذای مقوی با ترکیباتی همچون گوشت و ادویههای خاص طعم بینظیری دارد.
کله گیپا یکی از غذاهای قدیمی و سنتی است که اصالت آن به شهر یزد برمیگردد. این غذای کمتر شناخته شده یزدی شباهت زیادی به کله پاچه دارد.
کله پاچه یکی از غذاهای پرکالری و نامآشنایی است که در اکثر شهرها به روشهای یکسانی تهیه و طبخ میشود. نام این غذای یزدی برگرفته از گیپا، گیپه یا همان دلمه سیرابی است. این غذا چربی بسیار کمتری نسبت به سایر غذاها دارد. پخت کله گیپا، در استانهای یزد، کرمان و لرستان بیشتر رواج بیشتری دارد.
ما امروز سادهترین و خوشمزهترین طرز تهیه کله گیپا را به صورت مرحله به مرحله به شما آموزش خواهیم داد پس تا انتهای این مقاله جذاب با ما همراه باشید.
طرز تهیه کله گیپا
مدت زمان آماده سازی تهیه این غذا ۷-۸ ساعت است.
مقدار مواد اعلام شده در این آموزش مناسب برای ۴-۵ نفر است.
درجه سختی تهیه این غذا در دسته بندی متوسط قرار دارد.
مواد لازم جهت تهیه کله گیپا:
کله گوسفندی ۱ عدد
سیرابی کامل ۱ عدد
نخود ۱/۲ پیمانه
پیاز ۲ عدد
نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
مواد درون سیرابی:
برنج ۲ پیمانه
زیره ۱ قاشق غذاخوری
پیاز داغ ۲ قاشق غذاخوری
ماش ۱ پیمانه
گوشت گوسفندی ۲۰۰ گرم
مرحله اول | آمادهسازی ماش
در اولین مرحله به سراغ آمادهسازی ماش روید. آن را تمیز کنید و بشویید، درون آبکش قرار دهید تا آب اضافی آن به خوبی گرفته شود. در همین مرحله باید پوست ماشها را بگیرید، برای این کار باید ابتدا ماشهای خشک شده را درون قابلمه مناسبی بریزید و قابلمه را روی حرارت قرار دهید. کمی ماشها را تکان دهید تا درون قابلمه برشته شوند.
ماشهای برشته شده را درون هاون بریزید و با گوشکوب روی آن بکشید تا پوست ماشها ازآنها جدا شود. حال برای جدا کردن پوستهای نازک از آن ها مقداری آب روی ماشها بریزید تا پوسته ها ی جدا شده به سطح آب بیایند. پوسته ها را از ماش جدا کنید و به سراغ مرحله بعد روید.
مرحله دوم | خیساندن برنج
در دومین مرحله به سراغ برنج روید. آن را تمیز کنید و بشویید و با مقداری آب برنج را بخیسانید.
مرحله سوم | آماده سازی پیاز
در این مرحله به سراغ پیاز روید. پیاز را بشویید و پوست بگیرید و به صورت خلالی یا نگینی خرد کنید. حال درون تابه مناسبی مقداری روغن ریخته و پیازها را در روغن کمی تفت دهید تا طلایی و سبک شوند.
مرحله چهارم | ترکیب مواد درون گیپا
در این مرحله گوشت گوسفندی شسته شده را به ابعاد کوچکتری برش زنید و درون ظرف مناسبی بریزید. پیازهای سرخ شده، ماش پوست گرفته شده، زیره و برنج خیسانده شده را به گوشت گوسفندی بیفزایید و همه مواد را به خوبی با هم ترکیب کنید. در این مرحله مواد درون گیپای شما آماده است و میتوانید به سراغ مرحله بعد روید.
مرحله پنجم | آمادهسازی سیرابیها
در پنجمین مرحله به سراغ سیرابیها را روید. سیرابی را تمیز بشویید و کرک آن را به خوبی بگیرید، درون آبکش قرار دهید تا آب اضافیشان رود. حال سیرابی را به چند قسمت تقسیم کنید.
توجه داشته باشید که باید به کمک سوزن و نخ سیرابیها را شبیه به یک کیسه بدوزید پس سیرابیها را ریز برش نزنید. حال از موادی که در مرحله قبل برای محتوای درون سیرابی تهیه کرده بودید با کمک قاشق درون کیسههای دوخته شدهتان بریزید.
توجه داشته باشید که این مواد در زمان پخت کمی تغییر حجم میدهند و مقدار مواد بیشتر میشود پس مواد زیادی درون سیرابی ها نریزید. در نهایت بالای کیسه سیرابی را با کمک سوزن و نخ بدوزید و کنار گذارید.
می توانید درب سیرابیها را مانند کیسه بدوزید که با کشیدن نخ جمع شود. دقت داشته باشید کیسههای سیرابی را به خوبی بدوزید تا در زمان پخت مواد از درون آنها بیرون نریزید.
مرحله ششم | پختن کله و پاچه گوسفندی
در ششمین مرحله درون قابلمه مناسبی کله و پاچه گوسفندی تمیز و شسته شده را به همراه نخود، پیاز تکه شده، نمک، فلفل و زردچوبه بریزید. کیسههای دوخته شده سیرابی را نیز به محتوای درون قابلمه اضافه کنید و مقدار مناسبی آب به قابلمه بیفزایید. قابلمه را روی حرارت زیاد قرار دهید و منتظر بمانید تا آب به جوش آید سپس حرارت را کم کنید و درب قابلمه را ببندید.
دقت داشته باشید که این غذا برای پخت کامل بهتر است ۷-۸ ساعت روی شعله ملایم بپزد پس به مقدار مناسب آب به آن بیفزایید. کله گیپا خوشمزه و خوشعطر شما آماده سرو است. آن را در ظرف سرو بریزید و با نان تازه، لیمو و سبزی خوردن نوش جان کنید.
سوالات متداول
در این بخش به چند سوال پرتکرار در رابطه با تهیه کله گیپا پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.
آیا حتما باید کله گیپا را با ماش پخت؟
خیر، شما میتوانید به جای ماش از لوبیاچیتی یا عدس استفاده کنید.
این حبوبات نیاز به پوست گرفتن ندارند اما حتما برای گرفتن نفخشان از چند ساعت قبل حبوبات را بخیسانید.
آیا میتوان پاچه را در این غذا جایگزین کرد؟
بله میتوانید فقط کله را بپزید و پاچه در این غذا نریزید.
آیا سیرابی در این غذا جایگزینی دارد؟
بله اگر سیرابی دوست ندارید میتوانید از پارچههای سفید نخی کمک بگیرید و آنها را به شکل کیسه بدوزید.