آغاز اعزام حاجی‌های ایرانی به عربستان

نخستین پرواز حج ۱۴۰۱ ساعت ۵:۴۵ صبح روز یکشبنه ۲۲ خردادماه، تهران را به مقصد مدینه ترک کرد. این گروه از زائران با حضور نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت، رییس سازمان حج و زیارت، وزیر راه و رییس سازمان هواپیمایی کشور، از فرودگاه امام خمینی (ره) بدرقه سفر حج شدند.

امسال قرار است ۳۹ هزار و ۴۰۰ زائر ایرانی در حج تمتع شرکت کنند که حدود ۱۱ هزار و ۳۰۰ زائر از ۱۱ استان کشور از فرودگاه امام تهران با ۴۸ پرواز و باقی حجاج از ۱۷ ایستگاه پروازی دیگر در شهرهای اردبیل، اهواز، یزد، بندرعباس، بوشهر، گرگان، همدان، اصفهان، تهران، زنجان، کرمان، مشهد، ارومیه، ساری، شیراز، تبریز و بیرجند عازم عربستان خواهند شد. عربستان امسال همانند حج سال‌های ۹۷ و ۹۸ فقط اجازه پرواز با یک شرکت هواپیمایی ایرانی را داده است و زائران فقط با استفاده از ظرفیت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به حج اعزام می‌شوند.

زائران امسال در کاروان‌های ۸۵، ۱۱۵، ۱۳۵ و ۱۶۰ نفره به حج اعزام می‌شوند که از بین آن‌ها ۴۰ کاروان به زائران اهل سنت ساکن در ایران اختصاص یافته که مجموعا پنج‌هزار و ۲۰۰ نفر را شامل می‌شود. میانگین سنی در کاروان‌های حج امسال بین ۵۰ و ۶۵ است، درحالی که جمعیت زنان غالب بر مردان است. حدود ۵۰ زائر نیز زیر ۱۸ سال هستند و سن کوچکترین زائر به شش سال می‌رسد.  

حج امسال با حدود ۴۵ درصد جمعیتِ هر سال برگزار می‌شود. عربستان همچنین فقط به زائران زیر ۶۵ سال که دو دز کامل واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند، اجازه ورود می‌دهد. از دیگر شروط سختگیرانه عربستان برای حج، الزام به ارائه تست PCR با اعتبار ۷۲ ساعت است. همچنین زائران ملزم شده‌اند دو واکسن «مننژیت» و «فلج» را پیش از سفر تزریق کنند. علاوه‌بر این، عربستان انواع محدودی از واکسن‌های کووید را پذیرفته که از بین آن‌ها تنها دو واکسن سینوفارم و آسترازنکا در ایران در دسترس بوده است.

هزینه حج ۱۴۰۱ خورشیدی/۱۴۴۳ هجری قمری نیز یکی از چالش‌های امسال بود. عربستان به بهانه تورم داخلی و کمبودهای ناشی از جنگ روسیه و اوکراین، قیمت برخی اقلام را افزایش داد که هزینه حج بنا بر اعلام سازمان حج و زیارت ایران با یک هزار و ۱۶۴ دلار افزایش برای هر حاجی به ۴۵۰۰ دلار رسید. رییس این سازمان درحالی که حج امسال را «گران» اعلام کرد، گفته بود: «اگر نرخ ارز برای زائران در سال ۱۳۹۹ تثبت نمی‌شد، قیمت حج امسال به بیش از ۱۳۵ میلیون تومان برای هر نفر می‌رسید.» سازمان حج و زیارت سال ۱۳۹۹ پس از آن‌که حج با همه‌گیری کرونا لغو شد، از زائرانی که آماده سفر در آن سال بودند خواست پول‌های خود را پس نگیرند تا با توجه به نوسان ارز، با این پول‌ها ارز ۹ هزار تومانی خریداری و در بانک مرکزی نگهداری شود. در نتیجه هزینه ارزی سفر حاجی‌ها در سال ۱۴۰۱ با ارز ۹ هزار تومان محاسبه شد که ابتدا مبلغ آن رقمی بین ۳۴ میلیون و ۳۴۱ هزار تومان تا ۳۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان اعلام شده بود که پس از اعمال افزایش قیمت‌ها در عربستان، هزینه سفر حج از حدود ۳۷ میلیون تومان تا ۴۵ میلیون تومان افزایش یافت.

همچنین در توافقی که سازمان حج با بانک مرکزی داشته، قرار شد به هر حاجی به عنوان ارز همراه یا مسافر به جای ۲۰۰ یورو، ۵۰۰ یورو پرداخت شود.

امسال برای هر ۴۰۰ زائر یک پزشک درنظر گرفته شده که علاوه بر آن ۱۲۳ پزشک در مراکز درمانی مکه و مدینه مستقر خواهند شد.

طول سفر حج ۲۸ روز است و بازگشت زائران به کشور در هفتم مردادماه به پایان می‌رسد.

در حج امسال که پس از دو سال وقفه به خاطر کرونا برگزار می‌شود، حدود یک میلیون زائر شرکت دارند که حدود هشتصد نفر آن‌ها خارجی هستند.