کدام آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان را تهدید می‌کنند؟

مهدی خواجوی در گفت‌وگویی، با بیان اینکه آسیب اجتماعی به معنای مجموعه‌ای از آثار منفی مرتبط با یک عمل غیرقانونی یا نابهنجار است، اظهار کرد: تشخیص اینکه آیا یک رفتار یا عمل، عامل آسیب اجتماعی محسوب می‌شود یا خیر، یک امر تخصصی است و نباید به هر شخصی که رفتاری غیرمعمول دارد برچسب آسیب‌دیده‌ زد.

وی با بیان آسیب‌های اجتماعی که می تواند دانش آموزان شهرستان را تهدید کند به ترتیب اولویت، فقر عاطفی، غرق شدن در فضای مجازی و دوری از فضای واقعی و عدم جدایی از موبایل و شبکه‌های مجازی نظیر اینستاگرام و ...، از بین رفتن امید به آینده روشن و عدم اعتماد به هویت اجتماعی و ملی پیش رو، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی که ناشی از عدم اطلاع و آگاهی دانش آموزان است بخشی از این آسیب‌های اجتماعی را تشکیل می‌دهد که می تواند جامعه دانش آموزی را تهدید کند.

وی فقر ملی و مذهبی و تضعیف روحیه دینی دانش آموزان و وجود افکار خودکشی در میان برخی دانش آموزان را بخش دیگری از این آسیب های اجتماعی دانست و با اشاره به منشاء بروز این آسیب‌ها گفت: بروز آسیب‌های اجتماعی که گفته شد به دلایل متعددی بستگی دارد که مهمترین آنها مشغله زیاد پدر و مادر و کاهش توجه به فرزندان از هر لحاظ، عدم آگاهی خانواده‌ها و دانش آموزان از مسائل و آسیب‌های اجتماعی، دلسوز نبودن برخی کادر مدارس البته به صورت محدود نسبت به این موضوعات، نداشتن برنامه مدون و دقیق برای افزایش باورهای ملی و مذهبی و تهاجم فرهنگی و استفاده نامناسب از رسانه است.

خواجوی در ادامه به راهکارهای پیشگیری از این آسیب ها اشاره کرد و گفت: اقدامات مفید در راستای مراقبت اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی، متناسب کردن محتوا و شیوه‌های تدریس با ویژگی‌ها، عادت‌ها، توانایی‌ها، تجارب، افکار و سرعت یادگیری کودکان ایرانی، حمایت از علایق دانش‌آموزان و قدردانی از دستاوردهای آنها، ارتقای توانایی‌های اجتماعی و برقراری ارتباط، هنجارهای جامعه و توانایی حل اختلافات، استفاده‌ متعادل از استراتژی‌ها، دانش، برنامه‌ها و مفاهیمی که مشوق فعالیت‌های سلامت‌محور هستند، از جمله مهمترین راهکارهاست.

وی همچنین گفت: به‌روزرسانی تحصیلات سلامت‌محور و سازمان‌های اطلاعاتی و همکاری با عوامل و نهادهای مشاوره و هماهنگی تمامی سازمان‌های دارای رویکرد پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با یکدیگر، ارتباط مستمر مدرسه، منزل، مسجد یا همان طرح «سه میم» که بسیار مهم است و برگزاری دوره‌های آموزشی توسط اساتید مجرب و محبوب از دیگر راهکارهاست.

خواجوی به نقش خانواده‌ها، آموزش و پرورش، دستگاهای اجرایی و فرهنگی، دستگاه قضایی در کاهش و پیشگیری از آسیب‌ها اشاره کرد و گفت: نقش خانواده ها در ارتباط مناسب با فرزندان شامل وقت گذاشتن برای آنها از لحاظ عاطفی و روحی و دینی، احترام به سلایق و علایق در حد عرف، روابط حسنه بین پدر و مادر، اهمیت دادن به سرنوشت فرزندان، پیگیری امورات فرزند در مدرسه و جامعه، بی تفاوت نبودن در موارد ابلاغی از مدرسه و ارتباط انجمن اولیا و مربیان است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی به نقش آموزش و پرورش نیز اشاره کرد و گفت: انجام صحیح و مدون طرح فراگیر پرورشی در مدارس، نقش راهبردی نظام تعلیم و تربیت است و باید برنامه های فراگیر پرورشی در ۵ هدف پایه و محوری «خردورزی، ایمان، امید، هویت و نشاط» اجرایی شود.

خواجوی به اهداف برنامه فراگیر پرورشی اشاره کرد و گفت: ارتقای سطح کمی و کیفی فعالیت‌های پرورشی و فرهنگی در مدارس، اجرایی کردن اصل عدالت تربیتی برای همه مدارس و دانش آموزان کشور، اولویت بندی، دسته‌بندی و تجمیع فعالیت‌های پرورشی و فرهنگی در مدارس، مرتبط و هم راستا کردن برنامه‌های پرورشی و فرهنگی با برنامه درسی و فعالیت‌های آموزشی و کاهش آسیب‌های اجتماعی، برگزاری دوره‌های آموزشی و کاهش این آسیب‌ها، فعالیت مدون و صحیح مشاوران مدارس و ارتباط با انجمن اولیا و مربیان  از این اهداف است.

وی در خصوص نقش دستگاه‌های اجرایی و فرهنگی و دستگاه قضایی نیز گفت: حمایت مالی  و پیگیری‌های مستمر از برنامه‌های فرهنگی، ورزشی، قرآنی و ...، پیگیری میز نماد که در کاهش آسیب‌های اجتماعی حائز اهمیت است، برخورد قاطع دستگاه قضا با خاطیان و حمایت از قانون جلوگیری از کودک آزاری از جمله وظایف این دستگاه‌هاست.

خواجوی خواستار برگزاری جلسات متعدد و گزارش دهی نهادهای مرتبط در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی شد و تصریح کرد: اگر می خواهیم آینده نظام جمهوری اسلامی با مسئولین توانمند و کارآمد اداره شود، باید آموزش و پرورش در هر زمینه‌ای توسط نهادها و دستگاه‌های مختلف یاری و حمایت شود.