خشونت علیه دانش آموزان| چوب معلم گل نیست!

هر از گاهی خبرهایی تاسف برانگیز از تنبیهات خشونت بار یک معلم نسبت به دانش آموزان در فضای رسانه ها به ویژه در فضای مجازی، پربازدید و پر واکنش می شود. علت واکنش های فراوان به چنین موضوعی خیلی طبیعی به نظر می رسد چون محیط مدرسه قرار است برای خانواده ها و فرزندانشان محیط دانش و تربیت باشد، نه محیطی که دانش آموز در آن آسیب ببیند.

۲ حادثه تلخ چیست؟

ماجرای نخست به تنبیه بدنی دانش‌آموزان توسط یک معلم در روستای کرجوی سنندج مرتبط می شود که روز گذشته خبرگزاری تسنیم، ماجرا را این طور نوشت: معلم یک دبستان در روستای کرجوی سنندج به علت گم شدن شارژر موبایلش، دانش‌آموزان را در کلاس حبس و ضرب‌وشتم کرد که بر اثر این ضرب‌وشتم، یکی از ‌دانش‌آموزان به شدت زخمی و در بیمارستان‌ بستری شد. پیگیری ها وقوع این حادثه را تایید می کند و رئیس آموزش‌ و پرورش ناحیه۲ سنندج هم از پیگیری های حراستی و حقوقی در این باره گفته که البته در توضیحات وی، یک نکته نگران کننده هم وجود دارد: «این فرد قبلاً نیز یک سری تعهدات داشته است. معلم فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان است که امسال کار خود را آغاز کرده و البته قبلاً هم مشکل داشته است.» با توضیحات این مسئول، واقعا این پرسش اساسی مطرح است که چنین فردی چگونه توانسته از فرایند و فیلترهای سخت گیرانه جذب معلمان سربلند و پیروز بیرون آید. (عکس مندرج در گزارش، مرتبط با آثار تنبیه دانش آموزان توسط این فرد است)

در عین حال حسینی رئیس کل دادگستری کردستان روز گذشته به ایسنا گفته است: ماجرای تنبیه بدنی ۱۳ نفر از دانش آموزان مدرسه دبستان راشدین روستای کرجو از توابع شهرستان سنندج توسط معلم این مدرسه، بررسی شده و در حال پیگیری است.

اما حادثه دوم که به مراتب هولناک تر و تلخ تر از مورد نخست است، در گزارش دو روز قبل یک رسانه این طور روایت شد: یکی از دانش آموزان مدت‌ها بود که دیگر در کابوس‌های شبانه‌اش نامی از کسی نمی‌برد. این‌بار، اما فرق داشت؛ انگار یک نفر دست‌هایش را روی گلویش گذاشته باشد، گریه و فریادش به هم می‌پیچید و از خواب می‌پرید. کابوس‌ها که می‌آمدند، پدر را صدا می‌زد. «بابا کنارم بمان تا خوابم ببرد.» مادرش هنوز نمی‌دانست که چرا پسر ۱۱ ساله‌اش با گریه از خواب می‌پرد، از او فقط این جواب را شنیده بود: «در کلاس اذیتم می‌کنند.» چه کسی؟ همانی که یک‌بار با هم سرکلاس درس رفتند تا به مادرش نشان دهد اما نیامده بود. این دانش آموز نمی‌دانست با چند همکلاسی دیگر در آن خواب‌ها شریک است؛ کابوس «تنبیه سربازی» آقای معلم، در آن نمازخانه کوچک مدرسه، دور از چشم مدیر، همکلاسی، خانواده و دوربین‌ها.

 متاسفانه این فرد که او را نباید «معلم» نامید، در سال ۱۳۹۹ از طریق آزمون استخدامی جذب شده و در سال تحصیلی جاری شکایت‌هایی از او مبنی بر تنبیه بدنی دانش‌آموزان شده بود.

باید بر این درد گریست

نه تنها همه ما و بلکه صدر تا ذیل وزارتخانه آموزش و پرورش جا دارد که بر این درد ساعت ها بگرییم و بگریند. تمام کسانی که بر رفتار و کردار این گونه افراد نظارت می کنید، مردم جگرگوشه هایشان را برای پرورش و آموزش به مدرسه می فرستند، نه برای این که حتی تار مویی از آنان کم شود.

آیا تنبیهات و خشونت ها تمام می شود؟

از قدیم الایام تا امروز، سایه تنبیه فیزیکی بر مدارس سایه انداخته و اگرچه امروز، خشونت ها کم شده، اما هیچ گاه به صفر نرسیده است. یک گزارش می گوید: فقط در ۱۷ روز از آغاز مهرماه در سال ۱۴۰۳، ماجرای تنبیه بدنی حداقل پنج دانش‌آموز رسانه‌ای شد. مثلا چهارم مهرماه سال گذشته یک کودک هفت‌ساله در روستای کهورآباد سهرابیان شهرستان کهنوج، توسط معلم خود ضرب و جرح شد که به پارگی چانه و شکستن دو دندان او منجر شد. چند روز پس از آن هم یکی از خبرگزاری‌های محلی خبر تنبیه دو دانش‌آموز بلوچ پایه هفتم و هشتم را منتشر کرد.

این رفتارهای ناهنجار برخی معلمان که البته تعداد آنان بسیار اندک است در شرایطی رخ می دهد که طبق ماده ۷۷ آیین‌نامه اجرایی مدارس، «مدیر و کارکنان مدرسه موظف‌اند در برخورد با دانش‌آموزان از روش‌های تربیتی استفاده کنند و تنبیه بدنی و هرگونه رفتار خشن ممنوع است». همچنین براساس ماده ۷۸ آیین‌نامه اجرایی مدارس (مصوب ۱۴۰۰)، دانش‌آموز موظف است ضوابط و مقررات مدرسه (اعم از منشور اخلاقی مدرسه، منشور دانش‌آموزی و مقررات انضباطی و وظایف دانش‌آموزی) را رعایت کند.

چه باید کرد؟

 اگر بر عملکرد معلمان نظارت و پایش مداوم صورت گیرد و هرگونه رفتار آن ها تحلیل و بررسی شود، آیا باز هم چنین حوادثی رخ می دهد؟ قطعا، نظام آموزش و پرورش در کنار تمام چالش های آموزشی و پرورشی، چنین کاستی هایی نیز در نظارت بر رفتار کارکنان خود دارد که چاره ای جز اتخاذ تدابیر جدید به منظور جلوگیری از وقوع چنین رخدادهایی ندارد.