اخذ مالیات بر ارزش افزوده ازصنعت بیمه

فرتاک اقتصادی -شعیب نظری :توسعه ضریب نفوذبیمه در جامعه بدون شک پیآمدهای مثبت بسیاری را به دنبال خواهد داشت ،اگر چه دولتها  هیچگاه توسعه این ضریب را جزئی از اولویت های اصلی  خود  ندانسته اندو عاقلانه این است که  هر دولتی علاقمند به  توسعه و افزایش درآمدهای مالیاتی خود  باشد وهمین موضوع باعث گردیده تا چشم پوشی از درآمدهای مالیاتی حاصل از گردش مالی صنعت بیمه کارساده ای نبوده و نتوان به سادگی از کنارآن گذشت امابه نظر می رسد در برهه ی فعلی که  دولت موافق حذف مالیات بر ارزش افزوده صنعت بیمه است  و در همین راستا طرحی نیز  به مجلس ارائه گردیده نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی نیز  با تصویب این طرح و موافقت با حذف مالیات بر ارزش افزوده صنعت بیمه قدم مؤثری در راه توسعه ضریب نفوذ بیمه در جامعه بردارند .

 اگر بیمه را راه حلی منطقی و آینده نگرانه  برای حراست و حفظ  دارایی ها قلمداد کنیم،وظیفه حکم می کند که برای توسعه و همگانی شدن آن همت شود ،حذف مالیات قطعا" باعث کاهش بهای محصولات در صنعت بیمه خواهد شد و این کاهش بها سطح برخورداری اقشار کم درآمد و آسیب پذیر را توسعه خواهد داد .

افزایش ضریب نفوذ بیمه در واقع نوعی سرمایه گذاری اجتماعی  دولت است تا در زمان بروز بلایا و حوادث فشار کمتری را برای جبران ضرر و زیان وارده متحمل گردد که این عدم سرمایه گذاری  در سال های اخیر خصوصا در زلزله آبان 96 کرمانشاه و سیل استان گلستان بیش از هر زمان دیگری نمود پیدا کرد و دولت را به چالش کشید اگرچه حضور مؤثر و پر رنگ  شرکت های بیمه در حوادث یاد شده و جبران  خسارت های وارده آنچنان که شایسته بود به چشم نیامد و صنعت بیمه نیز  خود نتوانست این تهدید را تبدیل به فرصتی برای توسعه بازار  نماید.

بعنوان مثال  چگونه می توان ببیمه نامه های خودرو  شخص ثالث را مشمول  مالیات در نظرگرفت ؟!  زمانی که سانحه تصادفی رخ می دهد و در این سانحه  به اتومبیل شما  آسیب جدی  وارد می شود، جبران خسارت بیمه اتومبیل به ندرت از قیمت خرید و یا ارزش و بهای اصلی فراتر می رود چرا که  منطقی این است که در اقتصاد سالم ارزش و قیمت اتومبیل با گذشت زمان کاهش یابد(بگذریم از اینکه در کشورما همه چیز برعکس است و هر اتفاقی ممکن ) و این بدان معنی است که هیچ سود مشمول مالیاتی برای شما در خرید بیمه نامه شخص ثالث  ایجاد نگردیده است تا  دولت بخواهد مالیات آن را از شما دریافت نماید !

بیائید تصور کنیم  شما یک اتومبیل را با قیمت 100 میلیون تومان  خریداری کرد ه اید که در یک سانحه تصادف به اتومبیل شما آسیب جدی وارد شده  و شرکت بیمه 50 میلیون تومان به شما خسارت پرداخت می کند  ، آیا در این صورت شما می بایست مالیات پرداخت کنید ؟! قطعا  خیر !در این شرایط نباید مالیات پرداخت شود."

اما اگرشرایط به گونه ای باشد که خسارت دریافتی بابت بیمه نامه اتومبیل  بیش از ارزش و بهای اتومبیل شما باشد آنوقت این خسارت دریافتی  می تواند درآمد محسوب شود و می توان اخذ مالیات از آن را منطقی لحاظ کرد در نتیجه  به نظر نمی رسد اصولا اخذ مالیات از بیمه گذاری که نسبت به خرید بیمه نامه اقدام  و درطول اعتبار بیمه نامه نیز دچار حادثه ای نگردیده و خسارتی دریافت ننموده است کار منطقی باشد!

باید توجه کرد تا قبل از وقوع سانحه  برای بیمه گذار؛در حقیقت شرکت های بیمه خدمتی ارایه نمی کنند و همین موضوع باعث می شود بپذیریم که  نمی بایست در زمان خرید و یا به اصطلاح صدور ازبیمه گذاران بابت  بیمه نامه ها مالیات بر مصرف یا همان مالیات بر ارزش افزوده دریافت نمود . این مسئله  در اکثر کشورهای مدرن و حتی در اقتصادی های نوپا و در حال توسعه نیز مد نظر قرار گرفته و رعایت می شود .

هرچند که از اساس باید به دنبال پاسخی برای برخی  پرسش های ریشه ای بود!  در خرید بیمه نامه و یا دریافت خسارت چه ارزش افزوده ای حاصل می شود که بتوان بر آن مالیات بار کرد ؟!

 و یا اینکه چگونه و بر اساس چه استدلالی  می توان خسارتی که بیمه گذار در قبال ضرر و زیان  وارده، از بیمه گر دریافت می کند  را درآمد قلمدادنمود ؟!

به عقیده نگارنده خرید بیمه نامه که در حقیقت فلسفه آن آینده نگری به منظور دریافت خسارت های احتمالی آتی توسط  بیمه گذار از شرکت های بیمه گر می باشد به نوعی  از جنس مطالبات است و مطالبات را نمی توان در ستون درآمدها لحاظ نمود در نتیجه اخذ مالیات بر ارزش افزوده نیز از اساس اشتباه خواهد بود .

 نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی با تصویب  حذف مالیات بر ارزش افزوده صنعت بیمه در حقیقت دست به اصلاح یک مسیر غلط می زند ،مسیری که سالها به اشتباه پیموده شده و تاوانش را موکلان آنها پرداخت نموده اند  .