دولت می تواند موجب ترغیب مردم برای ورود به بازار سرمایه شود

 مجید صامتی (شامگاه سه شنبه-۳۰ اردیبهشت ماه) در لایو اینستاگرامی خود با موضوع «مالیات به عنوان راه حل برای کسری بودجه دولت» اظهار کرد: اولین موضوعی که برای جبران کسری بودجه به ذهن می رسد، دریافت مالیات است که البته موجب فشار بر گروه های متوسط و پایین می شود.

گرچه باید یادآوری کنم پایه های مالیاتی دیگری وجود دارد که می تواند موجب نجات دولت از این شرایط شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اقتصاد ایران از دیگر اقتصادهای دنیا متفاوت است، گفت: مثلا در شرایطی که در بحران سال ۲۰۰۸ و یا بحران فعلی قیمت زمین، مسکن، خودرو و ... در دنیا در حال کاهش است، در اقتصاد ایران این قیمت ها در حال افزایش است که موجب تمایز آشکار بین رفتار اقتصادی ایران و دیگر کشورها شده است.

وی همچنین به نوسانات رشد منفی و مثبت اقتصاد ایران طی چند دهه اخیر اشاره کرد و گفت: در واکاوی موضوع کسری بودجه باید به این توجه داشت که بودجه هدفمند باید رشد را پیش بینی و برای آن برنامه ریزی داشته باشد و در تدوین بودجه ۹۹ نیز چنین برنامه ای باید وجود داشته باشد.

صامتی با اشاره به اینکه پیش از شیوع کرونا صندوق بین المللی پول در اواسط آبان سال گذشته رشد اقتصادی منفی ۶ درصد را برای اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۰ پیش بینی کرده بود، گفت: در بودجه ۱۳۹۹ نیز دولت رشد اقتصادی کشور را صفر درصد پیش بینی کرد که در واقع بدون کرونا و کاهش درآمدهای نفتی با رشد منفی اقتصادی مواجه بودیم که اکنون با شیوع کرونا این رشد منفی متفاوت خواهد بود.

وی با بیان اینکه براساس اطلاعات موجود طی دو ماه گذشته حدود ۶۵.۵ درصد از بخش خدمات استانها به دلیل کرونا آسیب دیده اند، افزود: در این مدت ۶ میلیون نفر نیز به دلیل تعطیلی این بخش از خدمات بیمه تامین اجتماعی محروم مانده و به آمار بیکاران اضافه شده اند.

این استاد اقتصاد با اشاره به بودجه ۵۶۳ هزار میلیارد تومانی مصوب کشور برای سال ۱۳۹۹، توضیح داد: ۴۸۴ هزار میلیارد تومان این بودجه از منابع عمومی و ۷۹ هزار میلیارد تومان از منابع اختصاصی است.

وی با بیان اینکه در بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۳۹۹ فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت با قیمت ۵۰ دلار پیش بینی شده بود، تاکید کرد: پیش بینی دولت کسب درآمد ۱۸ میلیارد دلاری از این محل بود، اما با سقوط بهای نفت از ماه مارچ تاکنون و همچنین کاهش صادرات نفت، به نظر می رسد تنها یک پنجم میزان پیش بینی فروش نفت را با قیمت یک سوم و نصف فروخته ایم و در صورت تداوم بحران نفتی، احتمال می رود تنها ۲ تا ۳ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی کشور محقق شود.

صامتی با یادآوری موضوع   کرونا و تاثیر آن بر افزایش هزینه های دولت گفت: با شیوع این بیماری حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برای مخارج کرونا در نظر گرفته شد که در مجموع بر میزان کسری بودجه کشور در سالجاری اضافه خواهد شد.

وی با اشاره به کاهش بسیار شدید فعالیت بخش خدمات به دلیل شیوع کرونا و به دنبال آن حذف مالیات این بخش، گفت: کل درآمدهای پیش بینی مالیاتی دولت در بودجه امسال، ۱۹۵ هزار میلیارد تومان بود که به تفکیک شامل ۱۷۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیات های مستقیم و غیرمسقیم و ۲۰ هزار میلیارد تومان درآمدهای گمرکی است که به دلیل شرایط موجود تحقق آن دور از انتظار است.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه احتمالا تنها یک ششم از درآمدهای نفتی کشور در بودجه ۹۹ تحقق یابد، گفت: بودجه سال ۹۹ مالیات محور بود حتی اگر یک سوم درآمدهای مالیاتی محقق می شد، در شرایط کنونی سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه شاید به یک پنجم برسد که دیگر بودجه مالیات محور نخواهیم داشت.

صامتی با بیان اینکه در بودجه ۹۹ دو آیتم جدید مالیات منازل لوکس و خودروهای لوکس برای درآمدهای مالیاتی تعریف شده است، توضیح داد: رقم درنظر گرفته برای مالیات منازل لوکس تنها هفت دهم درصد و برای خودروهای لوکس کمتر از یک دویستم کل درآمدهای مالیاتی کشور است که این ارقام بسیار ناچیز است.

وی تصریح کرد: امروز دیگر راه حل تامین درآمد از طریق مالیات امکان پذیر نیست و از سوی دیگر طی دو دهه گذشته تاکید بر دریافت مالیات از محل عایدی سرمایه و مالیات ثروت شده بود، همچنین در بودجه سال ۹۸ رقم مالیات ثروت کمتر از یک درصد درآمد مالیاتی دولت بود.

این استاد اقتصاد با اعتقاد بر اینکه عزم راسخی برای گرفتن مالیات بر ثروت وجود ندارد، توضیح داد: اگر دولت بخواهد مالیات بر ثروت و حتی عایدی سرمایه را با دقت دریافت کند ناچار به درافتادن با دانه درشت هاست که این مسئله توان زیادی میخواهد.

وی با اشاره به میزان تحقق  درآمدهای نفتی و مالیاتی و امید دولت به آن گفت: دولت در راهکار سوم به بازار سهام و فروش دارایی های خود در بورس روی آورده است و به نوعی بعد از چهار دهه خصوصی سازی را در کشور اجرا می کند.

صامتی تاکید کرد: دولت باید حامی و حافظ سرمایه های مردم در بازار بورس باشد و اگر با ریزش این بازار افراد از بورس ناامید شوند به طور قطع حتی تا ۲۰ سال آینده نیز وارد این بازار نخواهند شد.

وی تصریح کرد: دولت امروز باید مردم را دلگرم به ورود بورس کند تا حداقل طی دو سال آینده متحمل ضرر نشوند و سود بیشتری عاید آنها شود.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان همچنین با انتقاد از وضع مالیات برای سرمایه گذاران بورس، گفت: وقتی یک سهامدار سرمایه اش را وارد بازار بورس می کند در خرید و فروش سهام خود مشمول پرداخت نیم درصد مالیات می شود، در این شرایط سهامدار را به نوعی جریمه و بازار بورس را تنبیه می کند و حتی می تواند مشوق ورود افراد به بازار دلار، طلا، مسکن و ... باشد، چرا که هیچ مالیاتی در این بازارها تعریف نشده است.

وی با اشاره به تفاوت رفتاری بازار بورس در مقایسه با بازار طلا و ارز، تصریح کرد: بازار سهام و صعود آن همواره از امنیت حمایت می کند، اما بازار طلا و ارز حامی هر نابسامانی بوده و به دنبال آن افزایش می یابد، بنابراین با تشویق مردم به سرمایه گذاری در بورس می توانیم به نوعی امنیت اجتماعی ایجاد کنیم.

صامتی پیشنهاد داد: دولت با ایجاد شرایط نرمال برای بورس و تخفیف مالیات های آن می تواند موجب ترغیب مردم برای ورود به بازار سرمایه شود.

وی در خصوص کاهش درآمدهای ارزی دولت و افزایش نرخ ارز، اظهار کرد: دولت در سال ۱۳۹۶ و قبل از لغو برجام، حدود ۶۷ میلیارد دلار نفت فروخت، همچنین درآمدی حدود ۵۰ میلیارد دلار از سایر منابع غیر نفتی داشت، اما امروز مشخص نیست چه میزان را برای روز مبادا نگه داشته است.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه به دلیل تحریم ها برای فروش نفت ناچار به دور زدن تحریم ها هستیم، تاکید کرد: در این شرایط میزان درآمدهای نفتی به طور دقیق و شفاف نیست، اما آنچه برآورد می شود بیش از ۲۴ میلیارد دلار پول در خانه های مردم ذخیره شده است که اگر روزانه ۵ میلیون دلار آن وارد بازار شود موجب افت قیمت ارز می شود،بنابراین می توان بازار ارز را با تشویق مردم به سرمایه گذاری در بورس، کنترل کرد.