رانت میلیاردی در واردات خودرو

به گفته فعالان بازار خودرو، با اجرای ممنوعیت واردات خودرو همه برندهای وارداتی تقریبا 15 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند که با ادامه چنین شرایطی باید منتظر رسیدن این سهم به 25 درصد هم باشیم. به عنوان مثال تویوتا RAV4 به‌عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین خودروهای وارداتی اسفند سال گذشته در محدوده 215 تا 225 میلیون تومان فروخته می‌شد، اما همین خودرو هم‌اکنون با قیمتی نزدیک به 290 میلیون تومان فروخته می‌شود.

گرانی خودروها از ابتدای مرداد تاکنون نیز قابل توجه است به طوری که قیمت توسان از 180 میلیون تومان به 196 میلیون تومان رسیده است. همچنین سراتو با افزایش ده میلیون تومانی با قیمت 148 میلیون تومان به فروش می‌رسد. قیمت النترا هم با رشد ده میلیون تومانی به 153 میلیون تومان رسیده است.

گروهی بر این باورند که برخی ابلاغیه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت، آن هم در آخرین هفته‌های دولت یازدهم معنادار است و می‌تواند با توجه به حجم گردش مالی بیش از 12 هزار میلیارد تومانی بازار خودرو، رانت گسترده‌ای برای افرادی خاص ایجاد کند.

نکته قابل توجه در این زمینه افزایش یکباره واردات خودرو تنها چند ماه قبل از ممنوعیت کامل واردات از سوی برخی نمایندگی‌های مجاز و حتی غیرمجازها بوده است. براساس آمارهای گمرک، واردات خودرو در سه ماهه اول امسال و قبل از بسته‌شدن ثبت سفارش، رشد 135 درصدی داشته است. به نظر می‌رسد تا تشکیل دولت دوازدهم و شروع به کار وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت و تغییر تصمیمات مربوط به واردات خودرو، میلیاردها تومان سود بادآورده برای گروهی خاص ایجاد شود.

این رویه به نفع گروهی خاص است

میثم رضایی، رئیس انجمن صنفی واردکنندگان خودرو درباره ممنوعیت واردات خودرو به جام‌جم گفت: این گونه تصمیم‌های مقطعی و بدون مطالعه قطعا بازار را آشفته خواهد کرد و اولین معضل هم افزایش قیمت‌ها در بازار است.

رضایی در ادامه افزود: به‌طور کلی هرجا که محدودیتی وجود داشته باشد قطعا منافع عده‌ای خاص تامین خواهد شد به‌صورتی که در همین دوره برخی افراد حقیقی و حتی شرکت‌های بازرگانی بی‌نام و نشان درست در همین روزهایی که واردات ممنوع است و ثبت سفارش انجام نمی‌شود، مشغول واردات خودروهای خارجی هستند. گواه این موضوع هم ورود خودروهایی در مردادماه از بندر بوشهر است.

رئیس انجمن صنفی واردکنندگان خودرو درباره افزایش واردات خودرو طی ماه‌های اخیر نیز افزود: در سال 95 بیش از 62 هزار خودروی سواری با ارزبری بیش از 1/5 میلیارد دلار وارد کشور شد که این رقم فقط در سه ماهه ابتدایی سال 96 چیزی حدود 476 میلیون دلار برآورد می‌شود.

رضایی تاکید کرد: سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی ثبت سفارش در واقع عامل نابسامانی بازار خودروهای وارداتی بوده که ادامه این روند می‌تواند باعث مشکلات بیشتر و آشفتگی بازار باشد.

بازار پرتلاطم

از سوی دیگر سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو در این زمینه به جام‌جم گفت: با انتشار اخبار احتمال ممنوعیت ثبت سفارش واردات خودروهای خارجی توسط اشخاص حقیقی از اوایل تیرماه، تلاطمی خاص و معنادار در بازار خودروهای وارداتی ایجاد شده است.موتمنی افزود: از همان ابتدا احتمال افزایش 20 درصدی قیمت خودروها مطرح شد، اما نکته اساسی‌تر این بود که رانت‌های مختلف از‌جمله فروش برگه‌های ثبت‌سفارش و همچنین گسترش دلالی خرید و فروش خودرو آغاز شد.

رئیس اتحادیه نمایندگان و فروشندگان خودرو معتقد است، در شرایط فعلی سوءاستفاده برخی شرکت‌های فروشنده خودروی وارداتی به بهانه پیش‌فروش و فروش اقساطی گسترش یافته و در این زمینه احتمالا طی یک یا دو‌ماه آینده، پرونده‌های قضایی زیادی در واحدهای مربوط تشکیل خواهد شد.

سو ءاستفاده نمایندگی‌ها

ایمان صفاییان، یکی از فعالان بازار خودرو درباره ممنوعیت واردات خودرو  عنوان کرد: از اوایل بهمن‌ سال گذشته بود که ممنوعیت واردات خودرو از سوی افرادی غیر از نمایندگان رسمی شرکت‌های خودروسازی خارجی مطرح و تقریبا اجرایی شد که از همان تاریخ تا امروز رفته‌رفته قیمت خودروهای وارداتی افزایش یافت. وی افزود: تاثیر اصلی اجرای چنین سیاستی در یک ماه اخیر در بازار تجربه شد، یعنی زمانی که ثبت سفارش خودرو برای همگان چه نمایندگان رسمی و چه واردکنندگان عادی ممنوع اعلام شد، اما نکته این‌ است که در این بین سیاست‌های دوگانه باعث سوءاستفاده گروهی خاص شده است.