هشدار؛ این اجناس را خرید و فروش نکنید
تبلیغ، خرید و فروش آثار تاریخی و حتی فلزیاب در فضای مجازی کم بود، حالا نوبت به تبلیغ، خرید و فروش نسخ خطی رسیده است. خرید و فروش‌هایی به قیمت تاراج تمدن ایران که گاها از آن به عنوان یک شغل معمولی تجاری یاد می‌شود و کمتر دستگاه یا متولی آن را سرقت تاریخ یک کشور می‌دانند.
می‌توان گفت سوای در نظر گرفتن عملیات‌های مختلف یگان حفاظت میراث فرهنگی که دست‌کم هفته‌ای یک‌بار خبرهایی از کشف و ضبط آثار تاریخی از قاچاقچیان آثار تاریخی منتشر می‌کنند، باید یکی از مهمترین اقدامات حقوقی و قضایی این یگان را در مقابل قاچاقچیان آثار تاریخی دانست.
هر چند افرادی مانند سید مرتضی موسویان، رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال در گفت‌وگو با ایسنا تبلیغ خرید و فروش آثار تاریخی در فضای مجازی مانند دیوار را غیرقانونی نمیداند اما با توجه به توضیحات او به نظر می‌رسد قوانینی که میراث فرهنگی از آن‌ها حرف می‌زند با قوانینی که بر فضای رسانه‌های دیجیتال حاکم است، تفاوت‌هایی دارد چون این مسئول در ان زمان می‌گوید: «اگر شکایتی از این سایت اینترنتی دارید، رسما برای من بفرستید من این را پیگیری می‌کنم. بنابراین اگر کسی به عنوان میراث فرهنگی نسبت به این نوع تبلیغات معترض است، می‌تواند با نوشتن نامه‌ای به مرکز فناوری اطلاع رسانی دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این اتفاق و نتیجه آن را پیگیری کند.»
اما اکنون سردار سرتیپ دوم پاسدار امیر رحمت الهی، فرمانده یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مورد "حراج نسخه‌های خطی" به سایت خبری میراث فرهنگی اظهار می‌کند: یک منطق حقوقی با این مضمون وجود دارد، کسی که ادعایی می‌کند باید شاهد بیاورد و ثابت کند. انتشار آگهی‌هایی در فضای مجازی که نسخ خطی با مشخصات، ارقام و مبالغ معین به فروش می‌رسد، وصف مجرمانه داشته و قابل‌تعقیب است.
او انگیزه این اشخاص را تطمیع افراد ساده‌اندیش، طمع‌کار و مصداق جرم کلاهبرداری می‌داند و ادامه می‌دهد: چه‌طور می‌توان به صرف این‌که آگهی‌هایی منتشر می‌شود این موضوع را قطعی تلقی کرد. ما این‌گونه موضوعات را از طریق شکایت در مراجع قضایی پیگیری می‌کنیم.
وی با بیان این‌که ۲۰۰ سایت غیرقانونی تبلیغ آثار فرهنگی تاریخی که اقدامات شان مصداق ارتکاب جرم علیه میراث‌فرهنگی بوده، تاکنون شناسایی شدند، می‌افزاید: از این تعداد ۱۱۶ سایت فیلتر شدند و در موارد مشابه پرونده‌هایی در مراجع قضایی مطرح است.
سردار رحمت‌اللهی تاکید می‌کند: افرادی که چنین اخباری را منتشر می‌کنند و ادعا دارند که مواریث فرهنگی تاریخی تاراج می‌شود یا باید مستنداتی دال بر سرقت کتب و نسخ خطی از اماکن تحت پوشش حفاظتی داشته باشند که چنین موضوعی به‌هیچ‌عنوان واقعیت نداشته، چون اموال تاریخی با بهترین شیوه‌های امنیتی و حفاظتی، نگهداری می‌شود.
او با بیان این‌که حتی یک پرونده مربوط به سرقت آثار در حال حاضر در کشور وجود ندارد، می‌گوید: در فرض بعدی باید افرادی قصد خروج این اموال تاریخی و نسخ خطی را به‌صورت غیرقانونی داشته باشند که توسط نیروی انتظامی دستگیر و در صورت چنین مواردی علی‌الاصول در رسیدگی به پرونده‌ها، مراجع قضایی نظر کارشناسی سازمان میراث‌فرهنگی را درخواست می‌کنند که تاکنون چنین پرونده‌هایی مطرح نبوده است.
وی همچنین با بیان این نکته که انجام این نوع از اقدامات را پیش و پس از انقلاب نفی نمی‌کند، ادامه می‌دهد: از سوی دیگر برخی افراد معتقدند اکنون نیز این امر به‌عنوان اقدامی شایع وجود دارد، به‌صورت منطقی قابل‌پذیرش نیست و در صورت وجود مستنداتی در این خصوص، یگان حفاظت آمادگی پیگیری این‌گونه جرائم را از طریق اینترپل (پلیس بین‌الملل) دارد.
فرمانده یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی می‌افزاید: آگهی‌هایی که توسط برخی افراد برای فروش و تبلیغ آثار تاریخی منتشر می‌شود، به‌هیچ‌عنوان وجاهت قانونی نداشته، عمل آن‌ها مجرمانه و انگیزه این افراد بی‌تردید کلاهبرداری است.
این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شوند که سایت‌های تبلیغاتی مانند «دیوار» اصل کار خود را روی این نوع اگهی‌ها می‌گذارند و البته اصل مشکل در این رابطه نه با نوع کار این سایت‌ها که با برخی صفحات تعبیه شده در ان‌ها مانند «سرگرمی و اشیای عتیقه» است.
صفحاتی که نه فقط نسخ خطی بلکه «تعدادی سنگ‌های قدیمی دوران کوروش باستان به فروش می‌رسد»، «درب (در) قاجار»، «دق‌الباب قدیمی اصل» و بیش از صد عنوان تبلیغ شیء عتیقه تبلیغ می‌کنند و به فروش می‌رسانند، در کمال آرامش.
البته می‌توان اقدام به موقع میراث فرهنگی استان بوشهر در شناسایی فروشنده چند پایه ستون هخامنشی در این سایت را یکی از پیگیری‌های به موقع میراث فرهنگی دانست، اقدامی که تا کنون به تعداد انگشتان یک دست هم برای حفاظت از آثار تاریخی تکرار نشده است.
و از سوی دیگر به جز پرونده سرقت کاشی‌های تهران که رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل سابق میراث فرهنگی استان تهران در دوره ریاستش بر این اداره کل، بعد از انتشار بیش از ده خبر از نمونه سرقت کاشی‌های تاریخی در پایتخت و گاها در برخی نقاط دیگر کشور، چند صد تکه کاشی قدیمی را در موزه رضا عباسی به نمایش گذاشت و اعلام کرد؛ «نتیجه پیگیری‌های میراث فرهنگی و دستگیری سارقان کاشی‌های تهران را نمایش می‌دهد.»
نکته‌ای که پیش از این سردار رحمت‌الهی در مورد پرونده‌های سارقان کاشی‌های تهران به خبرنگار ایسنا گفته بود؛ «خیلی از آن کاشی‌ها تاریخی نبودند. آن‌هایی که احیانا از ساختمان‌های دارای قدمت به سرقت رفته بودند چند پرونده خیلیخوب در تهران داشتیم که کشف شدند.»
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.
