اروپا؛ جزیره بی ثباتی

 اروپا این روزها با انواع و اقسام بحران ها دست به گریبان است.

«ریچارد هاس» کارشناس اندیشکده روابط خارجی آمریکا روز جمعه (16 آذر) در حساب توییتری خود در این باره نوشت: «اروپا در یک چشم به هم زدن از باثبات ترین منطقه جهان به نقطه مقابل مفهوم ثبات تبدیل شده است. پاریس در آتش است، دوره (آنگلا) مرکل به پایان خود نزدیک می شود، ایتالیا قصد تسلیم در برابر اتحادیه اروپا را ندارد، روسیه اوکراین را تجزیه می کند و انگلستان درگیر برگزیت است؛ تاریخ تکرار می شود.»

جنبش «جلیقه زردها» در پاریس، بلژیک و هلند، روی کار آمدن دولت های راست افراطی در اروپا و به پایان رسیدن دوره سیاست های میانه رویی آنگلا مرکل صدراعظم آلمان تنها چند مورد از بحران های جاری در قاره سبز هستند.

**جلیقه زردها در فرانسه

ماجرا از یک فراخوان اعتراضی در شبکه های اجتماعی آغاز شد. جلیقه زردها شنبه 17 نوامبر (26 آبان) در اعتراض به افزایش قیمت سوخت و مالیات ها در فرانسه به خیابان ها آمدند.

معترضان به سیاست های دولت «امانوئل مکرون» 40 ساله، خیابان ها و جاده های این کشور را مسدود کرده و خسارتی بالغ بر 1.5 میلیون یورو به این کشوروارد کردند.قیمت سوخت دیزل در سال 2018 در فرانسه 16٪ افزایش داشت. این افزایش قیمت در کنار ارائه طرحی برای افزایش مالیات در سال آینده میلادی، خشم فرانسوی ها را برانگیخت.

«جلیقه زردها» اغلب فرانسوی هایی هستند که در روستاها یا حومه شهرهای بزرگ زندگی می کنند و برای گذران زندگی خود به خودروهای شخصی وابسته هستند.

به رغم شعارهای فرانسه در حمایت از دمکراسی و حق اعتراض شهروندان، تاکنون در این کشور چهار معترض کشته و بیش از 750 نفر زخمی شده اند.

تداوم این اعتراضات در نهایت دولت فرانسه را به عقب نشینی وادار کرد. تا جایی که «ادوارد فیلیپ» نخست وزیر این کشور در هفته ای که گذشت از تعلیق برنامه دولت برای افزایش مالیات بر سوخت خبر داد و اعلام کرد که قیمت برق و گاز نیز تا اطلاع ثانویه افزایش داده نخواهد شد.

پلیس فرانسه از اعتراض ها و ناآرامی های اخیر در این کشور با عنوان بدترین نوع «شورش» در سال های اخیر نام برده است.

از طرفی، پایین بودن میزان محبوبیت مکرون در میان فرانسویان از آن حکایت دارد که دولت وی در برقراری نظم و بازگرداندن ثبات به کشور با مشکلات جدی روبه رو است. براساس نظرسنجی ها میزان محبوبیت مکرون به کمتر از 25 درصد رسیده است.

** دمینوی اعتراضات در اروپا

کشیده شدن دامنه اعتراضات و ناآرامی های فرانسه به سایر کشورهای اروپایی از جمله هلند و بلژیک، نگرانی هایی را برای سیاستمداران اروپایی به همراه داشته است.

معترضان بلژیکی و هلندی در حمایت از جنبش جلیقه زردها در فرانسه و با پیروی از آنان، در مخالفت با سیاست های دولت خود به خیابان ها آمده اند.

بنابر گزارش ها، معترضین هلندی با پوشیدن جلیقه های زرد با تجمع در لاهه، آمستردام و روتردام، خواستار استعفای نخست وزیر این کشور شدند.

صاحب نظران و کارشناسان براین باورند که این اعتراضات که چون دومینویی یک به یک کشورهای اروپایی را درگیر می کند نتیجه سلطه نظام های سرمایه داری و عمیق شدن شکاف طبقاتی بر این کشورها، هستند.

همان طور که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه در مورد جنبش جلیقه زردها می گوید: این تظاهرات نشان داد که اروپا در آزمون تحقق دمکراسی، حقوق بشر و آزادی شکست خورده است.

**پایانی بر میانه روی مرکل

«آنگلا مرکل» صدراعظم میانه روی آلمان در مواجهه با انتقادهای هم حزبی هایش سرانجام تصمیم به کناره گیری از رهبری حزب دمکرات-مسیحی در این کشور گرفت.

وی در ماه اکتبر (مهر-آبان) اعلام کرد که پس از پایان دوره خود در سال 2021، از صدراعظمی نیز کنار خواهد رفت.

مرکل یکی از سکانداران میانه رو و قابل اروپا بود.حال اما کسی جایگزین وی خواهد شد که سیاست های محافظه کارانه تری دارد. هرچند «آنه‌ گرت کرامپ کارن ‌باوئر» به عنوان نمونه کوچکتر مرکل شناخته می شود اما به گفته خودش در نظر دارد تا تغییرات و اصلاحاتی را در مباحث درون حزبی ایجاد کرده و ارزیابی جدیدی در مورد معنای « محافظه‌کاری، سوسیال مسیحی و لیبرال بودن در دنیای امروز» ارائه دهد.

** پوپولیست ها و دولت های راست افراطی؛ تهدیدی برای اروپا

اتحادیه اروپا با تهدیدی دیگری نیز روبه روست که از قدرت گرفتن احزاب پوپولیست و راست گرای افراطی در کشورهای عضو این اتحادیه نشات می گیرد.

راست گرایان افراطی در انتخابات مجارستان تبدیل به دومین قدرت این کشور شدند. افزون بر این، این احزاب به لطف بحران پناهجویی و دیدگاه های اسلام هراسانه و نژادپرستانه در عرصه سیاست کشورهایی چون ایتالیا، اسلواکی، آلمان، اتریش و دانمارک نیز برای خود قدرتی به هم زده اند.

سیاست های راست گرایانه و افراطی با آرمان های اتحادیه اروپا مبنی بر چندجانبه گرایی در تناقض است، چیزی که این اتحادیه را بیش از پیش تضعیف می کند.

همان طور که هاس میگوید، اروپای امروز با چالش های جدی روبه روست که این قاره را به بی ثباتی کشانده اند.