بررسی کارنامه سازمان ملل؛از فساد تا ابراز نگرانی و سکوت

عملکرد ضعیف سازمان ملل در قبال بحران یمن و ناتوانی این سازمان در قبال کاهش دردها و رنج های ملت این کشور که از سال ۲۰۱۵ تاکنون در آتش تجاوز ائتلاف سعودی می سوزند باعث شده تا افکار عمومی بار دیگر متوجه نقش فرمایشی این سازمان در قبال بحران های جهان به ویژه بحران های خاورمیانه نظیر مسأله فلسطین و یمن شود.

مسئولان وابسته به نیروهای مقاومت یمن بارها با اشاره به عملکرد ضعیف و غیر قابل قبول سازمان ملل در قبال یمن اعلام کرده اند که این سازمان نمی تواند مرجعی برای حل بحران این کشور باشد.

یکی از مواردی که سازمان ملل نمی تواند ائتلاف متجاوز سعودی را مجبور به عقب نشینی در خصوص آن کند محاصره یمن به ویژه استان الحدیده است. «محمد علی الحوثی» عضو شورای عالی سیاسی یمن به تازگی اعلام کرده است که ادامه محاصره منطقه الدریهمی واقع در استان الحدیده این کشور بیانگر شکست تلاش ها برای تحقق صلح است. وی افزود: ادامه محاصره این منطقه دلیلی بر عدم وجود حسن نیت به شمار می رود.

این مسئول جنبش انصارالله یمن خطاب به سازمان ملل اعلام کرد: کاروان کمک های غذایی که شما طی ماه های گذشته ارسال کردید کافی نیست و اگر نمی توانید به مردم یمن غذا و دارو برسانید این را به جهانیان اعلام کنید.

مسئولان سازمان ملل و در رأس آنها آنتونیوگوترش دبیر کل این سازمان همواره با اذعان نسبت به بحرانی بودن اوضاع یمن تنها به ابراز نگرانی در قبال تشدید درگیری ها در این کشور طی چند ساله گذشته اکتفا کرده اند.

این مسأله در سایه تشدید درگیری ها میان مزدوران وابسته به امارات از یک سو و مزدوران وابسته به عربستان از سوی دیگر در عدن واقع در جنوب یمن و مطرح شدن سناریوی خطرناک تجزیه این کشور نیز تکرار می شود.

سازمان ملل در خصوص درگیری های عدن اعلام کرده که تحولات میدانی در این شهر را پیگیری می‌کند. این سازمان همچنین درباره تاثیر خشونت‌ها بر روی غیرنظامیان در این شهر ابزار نگرانی کرد.  سازمان ملل تاکید کرد که همه طرف‌ها باید به گونه‌ای اقدام کنند که حوادث در عدن به افزایش بی ثباتی در این شهر منجر نشود.

در حالیکه سازمان ملل تنها به ابراز نگرانی در خصوص اوضاع عدن و جنوب یمن اکتفا می کند منابع آگاه اعلام کردند که عربستان و امارات در سایه سکوت مجامع بین المللی به ویژه سازمان ملل به دنبال اجرای توطئه خود در خصوص تجزیه این کشور به ویژه جنوب آن و مجال دادن به جدایی طلبان هستند.

انفعال سازمان ملل در قبال پرونده بحران یمن تنها به عملکرد ضعیف این سازمان منحصر نمی شود بلکه در برخی موارد سازمان ملل نقش منفی در یمن ایفا کرده است به طوریکه به تازگی اسنادی در خصوص فساد امدادرسان های سازمان ملل در یمن منتشر شده است.

در همین خصوص خبرگزاری آسوشیتدپرس در تحقیقی مشخص کرده، بیش از ۱۲ تن از امدادرسان‌های سازمان ملل که به هدف رسیدگی به بحران انسانی در یمن در این کشور مستقر شده بودند متهم به فساد از طریق بستن قراردادهای مشکوک، زدوبند با طرف‌های مختلف در یمن به منظور کسب منافع، تضعیف فرآیندهای نظارت بر عملکردها و دزدی از محموله‌های کمک‌های بین المللی اعطایی به یمن شده‌اند.

در این تحقیقات مشخص شده که بازرسان مربوط به سازمان بهداشت جهانی در حال تحقیقات درباره فسادهای کارمندان این سازمان در یمن از جمله با در نظر گرفتن مواردی نظیر انتصاب افراد بدون صلاحیت در شغل‌های با درآمد بالا، واریز مبالغ هنگفت صدها هزار دلاری به حساب‌های شخصی برخی کارمندان، پذیرش ده‌ها قرارداد مشکوک بدون اسناد و مدارک درست و متناسب و گم شدن چندین تُن از محموله‌های دارویی و سوخت اعطایی به یمن هستند. در این حال یک آژانس دیگر سازمان ملل یعنی یونیسف نیز مشغول انجام تحقیقات مجزایی درباره اقدامات مفسدانه کارمندان خودش در یمن است.

از سوی دیگر مدتی است که بحث اقدامات سازمان ملل در خصوص ارسال مواد غذایی فاسد به مردم تحت محاصره یمن خبر ساز شده است. مسئولان انصارالله بارها اعلام کرده اند که محموله‌های حاوی مواد غذایی فاسد را در بندر الحدیده کشف کرده و کشتی‌های حامل این مواد غذایی را مجبور کرده اند به مقصد خود عودت دهند.

محموله‌های مذکور عموماً حاوی بسته‌های آرد تاریخ مصرف گذشته هستند. بر همین اساس حدود ۱۲۰ هزار کیسه حاوی آرد متعلق به سازمان برنامه جهانی غذا توسط نیروهای انصارالله کشف و ضبط شده است.

در حالی که نیروهای انصارالله مصرانه مانع پخش و توزیع این مواد غذایی فاسد می شوند نهادهای بین المللی از جمله سازمان ملل با جو سازی علیه این نیروها، آنها را به مصادره مواد غذایی مذکور به نفع خود متهم می کنند.

دست یابی به توافق الحدیده میان نیروهای انصارالله و نمایندگان دولت مستعفی یمن نیز نتوانست باعث شود نقش سازمان ملل در یمن پررنگ شود چرا که خیلی زود این توافق نامه با اقدامات ائتلاف متجاوز سعودی که هم چنان به حملات خود علیه مناطق مختلف یمن ادامه می داد زیر پا گذاشته شد و سازمان ملل نیز تنها با ابراز نگرانی نسبت به نقض این توافق نامه هیچ اقدام عملی در این خصوص اتخاذ نکرد.

ائتلاف متجاوز سعودی بعد از آنکه نتوانست شروط خود را در قالب این توافقنامه بگنجاند سعی کرد آن را نقض کرده و مانع اجرایی شدن آن توسط نمایندگان بی اختیار دولت مستعفی یمن شود.

این در حالیست که نیروهای انصارالله بارها با نشان دادن حسن نیت خود مانند جا به جایی نیروهایشان در الحدیده اقدام به اجرای تعهداتشان بر اساس این توافقنامه کرده اند.

فرستادگان ویژه سازمان ملل نیز که تاکنون چند بار تغییر کرده اند(جمال بن عمر، اسماعیل ولد الشیخ و مارتین گریفیتس) نتوانسته اند دستاورد محسوسی در قبال بحران یمن کسب کنند. اقدامات این فرستادگان ویژه به یمن تنها به اجرای مذاکرات با طرفهای درگیر و ابراز نگرانی نسبت به اوضاع این کشور محدود می شود.

در هر صورت باید گفت که سازمان ملل چه از جنبه سیاسی و نقش دیپلماتیک خود و چه از جنبه عملیاتی و نقش امداد رسانی اش نتوانسته به وظایف خود در قبال مردم جنگ زده و تحت محاصره یمن عمل کند؛ همان طور که در ایفای این نقش در قبال ملت فلسطین و دیگر پرونده های مهم خاورمیانه و جهان ناکام بوده است.