پاکستان و FATF؛ امیدها در مقابل حقایق

به نقل از پایگاه خبری دِ نیوز، تازه‌ترین گزارش منتشر شده توسط گروه ویژه اقدام مالی موسوم به FATF کم و بیش آب پاکی را روی تمام تلاش‌های اسلام آباد که طی یک سال اخیر فعالیت‌های زیادی برای خروج از لیست خاکستری و نظارت ویژه این گروه انجام داده بود ریخته است.

هر چند FATF به صراحت اعلام نکرده که دولت اسلام آباد در عمل به خواسته‌های این گروه ناموفق بوده است ولی ابهامات زیادی که در گزارش وجود دارد نشان می‌دهد که پاکستان چندان موفق هم نبوده است.

گزارش این گروه تاکید می‌کند که دولت اسلام آباد به همراه ارتش پاکستان تلاش زیادی برای نابود کردن فعالیت تروریست‌ها داخل مرزهای پاکستان داشته‌اند و به موفقیت‌های قابل قبولی نیز دست یافته‌اند، دیگر خبر حملات تروریستی و انفجار دائما شنیده نمی‌شود و کشور پاکستان به امنیت بسیار بالایی به نسبت سال‌های قبل دست پیدا کرده است.

همچنین بخش دیگری از این گزارش که به سود پاکستان است را می‌توان به محتوای منتشر شده در خصوص اقدام علیه گروه‌هایی که در لیست سیاه بین‌المللی قرار دارند نسبت داد، از جماعت الدعوه گرفته تا برخی دیگر از گروه‌هایی که سازمان‌های بین‌المللی به نام آنها حساسیت دارند در لیست سیاه دولت پاکستان قرار گرفته‌اند.

دولت ایالت پنجاب کار را فراتر برده و حتی اموال و املاک این گروه‌ها را در داخل پنجاب ضبط کرده است، «حافظ سعید» رئیس این گروه تحت تعقیب قضایی قرار گرفته و بسیاری از شبکه‌های مربوط به گروه‌های مشابه مسدود شده است. با این حال تمام خواسته‌های FATF محقق نشده و حداقل گزارش این گروه نشان می‌دهد که هنوز به تمام آنچه می‌خواستند نرسیده‌اند.

این گروه در گزارش خود تاکید می‌کند مبارزه با تروریسم و ممانعت از تقویت مالی گروه‌های افراط گرا چیزی فراتر از عملیات‌های ظاهری است که دولت پاکستان انجام داده و برخی گروه‌ها را محدود کرده است.

در اصل FATF معتقد است حمایت مالی از گروه‌های افراط گرا هنوز هم انجام می‌شود و به خصوص گروه‌هایی که در مرز مشترک پاکستان و افغانستان فعال هستند به روش‌های مختلف تامین مالی می‌شوند.

در این گزارش حتی به تفاهمنامه‌ای که میان انگلیس و پاکستان امضا شده تا زمینه رسیدگی به مفاسد مالی مشترک میان دو کشور را فراهم سازد اشاره شده و تصریح شده است: در برخی موارد مقصد پولشویی‌هایی که از پاکستان انجام شده است انگلیس بوده و هنوز راه حلی قطعی برای ممانعت و تکرار این اتفاقات اندیشیده نشده است.

سخت گیری بیشتر در پرداخت مالیات‌ها یکی دیگر از خواسته‌های FATF بوده که هنوز محقق نشده و این گروه معتقد است بخش زیادی از اقتصاد پاکستان که به کشاورزی وابسته است مستندسازی دقیق نشده است.

مورد دیگری که مورد توجه FATF قرار گرفته است آغاز به کار واحد مبارزه با تروریسم در پلیس پاکستان است که یکی از ماموریت‌های جدی آن پیگیری حمایت‌های مالی از گروه‌های تروریستی است البته شکل گیری فعالیت این واحد و به سامان رسیدن آن زمان‌بر خواهد بود چرا که حتی کشورهای پیشرفته نیز تنها با گذشت سال‌های طولانی موفق شده‌اند این بخش را تقویت کنند.

FATF معتقد است پاکستان تا سال 2017 میزان تهدیدات مربوط به پولشویی و حتی تامین مالی تروریست‌ها را بررسی نمی‌کرده و از این سال به بعد با امضای سندی به عنوان «ارزیابی ملی ریسک پولشویی و تامین مالی تروریست‌ها» برنامه‌ای مدون‌تر برای مبارزه با این دو موضوع تصویب کرده است ولی هنوز هم نتوانسته نظارت مالی خود را دقیق‌تر کند.

این گروه معتقد است پاکستان برخلاف ادعاهای انجام شده هنوز مسیر زیادی را در راه مبارزه با تروریسم باید طی کند و به خصوص در شفاف سازی تراکنش‌های مالی و مبارزه با جرائمی نظیر مواد مخدر و کلاهبرداری و... در ایالت پنجاب باید اتفاقات جدی تری رخ دهد.

یکی دیگر از خواسته‌های FATF این است که در مورد جرائم تروریستی و نحوه وقوع آنها شفاف سازی شود، در اصل این گروه به دنبال آمارهایی مشخص است از میزان حملات و نقش عوامل خارجی در بروز این حملات است.

در گزارش گروه ویژه اقدام مالی آمده است آنچه می‌تواند به وضعیت کنونی پاکستان کمک کند ارائه برنامه‌ای مدون و عملیاتی است که در سه سطح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تعریف شده باشد و تا فوریه 2020 ارائه شود.

با این حال گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که پاکستان نتواند به سرعت تمام خواسته‌های گروه ویژه اقدام مالی را تامین کرده و نام خود را از لیست خاکستری این گروه خارج سازد. سیاستمداران پاکستان نباید فراموش کنند که قرار دادن وعده‌های غیر قابل اجرا در برنامه مدونی که FATF آن را مطالبه می‌کند شاید در زمانی کوتاه به سود آنها باشد ولی در درازمدت باعث به دام افتادن کشور خواهد شد و مشکلات پاکستان را افزایش خواهد داد.