تحریم‌های غیرهسته‌ای آمریکا، مانع اصلی در گفت‌وگوهای وین

خبرگزاری ژاپنی «کیودو» به نقل از یک مقام ارشد ایرانی گزارش داد ایران به دنبال ایجاد اجماع درباره «طرح مرحله نهایی» (endgame scheme) (لغو یک مرحله‌ای کل تحریم‌ها) در گفت‌وگوهای وین در خصوص احیای برجام است و به طرف‌های دیگر هشدار می‌دهد که زمان محدودی برای پر کردن فاصله‌ها باقی مانده است.

طبق این گزارش، ابتکار جدید پیشنهادی ایران برای خروج از بن‌بست در مذاکرات چندجانبه، یک برنامه جامع اقدام با هدف پیش بردن توالی درنظر گرفته شده گام‌ها است.

به نوشته کیودو به نقل از این مقام ایرانی که نامی از وی برده نشده، طبق این طرح که ابتدا از سوی ایران در یک نشست رسمی بلندپایه در فرانکفورت در ۲۹ مارس (نهم فروردین) مطرح شد، و بعد از سوی همه طرف‌ها در نشست کمیسیون مشترک برجام در دوم آوریل (۱۳ فروردین) مورد پذیرش قرار گرفت، ایالات متحده باید همه تحریم‌های اعمال شده، بازاعمال شده یا دوباره برچسب‌گذاری شده در دولت ترامپ را در یک گام بردارد.

وی افزود: گرچه آمریکا نشان داده که ایده ایران را درک کرده، توالی لازم اقدامات برای برداشته شدن تحریم‌ها همچنان در دست بحث و گفت‌وگو است.

بر اساس گزارش خبرگزاری ژاپنی، این مقام افزود معاونان وزاری خارجه ایران و پنج کشور دیگر عضو برجام شامل انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه، همچنین ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) در پایتخت اتریش دیدار خواهند کرد تا بازخورد و تصمیمات دولت‌های متبوع خود را با دیگران مطرح کنند.

طبق این گزارش، طرح مرحله نهایی ایران فراتر از هر طرح دیگری که قبلاً مورد بحث قرار گرفت از جمله گام به گام یا نقشه راه است اما به مذاکرات بیشتر برای حل «موانع فنی» نیاز دارد.

این مقام ایرانی همچنین با تاکید بر این که باید اقدام ابتدا از سوی آمریکا انجام بگیرد و بعد از آن ایران هم دست به اقدام خواهد زد، افزود «مقاومت در واشنگتن در برابر برداشته شدن تحریم‌های غیرهسته‌ای مانع اصلی پیشبرد گفت‌وگوها است. اگر آمریکا نتواند پیش از پایان توافق موقت ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در کمتر از دو ماه دیگر، به توافقی با ایران برسد، ضمانتی وجود ندارد که دیگر هرگز توافقی با تهران دست یافتنی باشد».

طبق این گزارش، او همچنین تصریح کرد: پنجره کوچک فرصت در حال بسته شدن است، و اگر آمریکا آن را از دست بدهد، آن زمان همه طرف‌ها باید هفت ماه دیگر منتظر بمانند تا دولت جدید ایران برای گفت‌وگوها آماده شود.

دور‌ نخست نشست حضوری کمیسیون مشترک برجام روز سه‌شنبه در «گراند هتل» شهر وین برگزار شد و با توافق برای ادامه رایزنی‌ها در سطح کارشناسی پایان یافت. دومین دور گفت‌وگوها بین اعضای کمیسیون مشترک برجام قرار است امروز (جمعه) در وین برگزار ‌شود. 

بر اساس توافق صورت گرفته، دو نشست کارشناسی موازی بین اعضای کمیسیون مشترک برجام جهت انجام رایزنی‌های فنی در حوزه رفع تحریم و هسته‌ای تشکیل شد. این نشست‌های کارشناسی قرار است به بحث و رایزنی در خصوص جنبه‌های فنی و جزئیات مسائل مربوط به لغو تحریم‌ها و مسائل هسته ای بپردازند و نتیجه بحث‌های خود را به کمیسیون گزارش کنند. 

«سید عباس عراقچی» معاون وزیر خارجه در همین خصوص اظهار داشت: کار این دو گروه کاری این است که مجموعه اقداماتی که دو طرف در یک مرحله باید انجام دهند را مشخص و نهایی کند و بعد ما دوباره در کمیسیون مشترک ترتیب و توالی اقدامات و جزییات مربوط به زمانبندی آنها را مشخص کنیم.

عراقچی همچنین گفت: قرار است صبح جمعه کمیسیون مشترک کار این دو کارگروه را بررسی کند، پیشرفت کار را ببینیم و اگر مشکلات و موانعی هست، آن‌ها را ارزیابی کنیم. در دو سه روز آینده کار کارگروه‌های دوگانه را به صورت مرتب ارزیابی و گزارش‌های همکاران را می‌شنویم و اگر کار به سمت پیشرفت است، کارگروه‌ها ادامه خواهند داد و اگر پیشرفتی صورت نگیرد و طرف‌های مقابل جدیت نداشته باشند، طبیعی است که این روند ادامه نخواهد یافت.

ایران همواره اعلام کرده که تنها یک گام برای احیای برجام وجود دارد و آن هم برداشته شدن یک مرحله‌ای همه تحریم‌های آمریکا و بعد راستی‌آزمایی از سوی ایران است، آن زمان تهران هم اقدامات جبرانی خود را به عقب برخواهد گرداند.

عراقچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و رییس هیات ایرانی در این مذاکرات گفته «موضوع گام‌به‌گام به‌هیچ‌وجه در گفت‌وگوها و مذاکرات مدنظر نیست و مطرح هم نشده است. آنچه که از سوی جمهوری اسلامی ایران برای دستورکار گفت‌وگوها مطرح‌شده و از سوی کمیسیون مشترک برجام در حال پیگیری است، بازگشت تمامی طرف‌ها همچنین آمریکا به‌صورت کامل و مؤثر به تعهدات برجامی خودشان است؛ یعنی همان هدف نهایی که در توافق هسته‌ای درج‌شده مدنظر است.»