جهان و مداخله جویی های نامشروع آمریکا

هر چند که پیش از آغاز رسمی انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، فرضیه دخالت روسیه در آن گهگاهی مطرح می شد اما با ورود «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری تازه وارد این کشور به کاخ سفید، این فرضیه قوت گرفت به طوری که اینک فهرست بلندبالایی از مظنونان به ارتباط با مقامات روسی انتشار یافته است.

به تازگی بحثی مشابه در رسانه های مختلف انعکاس و مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته و آن اینکه ایالات متحده خود در فرایند انتخاباتی سایر کشورهای جهان چرا و چگونه مداخله می کند؟ در همین ارتباط روزنامه «نیویورک تایمز» به نقل از «استیون هال» یک مقام بازنشسته سازمان سیا که حدود سه دهه در این سازمان مشغول به کار بوده نوشت که ایالات متحده خود نیز در زمینه دخالت در انتخابات کشورها درنگ نکرده است.

پس از جنگ دوم جهانی و قدرت یابی آمریکا به ندرت می توان انتخاباتی را مشاهده کرد که مقامات این کشور در آن دخالت نداشته باشند. آمریکایی ها همواره تلاش کرده اند که در جهان سوم حکومت های همسو با خود را روی کار آورده و عناصر ضدآمریکا را به اشکال مختلف از دایره رقابت ها خارج کنند همانند آنچه در کودتای 28 مرداد 1332 در ایران اتفاق افتاد.

ایالات متحده با ادعای حمایت از آزادی، دموکراسی و مردم سالاری تلاش می کند بر مداخله خود در روندهای انتخاباتی کشورها جامه مشروعیت بپوشاند. به عنوان نمونه وزارت امور خارجه آمریکا اواخر بهمن ماه انتخابات آتی ونزوئلا را زیر سوال برد و آن را غیرآزاد و ناعادلانه ارزیابی کرد. حال اینکه این امر از نگاه عرف و حقوق بین الملل دخالت در امور داخلی کشورها محسوب می شود.

در دهه های اخیر بر میزان مداخلات آمریکایی ها و نهادهای اطلاعاتی و جاسوسی آنان افزوده شده به طوری که به گفته «داو لِوین» مدرس علوم سیاسی دانشگاه کارنگی مِلون آمریکا، در فضای پس از جنگ جهانی دوم شمار این مداخلات به دست کم 81 مورد می رسد. مداخله جویی های آمریکا در انتخابات از طریق تاثیرگذاری بر رسانه ها، گروه های مردم نهاد، به شکست کشاندن نامزد مخالف با ابزار تبلیغات، روی کار آوردن نامزدهای همسو، اقدامات حمایتگرانه در قبال همپیمانان و رویکرد تنبیهی در قبال مخالفان میسر می شود.

** امکان سنجی مداخله در انتخابات آمریکا

مداخله های مکرر ایالات متحده در امور داخلی و انتخاباتی کشورهای جهان در زمان دولت جدید این کشور، وارونه شد و موضوع تاثیرگذاری مسکو بر انتخابات رئیس جمهوری و انتخاب ترامپ برجسته شده است. کاخ سفید و کرملین هر دو این موضوع را تکذیب کرده اند و «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه در اجلاس گروه 20 اظهار کرد که مسکو هرگز در انتخابات آمریکا دخالت نکرده است.

مقامات کاخ کرملین و کاخ سفید بر این باورند که اشتباهات دموکرات ها در انتخابات آمریکا و تلاش آنان برای سرپوش گذاشتن بر شکست سیاسی، زمینه ساز مطرح شدن اتهام دخالت روسیه در انتخابات آمریکا شده است. این قضیه اگر چه تا کنون به طور رسمی مورد تایید قرار نگرفته اما در عمر یکسال و چند ماه دولت ترامپ، بسیاری از مقامات ارشد وی به همین دلیل یا از کار کنار گذاشته شده یا خود استعفا کرده اند.

از جمله افراد مهمی که در این ارتباط کنار گذاشته شد «مایکل فلین» مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا بود که البته بعد از افشای روابط او با مقامات روسی اتفاق افتاد. علاوه بر آن، برکناری «جیمز کومی» از مدیریت «پلیس فدرال آمریکا» (اف بی آی) و انتصاب «رابرت مولر» به عنوان مسئول پرونده تحقیق در مورد مداخله احتمالی مسکو در انتخابات آمریکا از دیگر موارد بود.

ترامپ عملکرد نامناسب کومی را دلیل برکناری او عنوان کرد حال آن که مشاور پیشین امنیت ملی دولت ترامپ، اصرار خود بر تحقیق و تفحص درباره پرونده مزبور را دلیل برکناری خود ارزیابی کرد؛ موضوعی که به باور وی به مذاق رئیس جمهوری خوش نیامده است.

موضوع تقلب احتمالی در انتخابات به همین جا محدود نماند و پای افراد دیگری چون «دونالد ترامپ جونیور» فرزند ارشد و «جرد کوشنر» داماد ترامپ و همچنین «پاول منافورت» مدیر رقابت های انتخاباتی رییس جمهوری آمریکا را به این پرونده باز کرد. به تازگی نیز نام دو تن از مشاوران ترامپ در دوره رقابت های انتخاباتی در فهرست افراد مظنون دیده می شوند؛ «سام نانبرگ» و «ریک گیتس» که در آن زمان مشاور ترامپ به شمار می آمدند.

اینک رابرت مولر به عنوان بازرس ویژه تحقیقات ترامپ-روسیه مسئولیت بررسی این موضوع را بر عهده دارد تا آینده این ادعا را مشخص و از گمانه زنی ها در این پرونده رفع ابهام کند. در یک ماه گذشته اما روابط مسکو و واشنگتن از احتمال همدستی انتخاباتی به تقابل اتمی تغییر جهت داده به طوری که روسای جمهوری دو کشور توسعه توانمندی هسته ای کشورهای خود را به رخ یکدیگر می کشند.

میانه بهمن ماه بود که رئیس جمهوری آمریکا در تشریح دکترین هسته ای خود بر ضرورت متنوع سازی زرادخانه های هسته ای آمریکا با ساخت بمب‌ های هسته‌ ای کوچک‌ تر تاکید کرد. حدود یک ماه بعد، همتای روسی او از آزمایش یک موشک جدید با پیشران اتمی، کلاهک جدید هسته ‌ای با قابلیت قرار گرفتن بر روی موشک‌های کروز و نیز طراحی موشک‌هایی جدید برای نصب روی جنگنده‌ها با قابلیت دور زدن سامانه‌های دفاع موشکی و غیره پرده برداشت؛ اختلافی که بدون شک ارتباطی مستقیم با درگیری های آن ها در غرب آسیا دارد و گمان می رود با گذشت زمان بر دامنه این تنازعات کلامی و عملی افزوده شود.