چه کسی مبتکر مدل یقه دیپلمات است؟
یکی از محصولاتی که آقایان استفاده می‌کنند پیراهن یقه آخوندی یا پیراهن یقه دیپلمات است. این پیراهن‌ها از تنوع زیادی برخوردارند و با اکثر لباس‌ها ست می‌شوند.
این مدل پیراهن از مدل‌هایی است که از سال ۱۹۲۰ میلادی طراحی و مورد استفاده قرار گرفت که البته با مدلی که امروز برخی سیاسیون ایرانی می‌پوشند تفاوت دارد.
این پیراهن‌ها امروزه بیشتر در کانون توجهات قرار گرفته است اما اینکه برای اولین بار چه کسی این پیراهن را میان سیاسیون بخصوص دیپلمات‌ها باب کرد در این باره اظهارنظرهای متفاوتی وجود دارد که چند مورد جالب از آن را می‌خوانید.
توکلی: شهید شرعی به من گفت این پیراهن را بپوشم
احمد توکلی نماینده پیشین مجلس که نامش با انتقاد از سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها گره خورده است طی گفتگویی در مورد دلیل استفاده سیاستمداران از یقه دیپلماتیک می‌گوید: در زمان جنگ من سخنگوی دولت بودم. یکی از شهدا، شهید محمد تقی شرعی فرزند آیت‌الله شرعی عضو فعال جامعه مدرسین، خدایش عافیت دهد، که طلبه با سوادی بود به من گفت: ما لباس ملی طراحی کردیم که راحت باشد و پیراهنی دوختیم که پیراهن حزب الهی است. تو که سخنگوی دولت هستی این را بپوش و برو پشت دوربین تا از این طریق ترویج شود.
این پیراهن بدون یقه بود. همسرم همان دوران از این نوع پیراهن‌ها برایم دوخته بود، شهید شرعی تنم دیده بود. پیراهن پیشنهادی او بلند بود و جیب هم داشت. من این لباس را پوشیدم و رفتم در دولت.
ولایتی خود را مبتکر یقه دیپلماتیک می‌داند
علی اکبر ولایتی که 16 سال در کسوت وزیر خارجه کشورمان فعالیت کرده است در خصوص این نوع پیراهن و در پاسخ به اینکه این یقه‌های دیپلماتیک معروف به یقه آخوندی که خود شما هم الان دارید از دوران شما در وزارت خارجه و بین سایر مسئولان باب شد، درست است؟
اسم این یقه‌ها، یقه آخوندی نیست. این معروف به یقه ولایتی است و من نمونه‌های مختلف از اینها دارم.
یعنی این یقه‌ها ابتکار شخصی شما بوده؟
بله، ما در وزارت خارجه سعی کردیم لباسی داشته باشیم که مقداری بوی هویت ایرانی بدهد.
یادتان هست چه سالی بود؟
اوایل دهه 60، در حقیقت بنده با کنار گذاشتن پیراهن یقه‌دار، این پیراهن را با این مدل (که با آنهایی که یقه صاف دارد، یک تفاوتی دارد و یک منحنی جلویش دارد) سعی کردم با خیاط‌هایی که کار دوخت این مدل را بر عهده داشتند، صحبت کنیم تا بالاخره حاصل این شد که می‌بینید.
در واقع طراحی این نوع یقه‌ها توسط شما، یک کار هدف دار و درازمدت بود؟
بله.
در نظام هم جا افتاد؟
بله، از آن به بعد اسم این یقه‌ها شد یقه دیپلماتیک یا ولایتی. الان شما از خیاط پیراهن بخواهید، می‌پرسد یقه آخوندی؟ ولایتی؟ دیپلماتیک؟ چه مدلی می‌خواهید، بعضی‌ها دکمه را بالا می‌بندند مانند کشیش‌ها.
این ابتکار شما جهانی هم شده است؟ یعنی در جاهای دیگر دنیا هم این را به اسم یقه ولایتی می‌شناسند؟
دوستان می‌گفتند در شانزه‌لیزه این را به یقه ولایتی می‌شناسند، من این را با تردید پذیرفتم تا اینکه چند سال پیش یک گروهی از آمریکایی‌ها که شیعه شده بودند و به ایران آمده بودند، خواستند که با من ملاقات کنند. یکی از آنها که دورگه سیاه و سفید بود، با همان لهجه آمریکایی که سیاه‌ها حرف می‌زنند، به یقه من اشاره کرد و با زبان خودش گفت: this is V -Collar یعنی«هی این که یقه ولایتیه» و اینکه این یقه آنجا هم منتسب به ولایتی است، این نکته را نشان می‌دهد که ما هم مثل هر ملت دیگری لازم داریم لباس ملی خود را تعریف کنیم.
نظر ظریف در مورد یقه ولایتی چیست؟
محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در برنامه تلویزیونی شب آفتابی در 12 مهر 92 در پاسخ به سوال مجری برنامه که از او پرسید چه زمانی یقه دیپلماتیک ایرانی باب شد؟، گفت: من آن موقع ایران نبودم. اولین بار این مدل یقه را تن آقای ولایتی دیدم. وقتی ما در نیویورک بودیم از این یقه‌ها نبود. اما همسرم با دیدن این مدل یقه، یقه عادی بلوزهایی که آنجا بود را میبرید و یقه را به شکل یقه دیپلماتیک ایران درست می کرد.
وی افزود: به یاد دارم روز اولی که لباسی با این یقه پوشیدم و رفتم سازمان ملل، خانمی که نماینده هند در سازمان ملل و دختر وزیر خارجه هند بود به من گفت: بالاخره شما از شلختگی در آمدید و یک لباس فرم پوشیدید!
به گفته وزیر خارجه خیلی خوب است که هر کشوری نمادی داشته باشد و لباس مختص به خود داشته باشد. لباس فرم آقای ولایتی خیلی خوب است و من خیلی دوستش دارم.
