همه بایدها و نبایدهای کالابرگ الکترونیک

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، پس از فراز و فرودهای بسیار نهایتاً دولت سیزدهم به دلیل مفاسد شکل گرفته و تضعیف زنجیره تولید، تصمیم به حذف ارز ترجیحی و تخصیص آن به شکل دیگری گرفت. با این وجود کارشناسان و مسئولین به اتفاق بر این باورند در پس این سیاست باید سیاست‌های حمایتی به نحوی اعمال شود تا معیشت خانوار تضعیف و سفره آنها کوچک‌تر از قبل نشود.

به همین منظور دولت تصمیم گرفت در  حذف ارز ترجیحی یارانه نقدی را به ۹ دهک درآمدی بدهد و پس از چند ماه زیرساخت اعطای کالابرگ الکترونیک را فراهم آورد و جایگزین یارانه نقدی کند. البته موضوع کالابرگ از سال ۹۷ مطرح است و در جز ۱ از بند «ص» تبصره ۱ قانون بودجه ۱۴۰۱ هم به آن الزام شده است.

در رابطه با ساز و کار اجرای کالابرگ الکترونیک، سید محمد رضا فاطمی امین، وزیر صمت وقت گفته بود: فرد با هر کارت بانکی که دارد و می‌خواهد خریدی انجام دهد، وقتی کارت را می‌کشد بخشی از هزینه از کارت فرد و بخشی دیگر از یارانه کسر می‌شود.

اجرای طرح اجرای کالابرگ  الکترونیک باعث به وجود آمدن ابهامات و سوالات زیادی در بین یارانه بگیران شده است که در ادامه پاسخ تعدادی از مهمترین سوالات مطرح شده درباره طرح کالابرگ الکترونیک داده شده است.

معایب کالابرگ الکترونیکی

مخالفان اعطای کالابرگ الکترونیکی را یادآور کوپن‌های کاغذی می‌­دانند که به علت پیشینه­ این تدبیر که در جهت حمایت از قشر نیازمند و کمتربرخوردار جامعه صورت گرفت در حال حاضر نیز ممکن است موجب القای حس نیازمندی و شکست عزت نفس جامعه باشد؛ همچنین این گروه بر این باورند که این ساختار اعطای کالابرگ الکترونیکی زمینه را برای رانت و فساد به شکلی متفاوت فراهم می‌­کند.

مزایای کالابرگ الکترونیکی

موافقان کالابرگ الکترونیکی معتقدند این طرح نه تنها در جلوگیری از هرچه بیشتر آسیب دیدن قشر کم‌درآمد جامعه موثر است بلکه باعث کاهش شکاف طبقاتی می‌­شود و به عدالت در توزیع کالای اساسی میان اقشار مختلف جامعه نیز کمک می‌کند.

موافقان این ساختار الکترونیکی، کالابرگ (کوپن) را شیوه‌­ای نوین می­‌دانند که با واریز مبلغ مشخص به حساب شهروندان دیگر آن فضای قدیمی را تداعی نمی­‌کند و به علت شفافیت و مشخص بودن مبالغ، زمینه‌­ای برای فساد مالی فراهم نمی‌شود. عدم اعمال تغییرات در شیوه واردات کالاهای اساسی، ارز تخصیص داده‌شده به آنها و نوع نظارت بر این فرایند را عامل دیگری می­‌دانند که از تخلفات در این حوزه جلوگیری می­‌کند. خرید به وسیله این کالابرگ‌­ها از فروشگاه‌­ها به صورت اینترنتی مزیت دیگری است که باعث کاهش رفت­‌وآمد، مراجعه حضوری و تسریع در فرایند خرید می‌­شود.

اجرای این طرح باعث به وجود آمدن ابهامات و سوالات زیادی در بین یارانه بگیران شده است که در ادامه پاسخ تعدادی از مهمترین سوالات مطرح شده درباره طرح کالابرگ الکترونیک داده شده است.

طرح کالابرگ الکترونیک شامل چه کالاهایی می شود؟

این طرح شامل ۱۰ قلم کالای اساسی شامل شیر یک لیتری کم چرب، پنیر یو اف ۴۰۰ گرمی، ماست دبه ۲.۵ کیلوگرمی کم چرب، مرغ کشتار روز، تخم مرغ کیلویی، ماکارونی ۷۰۰ گرمی رشته‌ای، قند شکسته فله‌ای، شکر سفید فله‌ای و برنج است که مردم می‌توانند در طرح کالابرگ الکترونیک از اعتبار یارانه خود برای خرید این محصولات استفاده کنند.

آیا طرح کالابرگ الکترونیک اجباری است یا اختیاری؟

طرح کالابرگ الکترونیک اجباری نیست و یارانه بگیران، در صورتی که طی یک ماه از اعتبار این طرح برای خرید ده کالای اساسی اعلام شده استفاده نکنند، در پایان ماه امکان برداشت نقدی یارانه خود را دارند.

کدام اصناف زیر پوشش طرح کالابرگ الکترونیک هستند؟

عمده فروشی‌ها، خواربارفروشی، سوپرمارکت و فروشگاه‌های محصولات غذایی، فروشندگان گوشت بسته بندی شده و یخ زده، فروشگاه‌های محصولات لبنی و فروشگاه مواد غذایی متفرقه

سرپرست خانوار در طرح کالابرگ الکترونیک چه کسی است؟

شخصی که مبلغ یارانه نقدی خانواده به حسابش واریز می‌شود

اگر در طرح کالابرگ الکترونیک، پذیرنده از ارائه جنس با کیفیت خودداری کند یا خریداران را ملزم به استفاده از برند خاصی کند یا فروشنده کم‌فروشی و گران‌فروشی کند مردم چگونه شکایت کنند؟

شکایت از واحد صنفی توسط سامانه تلفنی ۱۲۴، داخلی ۶ تعریف شده است.

آیا در طرح کالابرگ الکترونیک از برند کالایی خاص باید خرید کرد؟

خیر. مشمولان طرح کالابرگ الکترونیک، می‌توانند از تمام برندهای تولیدکننده کالاهای مجاز خرید کنند.

آیا در طرح کالابرگ الکترونیک، امکان خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای وجود دارد؟

بله، لیست فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سایت Shoma.sfara.ir موجود است.

طرح کالابرگ الکترونیکی چیست و چرا نباید از آن ترسید؟

طرح کالابرگ الکترونیکی طوری طراحی شده تا حق و حقوق طرفداران یارانه نقدی دست‌نخورده باقی بماند.

آیا در طرح کالابرگ الکترونیک، می‌توان کل اعتبار را صرف خرید یک یا چند قلم کالای اساسی کرد؟

بله می‌توان کل اعتبار را صرف خرید یک قلم کالا به‌طور مثال روغن یا برنج کرد. در صورت ضرورت مشمولان می‌توانند کل مبلغ اعتبار خود را در هر مرحله به خرید برنج اختصاص دهند.

چه کسانی مشمول دریافت اعتبار طرح کالابرگ الکترونیک می‌شوند؟

خانواده‌هایی که در دهک یک تا ۹ معیشتی قرار گرفته‌اند و تاکنون یارانه دریافت می‌کردند، مشمول طرح کالابرگ الکترونیک به‌حساب می‌آیند.

روش ثبت‌نام در طرح کالابرگ الکترونیک چگونه است؟

پس از نصب اپلیکیشن «شما» نسبت به دریافت موجودی اعتبار اقدام کنید، در صورت نیاز با مرکز تماس فارا به شماره ۱۴۶۳ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید.

چگونه می‌توان از اعتبار طرح کالابرگ الکترونیک در خرید استفاده کرد؟

با مراجعه به فروشگاه‌های مجاز و با استفاده از کارت سرپرست خانوار مانند خریدهای معمولی با استفاده از کارتخوان می‌توان خرید انجام داد.

اعتراض به دهک‌بندی و ارائه درخواست بازبینی طرح کالابرگ الکترونیک چگونه است؟

ثبت اعتراض به دهک‌بندی خانوار فقط در سامانه وزارت تعاون قابل انجام است و پیگیری دریافت نتیجه اعتراض نیز فقط از طریق سایت همین وزارتخانه امکان‌پذیر است.

از چه فروشگاه‌های می‌توان خرید انجام داد و آیا از هر فروشگاهی این خرید امکان پذیر است؟

از کلیه فروشگاه‌های مجاز که لیست آن‌ها از طریق مراجعه به سایت شما به آدرس Shoma.sfara.ir یا از طریق برنامه کاربردی شما (فارا) قابل مشاهده است، اما فروشگاه‌هایی که در این طرح تعریف نشده‌اند امکان خرید وجود ندارد.

آیا شخص دارنده کارت باید به فروشنده بابت خرید کارمزد پرداخت کند؟

در طرح کالابرگ الکترونیک قرار نیست کارمزدی به فروشنده پرداخت شود در این طرح همچون خرید عادی هیچ هزینه و کارمزدی برای مصرف‌کننده پیش‌بینی نشده است و دریافت وجه اضافی تخلف خواهد بود.

آیا در طرح کالابرگ الکترونیک می‌توان از کارت‌های بانکی دیگر استفاده کرد؟

در طرح کالابرگ الکترونیک می‌توان با استفاده از تمامی کارت‌های سرپرست خانوار خرید کالاهای اساسی ۱۰ گانه را انجام داد، اما امکان استفاده از کارت سایر اعضای خانواده برای خرید پیش‌بینی نشده است.

اگر از اعتبار طرح کالابرگ الکترونیک استفاده نکنیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟

استفاده از اعتبار طرح کالابرگ الکترونیک کاملا اختیاری است در صورت استفاده نکردن از مزایای این طرح، مشمولان دریافت یارانه دولتی می‌توانند مانند گذشته از یارانه خود به‌صورت نقدی در موعد واریز استفاده کنند.

کددستوری کالابرگ به چه درد می‌خورد؟

مردم استان های مشمول می‌توانند در حال حاضر با شماره‌گیری کد دستوری ستاره، ۷۸۸، ستاره، ۲۸، مربع میزان اعتبار خود را استعلام کنند. همچنین برای استعلام میزان اعتبار و مشاهده کالاهای مصوب و قیمت‌ها، می‌توانید برنامه کاربردی «شما» (مخفف عبارت شبکه ملی اعتبار) را برای دستگاه‌های اندرویدی از بازار و مایکت دانلود کنید. امکان نصب اپلیکیشن همچنین روی درگاه اینترنتی shoma.sfara.ir وجود دارد.

قیمت محصولات مشمول طرح کالابرگ الکترونیک چقدر است؟

طرح کالابرگ الکترونیکی یک مزیت قیمت هم دارد. کالاهای مشمول این طرح با قیمت پایه شهریور ۱۴۰۰ محاسبه شده است و مابه‌التفاوت آن به‌صورت یارانه پرداخت می‌شود. همچنین در صورت افزایش قیمت کالاها، تمهیدات جبرانی پیش‌بینی شده است. به‌عنوان مثال به ازای هر نفر عضو خانواده یک روغن ۸۱۰ گرمی به قیمت ۶۲ هزار تومان در نظر گرفته شده است. اگر این فرد روغن ۸۱۰ گرمی را تهیه کند ۱۴ هزار تومان خودش می‌دهد و ۴۸ هزار تومان از اعتبارش پرداخت می‌شود و اگر به‌جای روغن آفتابگردان، روغن کنجد بخرد، همان ۴۸ هزار تومان از اعتبارش کسر شده و مابه‌تفاوت رقم را باید خودش نقدی پرداخت می‌کند.