سفر روحانی و فرصت های پیش روی ایران

 سفر حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری به سوییس و اتریش که به منظور انجام گفت وگوها درباره برجام و توسعه همکاری های سیاسی و تجاری صورت گرفته، نوید بخش آینده ای روشن برای حفظ توافق هسته ای و پایبندی ایران و کشورهای 1+4 به این معاهده بین المللی و فرصتی برای پیشبرد روابط مشترک ایران با دو کشور اروپایی در مسیر صلح، ثبات و امنیت منطقه ای و بین المللی است.

استقبال گرم «الن برسه» رییس جمهوری سوییس از دکتر روحانی و تاکید وی بر حمایت «برن» از برجام به عنوان یک توافق معتبر بین المللی که به تایید شورای امنیت سازمان ملل رسیده است؛ بنابر اخبار منتشره موجب بهت و ناخرسندی واشنگتن و رژیم های منطقه ای تحت الحمایه آمریکا شده است.

رییس جمهوری در نشست تجار و فعالان اقتصادی ایران و سوئیس که با حضور همتای سوئیسی وی برگزار شد، با اشاره به اینکه به ضرر هیچ کشوری قدم بر نداشته و نمی داریم، گفت: برخی دنبال فرا سرزمینی کردن رفتارهای غیر قانونی خود هستند؛ وظیفه ما همکاری در چارچوب قوانین بین المللی، صلح و منافع ملتهاست.

ضرورت حمایت از برجام

سفر روحانی به سوییس و اتریش و همچنین موضوعاتی که در نشست با تجار و فعالان اقتصادی درباره آن ها اظهار نظر کرد، از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا یکی از محورهای مهم این سفر گفت و گو و رایزنی با اروپایی ها درباره سرنوشت و آینده توافق هسته ای است؛ توافقی که به رغم اعتبار بین المللی، تایید شورای امنیت و پایبندی ایران به مفاد آن، از سوی آمریکا نقض شد و حال اتحادیه اروپایی و دیگر طرف های برجام تلاش می کنند با برآوردن خواسته های مشروع ایران، پایبندی به این توافق را ضمانتی برای اجرا و تداوم معاهدات بین المللی و همچنین صلح و امنیت جهانی قرار دهند.

خروج آمریکا از این توافق و تلاش جهانی برای حفظ آن در حالی است که برجام معاهده ای بین المللی است که پس از 12 سال کشمکش های بین المللی با ابزار دیپلماسی و منطق تعامل و گفت و گو در سال 94 میان ایران و کشورهای1+5 شکل گرفت؛ توافقی که با وجود استقبال جهانی؛ سعودی ها و رژیم صهیونیستی آن را ناقض امنیت و ثبات منطقه ای از سوی ایران معرفی و با همین ادعا در اجرای آن سنگ اندازی کردند. در ماه های آخر ریاست جمهوری «باراک اوباما» بر آمریکا در میانه تبلیغات انتخاباتی این کشور، «دونالد ترامپ» نامزد جمهوری خواه این دوره از رقابت های ریاست جمهوری برجام را «بدترین توافق تاریخ» ایالات متحده خواند و با پیروزی در انتخابات و تکیه بر کرسی ریاست کاخ سفید، کارشکنی ها در مسیر اجرای توافق را کلید زد و سرانجام نیز در اردیبهشت 97 به مانند «پیمان همکاری ترانس-پاسیفیک»، «پیمان تغییرات آب و هوایی پاریس» و غیره از برجام خارج شد و تلاش ها برای ایجاد فشار بر ایران و دیگر کشورهای طرف همکاری با ایران را تشدید کرد.

با وجود خروج خودسرانه آمریکا از برجام، اتحادیه اروپایی و دیگر طرف های توافق که پیش از آن با سفرها و رایزنی های متعدد در تلاش بودند ترامپ را به پایبندی و ماندن در این معاهده بین المللی متقاعد کنند؛ بر خلاف همسویی همیشگی با سیاست های کاخ سفید، بر تداوم برجام بدون آمریکا و حفظ دستاوردهای آن برای ایران و جامعه بین الملل پافشاری کردند. به این منظور نیز اجرای شیوه ای معقول برای تداوم برجام با تامین خواسته های مشروع ایران را پیگری می کنند.

سفر رییس جمهوری ایران به دو کشور اروپایی، نقطه قوت برای حفظ این توافق از سوی ایران و دیگر طرف های توافق هسته ای و همچنین گشودن درهای تازه برای توسعه تعاملات سازنده تجاری جمهوری اسلامی با جهان در امتداد دستاوردهای برجامی است.

توافق هسته ای چنانکه بارها از سوی مسوولان و مقامات سیاسی طرف توافق اشاره شده؛ دستاوردی مهم در راستای تقویت صلح ودیپلماسی و به دور از هر گونه زور، جنگ و مخاصمه است که طرفین آن را توافقی برد-برد معرفی کرده اند. بر این اساس جامعه بین المللی بر خلاف جنگ طلبان و حامیان تروریسم در جهان و منطقه، برای حفظ آن تلاش می کند.

ایران وزنه تعادل، امنیت و ثبات در منطقه

امنیت آفرینی در منطقه و جهان دیگر موضوعی بود که روحانی در نشست فعالان اقتصادی ایران و سوییس بر آن تاکید و عنوان کرد: ایران امروز نه تنها امنیت دارد، بلکه یکی از بزرگترین مسئولیت‌های خود را برای برقراری حفظ ثبات و امنیت در جهان می‌داند و امروز برخی کشورهای همسایه، ثبات و امنیت‌شان را در سایه کمک‌های ایران به دست آورده‌اند.

چنانکه رییس جمهوری نیز تصریح کرده است؛ ایران امروز امن ترین کشور منطقه به شمار می رود و به رغم ادعاها و اتهام آفرینی های رژیم های منطقه ای مبنی بر تنش زایی و حمایت جمهوری اسلامی ایران از تروریسم، ایران وزنه تعادل در منطقه و بازیگری مهم و غیر وابسته در معادلات منطقه ای و بین المللی بوده که با اتخاذ راهبردهای تعاملی و اثباتی خود در منطقه و جهان حرکت کرده است و بر خلاف آنچه ادعا می شود، رویکرد ایران در قبال همسایگان و کشورهای منطقه بر حفظ تمامیت ارضی و احترام به حاکمیت ملی آن ها مبتنی بوده است.

اگر چه ترس از هژمونی ایران باعث شده است که برخی کشورهای منطقه و همچنین قدرت های فرامنطقه ای، این کشور را برهم زننده نظم و امنیت و حامی تروریسم در منطقه قلمداد کرده و بر همین اساس رویکرد تقابلی را در قبال آن در پیش گیرند، اما ایران به عنوان کشوری قربانی تروریسم بزرگترین نقش را در مبارزه با تروریسم به ویژه داعش در منطقه ایفا کرده و همواره حامی صلح و ثبات در منطقه و جهان بوده است.

رئیس جمهوری در بخش دیگری از اظهارات خودگفت: ایران کشوری است که از لحاظ ژئوپلیتیکی در سطح دنیا کم‌نظیر بوده، دارای بزرگترین منابع گاز جهان است و یکی از بزرگترین ذخایر نفتی جهان را دارد و دارای جایگاهی است که می‌تواند آسیای مرکزی، قفقاز و شرق اروپا را به دریای عمان، اقیانوس هند، آفریقا و آسیا متصل کند. ایران توانایی آن را دارد که از طریق جاده‌ها و خطوط ریلی بنادر دریای خزر را به خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند متصل کند.

ایران با توجه به موقعیت خاص استراتژیک در منطقه خاورمیانه وهمچنین همجواری با کشورهای آسیای میانه و قفقاز از اهمیت و حساسیت ویژه ای برخوردار است این مزیت در کنار پیشینه مثبتی که در مناسبات سیاسی با همسایگان خود داشته است امکان شکوفایی ظرفیت های اقتصادی و سیاسی را در مقیاسی بزرگ تر و در همکاری های چند جانبه منطقه ای و فرامنطقه ای با اروپا و دیگر مناطق جهان فراهم می کند.

با توجه به فضای مثبت تعاملی که در جامعه بین المللی نسبت به ایران به ویژه درباره برجام وجود دارد، جمهوری اسلامی ایران بهتر است از فرصت های به دست آمده در گفت و گو با اروپایی ها و دیگر طرف های برجام بهره گیرد و در منطقه نیز با ادامه راهبرد تنش زایی و صلح جویانه خود برای غلبه بر چالش های سیاسی و اقتصادی تلاش کند.