جنگنده‌های ایرانی در بغداد و موصل چه می‌کند؟

حکایت نقش و کمک های جمهوری اسلامی ایران به جنگ علیه داعش در عراق و سوریه (2014 - 2017)، موضوعی پرجنجالی است که تاکنون اظهارنظرها و تحلیل های بسیار و بعضا متفاوتی درباره آن شده اما یک گزارش رسمی و دقیق بدلایل ملاحظات مختلف در دسترس عموم قرار نگرفته بوده است. گذشت نزدیک به دو سال از اعلام پایان نظامی داعش در عراق از یکسو و تحولات ماههای اخیر در سطح منطقه و بین الملل بویژه فشارها، تهدیدات و ایران هراسی های یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر، شاید شرایط را برای انتشار اطلاعاتی پیشتر محرمانه در خصوص کمک های نظامی ایران به جنگ عراق علیه داعش فراهم کرده است.

برگزاری کنگره بزرگ 'سپاس از ایران' که از سوی دولت و گروههای عراقی روز چهارشنبه در بغداد برای قدردانی از نقش ایران و همچنین تجلیل از خانواده های شهدای مستشاری ایران در جنگ با گروهک داعش فرصتی بود تا جزییات جدید و منتشر نشده ای از کمک های و اقدامات فوری و حیاتی جمهوری اسلامی ایران در کمک به جنگ با داعش و زمین گیر کردن این گروهک تروریستی پشت دروازه های بغداد و اربیل اعلام شود.

کنگره سپاس از ایران همچنین فرصتی شد تا تعدادی از مهمترین رهبران سیاسی و نظامی عراق چگونگی و تعیین کننده بودن کمک های ایران را تشریح کنند. فیلم های مستندی نیز در میان برنامه ها پخش شد که هر کدام به بخش هایی از کمک های فوری و حیاتی ایران در روزهای نخست پس از سقوط موصل و در معرض سقوط قرار گرفتن بغداد و اربیل اشاره داشتند اما وقتی نماینده ایران پشت تریبون رفت، ضمن قدردانی از برگزاری این کنگره و تاکید بر اتحاد و یکپارچگی دو ملت و همکاری های راهبردی دو دولت، به بخش هایی از کمک های نظامی ایران اشاره کرد که تاکنون بیان یا منتشر نشده بود.

'محمدکاظم آل صادق'رایزن سیاسی سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد بعنوان نماینده جمهوری اسلامی در این کنگره بخش هایی از گزارشی را قرائت کرد که حاوی اطلاعات و جزییات کاملا تازه از کم و کیف کمک های نظامی ایران به جنگ با داعش است.

مطالعه این گزارش نشان می دهد، سفارت ایران تلاش کرده است فقط بعنوان چند نمونه عینی به کمک های انجام شده به جنگ با داعش اشاره کند و حکایت پر افتخار نقش سیاسی، فرماندهی و روحیه بخشی روزهای نخستی که ناامیدی بر همه حاکم شده بود را به خود عراقی ها واگذارد و بجای آن و بدرستی به نقش برجسته فتوای جهاد کفایی مرجعیت عالی عراق و بسیج و فداکاری های جوانان عراقی بپردازد.

نقش حضور میدانی و روحیه بخشی سردار قاسم سلیمانی و سایر فرماندهان ایرانی در طول جنگ با داعش بویژه روزهای نخست که بسیاری از سیاستمداران و تحلیل گران، بغداد و اربیل را از دست رفته می پنداشتند و فروپاشی عراق را باور کرده بودند، خود حکایت مفصلی است که خبرنگاران ایرنا بطور مکرر از زبان فرماندهان ارشد میدانی الحشد الشعبی عراق شنیده و آن را روایت کرده اند.

گزارش رایزن سیاسی سفارت ایران در بغداد اما بیشتر روی کمک های عینی و آمارهایی از اقدام فوری جمهوری اسلامی ایران برای تقویت نیروهای عراقی و

متوقف کردن هجوم برق آسای داعش متمرکز بود.

متن کامل گزارش که در اختیار ایرنا قرار گرفته است شاید بعنوان نخستین گزارش رسمی است که حاوی اطلاعات و جزییات مهم و منتشر نشده ای از کمک های نظامی و لجستیک فوری و حیاتی ایران در روزهای نخست پس از سقوط موصل دومین شهر بزرگ عراق در هجوم گسترده گروهک تروریستی تکفیری داعش است:

** متن کامل گزارش:

'هجوم داعش به عراق در شب سه شنبه مورخه 10 ژوئن 2014 (20 خرداد 1393) و اشغال موصل به عنوان دومین استان پرجمعیت عراق و پیشروی به سوی استانهای دیگر این کشور همگان را در نوعی بهت و حیرت فرو برد.

این پدیده شوم (داعش) آنچه را در سر می پروراند آن بود که با اشغال سرزمینی و ساقط کردن دولت عراق و هم چنین تخریب آستان های مقدس ائمه اطهار (ع) در سامرا، نجف اشرف و کربلای معلی در راستای تثبیت و گسترش خلافت خیالی و پوشالی خود با پایتختی بغداد و دستیابی به چاههای نفتی بصره گام بردارد.

اگر چه آمریکایی ها بر اساس توافقنامه راهبردی – امنیتی خود با عراق متعهد به دفاع از این کشور در این گذرگاه دشوار تاریخی و سرنوشت ساز بودند اما با آوردن بهانه های واهی و پیش شرط گذاشتن از انجام هر گونه اقدامی برای مساعدت به عراق سرباز زدند.

در کنار این خلف وعده، آمریکا قراداد فروش هواپیمای جنگی به عراق را نیز متوقف کرد و حتی برای درخواست نخست وزیر وقت عراق برای بمباران ستون های داعش که به سمت بغداد سرازیر بودند اهمیتی قائل نشده و از انجام هر گونه اقدامی خودداری کردند.

آنچه در بیان آمریکایی ها نسبت به پدیده داعش القا شد تزریق نوعی ناامیدی به دولت و ملت عراق نسبت به توانایی خود در پایان دادن به این پدیده شوم در بازه زمانی کوتاه مدت بود.

در این میان جمهوری اسلامی ایران در همان روز و بدون اعلام هیچ گونه پیش شرطی، به عنوان نخستین کشور با اعزام مستشاران نظامی و حتی رزمندگان خود خود به یاری دولت و ملت عراق شتافت.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران وارد عمل شد و از هیچ مساعدتی در این زمینه دریغ نکرد. با برقراری پل هوایی هزاران تن از کمک های نظامی و لجستیکی به همراه مستشاران نظامی به عراق گسیل داشته شد. در کنار این اقدام

جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ گونه پیش شرطی به درخواست نخست وزیر وقت عراق اسکادرانی از هواپیمایی جنگی سوخوی ۲۴ را تحویل عراق داد که تا هم اکنون در صحنه میدانی جز موثرترین ابزارهای دفاعی این کشور به شمار می رود. فتوای اثرگذار و بسیار پر اهمیت مرجعیت و اعلام آن توسط نماینده خود در خطبه های نماز جمعه در مورخه 13 ژوئن 2014 موجی خروشان از جوانان، عشایر و مردم عراق پدید آورد که در پاسخ به ندای مرجعیت و دفاع از مقدسات و یکپارچگی سرزمینی عراق به پاخاستند.

الحشد الشعبی به عنوان شجره ای طیبه در پی فتوای مرجعیت آگاه و بیدار و با حمایت و کمک های جمهوری اسلامی ایران پا به عرصه وجود گذاشت و به عنوان نیروی نظامی در چارچوب منظومه دفاعی عراق به خوبی توانست در حساسترین برهه تاریخ این کشور نقش دفاعی خود را به خوبی ایفا کند.

جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از تجارب خود تمام تلاش خود را برای تحقق فتوای مرجعیت و شکل دهی به نیروهای مردمی در قالبی که متناسب با بحران نظامی - امنیتی پیش آمده باشد به کار گرفت و در همین راستا دهها تیپ، گردان و قرارگاههای مختلف در ساختار الحشد الشعبی مقدس شکل داده شد.

برگزاری دوره های آموزش نظامی برای ۳۵ هزار نفر از نیروهای الحشد الشعبی در عراق و ایران، کمک به طراحی ۳۲ عملیات بزرگ نظامی، کمک به راه اندازی بخش های جنگال - شنود و پهبادی الحشد الشعبی، کمک به راه اندازی یگان موشکی الحشد الشعبی، مساعدت در راستای ایجاد اتاق وضعیت عملیات مشترک، ارسال بیش از ۴۰۰ میلیون قطعه فشنگ و انواع گلوله از جمله گلوله توپ، خمپاره انداز، راکت، موشک، انواع سلاحهای سبک و سنگین، واگذاری قریب به ۴۰ دستگاه تانک و نفربر زرهی، انجام هزاران ساعت پرواز شناسایی عکسبرداری و مراقبت با به کارگیری صدها فروند هواپیمای بدون سرنشین در راستای انجام دهها عملیات میدانی، ایجاد و راه اندازی واحدهای تخصصی چون سازمان اطلاعات سازمان مخابرات، سازمان بنیاد شهید و جانبازان و رسیدگی به امور رزمندگان، یگانهای زرهی، توپخانه، ضد زره و دهها واحد قدرتمند تخصصی دیگر همچون مهندسی - که قابلیت احداث صدها کیلومتر خطوط دفاعی را داشت- شکل دهی به خطوط دفاعی و اولویت های عملیاتی مجهز کردن الحشد الشعبی به فناوری پیشرفته هواپیماهای بدون سرنشین از اقدامات مهم مستشاران جمهوری اسلامی ایران برای توانمند ساختن الحشد الشعبی بود.

جمهوری اسلامی ایران همچنین در کنار همکاری دو جانبه با کشورهای عراق و سوریه در راستای مبارزه با تروریسم، نقش بارزی در شکل گیری مرکز چهار جانبه تبادل اطلاعات که کشورهای ایران، عراق، روسیه و سوریه را در بر می گرفت ایفا کرد.

این مرکز در تاریخ اول اکتبر 2015 (9 مهر 1394) در بغداد تاسیس شد. جمهوری اسلامی ایران به تنهایی با رصد ۲۹۰۰ مرکز مهم و حساس، تجمع و مسیر حرکت داعش اطلاعات مربوط به این مراکز را در اختیار نیروهای مسلح عراق قرار داد که توسط این نیروها مورد اصابت قرار گرفته و این تنها گوشه ای از اقدامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کنار برادران عراقی خود در نبرد علیه داعش و تروریسم بوده است.

جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از تجربه خود در زمینه ایجاد همبستگی و هماهنگی میان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش در داخل کشور خود توانست نوعی همبستگی و هم افزایی ظرفیت های نظامی میان ارتش ، پلیس اتحادیه و سایر دستگاههای نظامی - امنیتی عراق به وجود آورد.

شکل گیری الحشد الشعبی تنها یک روی مثبت این داستان بود در کنار شکل گیری این نهاد ارزشمند همبستگی دو ملت ایران و عراق در پی هجوم داعش به عراق بروز و ظهور یافت. به گونه ای که در پی تهدید عراق از سوی داعش جوانان ایرانی نیز مانند جوانان عراقی خروشیدند و یکی از زیباترین صحنه هایی که پس از صدور فتوای مرجعیت عراق مبنی بر جهاد در جمهوری اسلامی ایران رقم خورد خیل جوانان عاشقی بود که با تجمع در یکی از میادین مهم تهران چونان موج خروشان آمادگی خود را برای جهاد، دفاع از مقدسات و مبارزه با تکفیری ها در عراق ابراز داشتند.

شاید بتوان زیباترین تعبیر از همبستگی دو ملت ایران و عراق را در کلام حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای یافت که فرموده بودند ((مثلنا ومثل الشعب العراقی لحمک لحمی و دمک دمی)) و از این رهگذر طبیعی بود که با بروز و ظهور تهدید حیاتی در عراق، خون ایرانی در راستای یاری رساندن به برادر عراقی خود بجوشد و جوان ایرانی بخروشد تا در کنار جوان عراقی خطر پیش آمده را دفع کند.

در کنار این همستگی مردم ،نوعی همبستگی و هماهنگی میان فرماندهان و مستشاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با فرماندهان الحشد الشعبی شکل گرفت.

در اینجا باید به افتخار بگویم در حالی که داعش به دیواره های فرودگاه تلعفر رسیده بود آخرین هواپیمایی که پس از تخلیه فرودگاه و انجام اقدامات لازم نظامی این فرودگاه را ترک کرد هواپیمای فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حاج قاسم سلیمانی به همراه فرمانده الحشد الشعبی ابومهدی المهندس بود.

همچنین در حضور فرماندهان الحشد به عنوان شاهدان عینی عرض می کنم اولین بالگردی که در محاصره ۳۶۰ درجه ای داعش در آمرلی برای رسیدگی به وضعیت مردم در این شهر به زمین نشست بالگرد فرمانده نیروی قدس به همراهی ابومهدی المهندس بود که این امر منجر به طراحی و اداره شخص فرماندهی نیروی قدس برای شکستن محاصره آمرلی بود.

از این گونه موارد در سلحشوری و پیشگامی برداران شما در صحنه های نبرد در عراق در مناطقی چون بلد، سامرا، تکریت،بیجی، فلوجه، جرف الصخر، اطراف بغداد، موصل، دیالی و دیگر مناطق موارد فراوانی وجود دارد که چنانچه این خاطرات به خوبی به قلم تحریر درآید حجم علاقه و عشق دو جانبه را بیش از پیش نمایان خواهد ساخت.

برخلاف سیاه نمایی دشمنان دو کشور و دولت مبنی بر دخالت ایران در امور داخلی عراق، آنچه در صحنه واقع رقم خورد همگرایی میان دو کشور و در هم تنیدگی و همبستگی دو ملت ایران و عراق بود.

دارا بودن ۱۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک و وجود پیوندهای دینی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی نمایانگر عمق و ریشه دار بودن این در هم تنیدگی و همگرایی است. جمهوری اسلامی ایران همان گونه که در این کارزار سخت کنار دولت و ملت عراق در راستای مبارزه با تروریسم و تکفیر ایستاد و در این مسیر از هیچ کمکی دریغ نکرد هم چنان در کنار ملت و دولت عراق خواهد ایستاد.

شیطنت امریکا در قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی به خوبی نمایانگر نگاه دوگانه غرب به پدیده شوم تروریسم است.

در نگاه غرب و در راس آن آمریکا، تروریسم دولتی رژیم اشغالگر قدس در مقابل

را به عنوان دفاع از خود می پندارد و جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در پی درخواست رسمی کشورها و در راستای ایجاد ثبات ، استقرار و صلح و نبرد با تروریسم و تکفیر در این کشورها فعالیت می کند تروریست نامیده می شود.

تروریسم و تکفیر خطر است که بشریت را از دیرباز تهدید می کرده است و جمهوری اسلامی ایران نیز خود قربانی این پدیده شوم بوده است. شهادت بیش از ۱۷ هزار شهید ایرانی ترور خود بزرگترین گواه بر این مدعا است.

انقلاب اسلامی ایران به رهبری حکیمانه امام خمینی (ره) سردمدار حمایت از مسلمانان و مستضعفان جهان بوده و این مهم را همواره رسالت خود می پندارد. حمایت از مسائل عادلانه جهان اسلام از جمله مساله فلسطین به عنوان مساله محوری همواره در کانون توجهات جمهوری اسلامی ایران قرار داشته و رژیم اشغالگر قدس به عنوان موجودیتی غیر مشروع غده ای سرطانی به شمار می رود که در قلب جهان اسلام شکل گرفته است و هدفی جز تجزیه کشورهای اسلامی را در سر نمی پروراند.

جمهوری اسلامی ایران در سیاست منطقه ای خود در طی چهار دهه گذشته ضمن رعایت اصل حسن همجواری و احترام به حاکمیت و یکپارچگی سرزمینی کشورهای همجوار و همسایگان خود کوشیده است در راستای گسترش و توسعه روابط دو جانبه با همسایگان گام برداشته و در این میان کشور عراق از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. حفظ حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی و یکپارچگی مردم عراق برای جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت بوده و امنیت و ثبات عراق را امنیت و ثبات خود قلمداد می کند.

پیشرفت اقتصادی عراق و هم چنین نقش آفرینی فعال عراق در سطوح منطقه ای و

بین المللی نیز در زمره اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به همسایه غربی خود به شمار می رود.

امروزه نیز جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با انتقال تجربیات ارزنده خود در زمینه های مختلف علمی، فناوری و سازندگی و بازسازی به دولت عراق گامی در راستای توسعه و پیشرفت عراق بردارد.

در این راستا بر گسترش و توسعه تعاملات و روابط خود در تمامی عرصه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی، علمی و آموزشی با جمهوری عراق تاکید دارد.

پیروزی های ارزشمند نیروهای مسلح عراق شامل ارتش، پلیس فدرال، نهاد مبارزه با تروریسم، پیشمرگه و نیروهای مردمی عراق از شیعه و سنی نوید دهنده آغاز فصل جدیدی در پیش روی عراق است و امید آن است که با پایان یافتن خشونت ها زمینه پیشرفت، توسعه، اصلاح و آبادانی عراق فراهم شود.

امروز الحشد الشعبی به عنوان یکی از مهم ترین و کارامدترین سازمانهای نظامی در چارچوب ساختار قانونی نیروهای مسلح عراق و در کنار دیگر نیروهای مسلح با نگاهی تیزبین هرگونه تحرک دشمن و حامیان آن را رصد کرده و در راستای خنثی کردن توطئه های آن حرکت خواهد کرد و قطعا الحشد الشعبی ضامن استقرار، ثبات و امنیت آینده عراق و منطقه خواهد بود.

آنچه مایه افتخار این محفل (کنگره سپاس از ایران) است حضور خانواده های معظم و معزز شهدایی از عراق، ایران و لبنان است که خداوند این افتخار را به آنان عطا کرد تا خون پاک و طاهر عزیزانشان در این وادی مقدس ریخته شود. خون شهیدان والامقامی که چونان قطره ای درخت تنومند اسلام را سیراب کرده و چونان شمع، فروغ آسمان ولایت امیر المومنین (ع) را فرزوان و جاودانه کردند.

جمهوری اسلامی ایران در این نبرد تمام عیار 60 شهید از ولاترین مستشاران و فرماندهان نظامی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین کارشناسان اقتصادی و فنی - مهندسی خود را تقدیم کرد.

در کنار گرامیداشت نام و یاد شهدای ایرانی شایسته است از نقش آفرینی تمامی رزمندگانی که با ایثار و جانفشانی در رقم خوردن پیروزی برادران عراقی خود سهیم بودند تقدیر و تشکر شود.

در این میان باید به نقش و اقدامات مستشاران نظامی حزب الله لبنان در کنار نیروهای الحشد الشعبی اشاره کرد.

در پایان لازم است از میزبانی و زحمات دولت عراق و در راس آن جناب آقای دکتر عادل عبدالمهدی نخست وزیر محترم این کشور و سازمان الحشد الشعبی در برگزاری باشکوه کنگره که در راستای تکریم و زنده نگه داشتن یاد و نام شهدای ایرانی صورت پذیرفت قدردانی و تشکر شود.