دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان

در دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ فَضْلَ لَیلَهِ الْقَدْرِ وَ صَیرْ أُمُورِی فِیهِ مِنَ الْعُسْرِ إِلَی الْیسْرِوَ اقْبَلْ مَعَاذِیرِی وَ حُطَّ عَنِّی الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ یا رَءُوفاً بِعِبَادِهِ الصَّالِحِین» «ای خدا در این روز فضیلت لیله القدر را نصیب من گردان و تمام امور و کارهای مشکل مرا آسان گردان و عذرهایم بپذیر و وزر و گناهم محو و نابود ساز ای رءوف و مهربان در حق صالحان.»

در فراز اول دعا می‌خوانیم: خدایا! در این ماه فضیلت شب قدر را روزیم کن. در میان همه ماه‌ها، ماه رمضان برتر است و در این ماه، «شب قدر» بهترین شب ها است. اهمیت این شب از دو جهت است: اوّل آن که شبی است مبارک. قرآن کریم در اهمیت این آمده است: «اِنّا اَنْزَلْناهُ فی لَیْلَهٍ مُبارکه» همانا ما نازل کردیم قرآن را در شب مبارکی [شب قدر]. در سوره قدر نیز آمده است: «لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ اَلْفِ شَهر» شب قدر از هزار ماه بهتر است.

دوّم به دلیل وقایعی است که در این شب رخ خواهد داد و آن تعیین سرنوشت همه‌ی اشیا و ارزاق و اندازه گیری آن‌هاست. قرآن در این باره می‌فرماید: در این شب فرشتگان و روح به اذن خدا، از هر فرمان الهی نازل گردند.

شب قدر، فضیلت بسیار دارد. این شب برابر هزار ماه یعنی بیشتر از هشتاد سال است. سرنوشت و مقدرات مردم در این شب معلوم می گردد و شبی است که فرشتگان، فوج فوج از آسمان فرود می آیند در حالی که حامل رحمت الهی و برکات آسمانی و خیرات فراوان و فیوضات سرشارند.

درهای آسمان در ماه مبارک رمضان گشوده است و شیاطین در غُل و زنجیرند و اعمال مؤمنین مقبول است و چه ماه خوبی است. ماه رمضان. در فضیلت این شب مبارک، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: خداوند به امت من شب قدر را بخشیده و احدی از امت های پیشین از این موهبت برخوردار نبودند.

امام صادق علیه السلام در اهمیت این شب مبارک می فرماید: تقدیر مقدرات در شب نوزدهم و تحکیم آن در شب بیست و یکم و امضای آن در شب بیست و سوم است.

در فراز دوّم از دعا از خداوند درخواست می کنیم: خدایا! در این ماه، کارهایم را از سختی به آسانی بگردان. مشکلات و ناملایمات زندگی در طول حیات بشر وجود داشته و انسان با آن دست و پنجه نرم کرده است. اگر تلخی‌ها، ناکامی‌ها، سختی‌ها و مشکلات زندگی نباشد، انسان به راحتی و آسایش نخواهد رسید.

این سنت الهی است که با هر سختی، آسانی باشد و هر سربالایی، سراشیبی به دنبال داشته باشد. قرآن کریم در این زمینه می فرماید: «اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرا» به یقین با هر سختی آسانی است.

هر کس که مشکلات را تحمل کند و در برابر توفان‌ها بایستد، میوه‌ی شیرین آن را می‌چشد. این وعده‌ی الهی است که دل را نور و صفا می‌بخشد، به پیروزی‌ها امیدوار می‌کند و گرد و غبار نومیدی را از صفحه‌ی ذهن انسان می‌زداید.

قرآن کریم، راه عبور از سختی‌ها و رسیدن به آسانی‌ها را چنین بیان می‌کند: اما آن کس که (در راه خدا) انفاق کند و پرهیزگاری پیش گیرد و جزای نیک (الهی) را تصدیق نماید، ما او را در مسیر آسانی قرار می‌دهیم.

مسلّم است کسانی که راه انفاق و تقوا پیش گیرند و به پاداش‌های بزرگ الهی مؤمن باشند، مشکلات برای آنان آسان می‌شود و در دنیا و آخرت از آرامش خاصی برخوردارند.

امّا قرآن درباره ی کسانی که راه انفاق و تقوا پیش نگیرند، می فرماید: اما کسی که بخل ورزد و از این طریق بی‌نیازی طلبد و پاداش نیک الهی را تکذیب کند، ما به زودی او را در مسیر دشواری قرار می‌دهیم.

در واقع خداوند از این گروه به دلیل صفات ناشایستی مانند بخل و اظهار بی‌نیازی از پروردگار سلب توفیق می‌کند و پیمودن راه برای آنان مشکل می‌شود و در دنیا و آخرت با سختی‌ها مواجه خواهند بود. اصولاً برای بخیلان بی‌ایمان انجام اعمال نیک و به ویژه انفاق در راه خدا کار دشواری است، در حالی که برای پرهیزگاران نشاط آور و روح افزاست.

خداوند متعال خود بخشنده است و انسان‌های کریم و سخی را نیز دوست دارد و به پاس انفاق و بخشندگی ایشان، سختی‌ها و ناملایمات را آسان می‌کند تا آنان پس از گذراندن ایام محنت به روزگار نعمت برسند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم در این زمینه می‌فرمایند: بدان که با سختی‌ها، آسانی است و با صبر، پیروزی و با غم، خوشحالی و گشایش.

در بند آخر دعا می‌گوییم: خدایا! در این ماه، پوزش‌هایم را بپذیر و گناهان و سنگینی‌هایم را بریز، ای خدای مهربان به بندگان صالح!

همه‌ی گناهان و خطاها از یک نقطه سرچشمه می‌گیرد و آن حبّ و علاقه به دنیا است و مگر این که خداوند متعال، با فضل و رحمتش به بنده ی صاحب عذر رحمی کند و او را ببخشاید. البته این کرم خداوندی، در صورتی است که خطاهای ما از روی جهل باشد نه عناد. برای اثبات صدق این گفتار، باید توبه کرد؛ زیرا توبه موجب طهارت و پاکی از گناه می‌شود و در واقع آن بار سنگین را از دوش گناهکار بر می‌دارد.

در این فراز از خداوند عاجزانه تقاضا می‌کنیم که: وِزْرِ گناه را برطرف فرماید. «وِزْر» به معنی سنگین است، «وزیر» هم از وزر گرفته شده است؛ زیرا بار سنگینی از مسؤولیت را بر دوش می‌کشد. چون گناه هم بر دوش گناهکار سنگینی می کند، از آن تعبیر به «وزر» شده است. قرآن کریم، در این زمینه می‌فرماید: کسی که از قرآن روی بگرداند، در قیامت بار سنگینی از گناه و مسئوولیت بر دوش خواهد کشید.

اعراض و پشت کردن به احکام خدا و دستورات الهی، انسان را به بیراهه می‌کشاند و بارهای سنگینی از انواع گناهان و انحرافات فکری و عقیدتی را بر دوش او می‌نهد و به تعبیر قرآن کریم، چه بار بدی بر دوش می‌کشند!