شرح دعای روز شانزدهم ماه رمضان
شرح دعای روز شانزدهم ماه رمضان؛ عملی که قلب انسان را میمیراند
«خدایا در این ماه مرا بر همراهی نیکان موفّق بدار و از رفاقت با بدکاران دور بدار و در جوار قربت پناه ده به خداوندیت ای معبود جهانیان.»
«اللهُمَّ وَفِّقْنی فیهِ لِمُوافَقَةِ الْأَبْرارِ، وَجَنِّبْنی فیهِ مُرافَقَةَ الْأَشْرارِ، وَآوِنی فیهِ بِرَحْمَتِکَ الی دارِالْقَرارِ، بِالهِیَّتِکَ یا الهَالْعالَمینَ»
«خدایا در این ماه مرا بر همراهی نیکان موفّق بدار و از رفاقت با بدکاران دور بدار و در جوار قربت پناه ده به خداوندیت ای معبود جهانیان».
شرح دعای روز شانزدهم ماه مبارک رمضان از آیت الله مکارم شیرازی:
ذکر صفات و ویژگیهای ابرار و تبیین مصداق حقیقی ابرار در قرآن و تشریح آثار همنشینی با اشرار یا ابرار از جمله مهمترین نکات دعای روز شانزدهم ماه مبارک رمضان است.
اوصاف ابرار از لسان قرآن
در آیات قرآن مجید کراراً سخن از «ابرار» و مقامات و پاداشهای عظیم آنها به میان آمده است، از جمله کارهای برجسته ابرار و عباد اللَّه، اطعام طعام برشمرده شده است.
«وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَی حُبِّهِ مِسْکِیناً وَیَتِیماً وَأَسِیراً؛ و غذای (خود) را با اینکه به آن علاقه (و نیاز) دارند، به «مسکین» و «یتیم» و «اسیر» میدهند!»
ابرار چه کسانی هستند؟
ابرار کسانی هستند که روحی وسیع، همتی بلند، اعتقاد و عملی نیک دارند، در حدیثی از امام حسن مجتبی (ع) میخوانیم: «کلما فی کتاب اللَّه عز و جل من قوله ان الأبرار فو اللَّه ما اراد به الا علی بن ابی طالب و فاطمة و اناو الحسین؛ هر جا در قرآن مجید «ان الأبرار» آمده به خدا سوگند منظور پروردگار از آن علی بن ابی طالب، فاطمه، من و حسین است».
آثار همنشینی با بدان
این تشبیه قدیمی، که اخلاق زشت و بد همانند بیماریهای واگیردار است، و به سرعت به نزدیکان و همنشینان سرایت میکند، تشبیه گویایی است؛ بسیار دیده شده است که سرنوشت افراد خوب و بد، بر اثر معاشرتها به کلّی دگرگون شده و مسیر زندگانی آنها تغییر یافته است.
معمولًا دوستان بد همنشینان خود را زیر بمباران تلقینات میگیرند و همین امر سبب میشود که گاه بدترین اعمال در نظر آنان، تزیین یابد و حسّ تشخیص را به کلّی دگرگون سازد.
همنشینی و بدبینی
معاشرت با بدان، حسّ بدبینی را در انسان، تشدید میکند و سبب میشود که نسبت به همه کسی بدبین باشد، در حدیثی از امیرمؤمنان (ع) میخوانیم: «مُجالَسَةُ الْاشْرارِ تُورِثُ سُوءَ الظَّنِّ بِالْاخْیارِ؛ همنشینی با بدان موجب بدبینی به نیکان میشود.»
انسان باید مراقب باشد که روح و جان خود را به دست هر کسی نسپارد. چرا که همنشینی با بدان موجب مرگ معنوی است. در این زمینه پیامبر اکرم (ص) میفرماید: همنشینی با انسانهای پست، قلب را میمیرانَد.
همنشینی با نیکان؛ وسیله وصال انسان به «دارالقرار»
همنشینی و همسویی با نیکان و پاکان و ناهماهنگی با بدان و شروران، یکی از کلیدهای بهشت «دارالقرار» است، چرا که بهشت مرکز پاکان و نیکان و پیوستن به ابدیت قرب خداوند است.
توکل به خدا
فراز پایانی دعا در حقیقت به منزله دلیلی است برای موضوع توکل بر خدا و چگونه انسان بر او توکل نکند و کار خویش را به او نسپارد در حالی که در پهنه جهان هستی غیر از او حاکم و فرمانروا و منعم و مربّی و معبود نیست.