توضیحات وزیر آموزش و پرورش درباره رتبه بندی معلمان؛ از شیوه اجرا تا روند پرداخت معوقات

یوسف نوری با حضور در شبکه خبر سیما، جزئیاتی از نحوه اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان اعلام و اظهار کرد: آیین‌نامه اجرایی قانون نظام رتبه بندی معلمان ابلاغ شده است و نسخه اولیه شیوه‌نامه اجرایی آیین‌نامه در روز سه‌شنبه آماده و جلسات مشترک با سازمان امور استخدامی و سازمان برنامه‌وبودجه تشکیل می‌شود و برای نهایی شدن آن نیز زمانی بیش از یک هفته، متصور نیستیم.

وی افزود: در تبصره ماده 4 آیین‌نامه اجرایی ملزم شدیم شیوه‌نامه‌ای را برای فرایند اجرای آیین‌نامه با همکاری سازمان امور استخدامی و برنامه‌وبودجه تدوین کنیم که آن را هم سریع انجام می‌دهیم و برخی تکالیف دیگر چون از قبل در دست بررسی بود، تهیه شده تا سریعا آماده اجرا شویم.

وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه رتبه‌بندی از زمان تصویب سند تحول بنیادین به‌عنوان یکی از ارکان کیفیت‌بخشی و ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان مطرح بوده است گفت: درنهایت اراده دولت و مجلس بر اجرای رتبه‌بندی قرار گرفت و اکنون فرایندهای مربوط طی شده است و ضمن ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای، به‌طور طبیعی کمکی هم به بهبود معیشت معلمان خواهد بود.

نوری درباره تغییرات آیین‌نامه فعلی نسبت به طرح اولیه و برخی نارضایتی‌های جامعه فرهنگیان نسبت به نسخه‌های اولیه آیین نامه گفت: جمعیت ذی‌نفع رتبه‌بندی تقریباً 800 هزار نفر هستند و اینکه بگوییم همه را قانع می‌کند، خیر. اما می‌توانیم بگوییم که رتبه‌بندی شروع شده است تا به هدف ارتقای کیفیت برسیم و درنهایت رتبه‌بندی به سمت هدف نهایی‌اش پیش خواهد رفت.

وی افزود: اختلاف ماهوی بین آیین‌نامه پیشنهادی ما با آیین‌نامه فعلی ابلاغی وجود ندارد، اما برخی جزئیات دقیق مشخص شده‌اند، مثلاً قید شده که چه کسانی مشمول رتبه‌بندی نیستند که کارکنان مأمور یا انتقالی به سایر دستگاه‌های اجرایی، نیروهای مازاد یا در اختیار مدرسه و... از این جمله‌اند.

وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه کسانی که قبل از تاریخ شهریور 1400 بازنشسته شده‌اند مشمول رتبه بندی نمی‌شوند اظهار کرد: رتبه‌بندی ویژه معلمان شاغل است. ما با سرعت و دقت لازم به سمت اجرای رتبه‌بندی می‌رویم. رتبه‌بندی شامل نیروهای اداری نمی‌شود و اگر آنها واجد شرایط معلمی شوند و کار معلمی انجام دهند شامل رتبه‌بندی می‌شوند، اما دیگر نمی‌توانند به اداره برگردند که البته برگشتن آنها به بخش آموزش بر اساس نیازی است که ما داریم.

در این زمینه بخوانید: اعلام مشمولان، امتیازات و میزان افزایش حقوق ناشی از رتبه‌بندی معلمان

نوری در پاسخ به اینکه اگر چرا معلمانی که در ارزیابی رتبه لازم را کسب نکنند، تنزل درجه پیدا می‌کنند؟ گفت: براساس پیش بینی قانونگزار ارزیابی معلمان هر سه سال، یک بار باید انجام شود. اگر معلمان در دوره ارزیابی نتوانند رتبه بعدی را کسب کنند در فرایند اداری قرار می‌گیرند. کسی که معلم است باید مؤلفه‌های چهارگانه شایستگی‌های معلمی را در طول زمان کسب کند و آنها را به ظهور و بروز برساند تا بتواند متربی را هدایت کند و اگر نتوانست باید برود و در مجموعه اداری کار کند و دیگر به‌عنوان معلم نمی‌تواند ادامه خدمت بدهد.

وزیر آموزش‌وپرورش ادامه داد: معلم باید همواره خودش را آماده نگه دارد که البته عموماً همین‌گونه هستند. یکی از شایستگی‌ها که از آن غفلت شده شایستگی‌های عمومی است. منظور شایستگی‌های فردی مبتنی بر باورها، اعتقادات و انگیزه‌هاست و همین‌هاست که شایستگی‌های بعدی را می‌سازد. این موارد توسط ارزیاب‌های حرفه‌ای و متخصص ما سنجیده می‌شوند. ویژگی‌هایی برای ارزیابان مشخص شده است که یکی از آنها مدرک تحصیلی فوق‌لیسانس به بالاست.

وی با اشاره به اینکه آیین‌نامه اجرایی، کلیات را مطرح کرده و در تدوین شیوه‌نامه، جزئیات بیشتری مشخص شده است گفت: امتیازات به سمت کارهای پژوهشی کیفی معلمی مانند اقدام پژوهی رفته است و به سمت مدرک‌گرایی و ... نرفته است. رتبه‌بندی آمده است تا چرخش نظام آموزش‌وپرورش عمومی از نظام تک ساحتی به سمت نظام شش ساحتی را آغاز کند.

نوری درباره اینکه اگر معلمی کف امتیاز را کسب نکند چه می‌شود؟ گفت: این را قانونگزار پیش‌بینی کرده است و اعلام شده اگر هرکدام از همکاران فرهنگی کف امتیاز را کسب نکنند و احراز رتبه نکنند از مزایای رتبه اول یعنی آموزشیار معلم برخوردارند ولی یک سال برای کسب رتبه به آنها مهلت داده می‌شود.

وزیر آموزش‌وپرورش درباره تبدیل وضعیت معلمان نیز گفت: کسانی که جدیدالاستخدام هستند تبدیل وضعیتشان منوط به کسب رتبه "مربی" است و اگر بعد از دو دوره ارزیابی، رتبه مربی را کسب کنند تبدیل وضعیت می‌شوند. البته در جریان رتبه‌بندی قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه امکان دریافت و ثبت اعتراضات وجود دارد گفت: اگر تخلفی از سوی ارزیابی‌شوندگان و ارزیابی‌کنندگان رخ‌داده باشد در آیین‌نامه به محرومیت‌های آنها اشاره شده است تا همه به‌طور دقیق به تکالیف خود عمل کنند.

نوری درباره اساس انتخاب هیئت‌های ممیزه گفت: در قانون تعداد هیئت‌های ممیزه تعریف شده است که افرادی از کادر اداری، کارمندان ستادی، نماینده معلمان و رئیس دانشگاه حضور دارند و البته لایه‌بندی هم شده است و به عنوان مثال امتیاز رتبه‌ای چون استاد معلم در هیئت ممیزه مرکزی بررسی می‌شود و رتبه دانشیار معلم باید در هیئت ممیزه مرکزی تأیید شود. آیین نامه طوری دیده‌شده که کمترین اعتراض را داشته باشیم.

وزیر آموزش‌وپرورش درباره مبنای محاسبه و پرداخت معوقات گفت: در قانون، اجرای رتبه‌بندی از 31 شهریور 1400 دیده شده و در جدول 9 قانون بودجه 38 هزار میلیارد تومان برای آن درنظر گرفته شده است. پس از صدور احکام، بخشی از معوقات، اسناد دیون خواهد شد. طبق قول رئیس سازمان برنامه‌وبودجه با صدور احکام، پرداخت‌ها بر اساس مقتضیات دولت صورت خواهد گرفت.

وی در پاسخ به اینکه آیا برای رسیدن به اهداف رتبه‌بندی، سقف زمانی مشخص شده است؟ عنوان کرد: در آیین‌نامه پیش‌بینی شده است که وزارتخانه باید بعد از دو سال اجرا، گزارشی را از تأثیر رتبه‌بندی بر نظام تعلیم و تربیت آماده و به هیئت‌وزیران ارائه کند.

نوری با بیان اینکه این انتظار وجود داشت که رتبه بندی سریع تر اجرا شود گفت: اما باید هم سریع و هم دقیق اجرا شود. ما به نظرات احترام می‌گذاریم، اما موارد این‌چنینی زمان‌بر هستند. به‌عنوان‌مثال قانون نظام پرداخت هماهنگ سال 86 تصویب شد، اما سال 88 اجرا شد، اما دولت رتبه‌بندی را بعد از شش ماه اجرایی کرد و بودجه آن‌هم تأمین شد؛ باید بتوانیم به اهداف مدنظر برسیم. آیین نامه اجرایی رتبه بندی ویرایش 26 گانه داشت و حذف و اضافه‌ای داشت. ندیده ام روی آیین نامه های قوانین دیگر به‌ این اندازه کار شده باشد.

وزیر آموزش‌وپرورش در بخش دوم سخنانش، درباره ثبت‌نام مدارس و مشکلاتی که والدین دارند سخن گفت و اظهار کرد: در سال های قبل سامانه‌های خوبی داشتیم ولی اینها را در دوسال قبل، کنار گذاشته بودند که مشکلات عدیده ای به وجود آورده بود که امسال اصلاح را انجام داده بودیم.

وی افزود: ثبت نام میان پایه‌ها خود به خود توسط مدارس انجام می شود، مگر بخواهند پرونده را به مدرسه دیگری منتقل کنند که آن هم باید الکترونیکی انجام شود. نیازی به اخذ مدارک نیست و مدارک هویتی فقط در پایه اول نیاز است. گرایش به مدارس دولتی زیادش شده اما در برخی مناطق مدرسه دولتی کم داریم مخصوصا در شمال و مرکز تهران و باید املاکی از ما که به عنوان مثال در دست مدارس غیردولتی است به مدارس عادی تبدیل وضعیت شوند.

نوری در پاسخ به اینکه به نظر می رسد محدوده بندی مدارس قدیمی شده است گفت: محدوده بندی از قبل با همکاری شهرداری تعیین شده است. تلاش ما بر این بوده که مشکلات را حل کنیم. گروهی را از ارزیابی عملکرد تعیین می کنیم که مشکلات مردم را حل کنند. مردم به ستادهای نظارت ثبت نام تهران مراجعه کنند و از مدیرکل شهرتهران نیز می‌خواهم این موضوع را در دستورکار قرار دهند تا شرط محدوده بندی جغرافیایی برای ثبت نام، اسباب زحمت بیشتر برای مردم نشود.