کشف یک دیسک غول‌پیکر در فضا همه را متعجب کرد+عکس

دیسکی که اخترشناسان کشف کردند در یک کهکشان به نام «ابر ماژلانی بزرگ» در فاصله ۱۷۹ هزار سال نوری از کهکشان راه‌شیری قرار دارد. پیش‌ازاین، اخترشناسان چنین دیسکی را خارج از کهکشان راه‌شیری ندیده بودند؛ اگرچه باید بدیهی باشد که فرایند تشکیل ستارگان در سرتاسر کیهان یکسان است، مشاهده چنین پدیده‌ای بینش اخترشناسان درمورد نحوه تشکیل ستاره‌ها در دیگر کهکشان‌ها را وسیع‌تر می‌کند.

کشف یک دیسک غبار و گاز در حال چرخش به‌دور یک ستاره دوردست

ستارگان از توده‌های متراکم ابرهای گاز مولکولی و غباری که در فضای بین ستاره‌ای معلق هستند متولد می‌شوند. هنگامی که یک توده به اندازه کافی متراکم می‌شود، تحت نیروی گرانش فرو می‌ریزد. این توده درحال چرخش، شروع به کشیدن مواد بیشتری از ابر اطراف خود می‌کند. به مرور با اشباع‌شدن ستاره از این مواد، یک دیسک در اطراف استوای ستاره شکل می‌گیرد که همانند آب در زهکش، در جریانی کنترل‌شده‌ و ثابت‌، مواد دیگر را به دور ستاره می‌چرخاند.

هنگامی که ستاره کاملاً رشد کرد، آنچه از مواد دیسک باقی می‌ماند در کنار هم قرار می‌گیرد تا دیگر اجزای یک منظومه سیاره‌ای را تشکیل دهد؛ سیاره‌ها، سیارک‌ها، شهاب‌ها، و دنباله‌دارها در صفحه‌ای هم‌سطح با ستاره مادری خود رشد و نمو می‌یابند.

تلسکوپ رادیویی ALMA تعداد زیادی از این دیسک‌ها را در جای‌جای کهکشان راه شیری در مراحل مختلف رشد تصویربرداری کرده است، اما هر چه ستاره و دیسک‌های آن‌ دورتر باشند، حتی با این تلسکوپ قدرتمند، مشاهده آن‌ها دشوارتر می‌شود.

اخترشناشان با کمک داده‌های ALMA نشانه‌های واضحی از چرخش این ستاره را در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ کشف کردند. آنالیز تیم تحقیقاتی نشان داد که این ستاره بسیار جوان و عظیم است و هنوز از دیسک اطراف خود تغذیه می‌کند. اما تفاوتی بین این ستاره با دیسک‌های پیش‌ستاره‌ای کهکشان راه شیری وجود دارد: ستاره HH ۱۱۷۷ را می‌توان در طول موج‌های نوری مشاهده کرد.

به گفته محققان، علت این امر به محیط بین‌ستاره‌ای در ابر ماژلانی بزرگ مربوط می‌شود. گرد و غبار در آنجا بسیار کمتر است. بنابراین ستاره HH ۱۱۷۷ به اندازه ستارگان جوان و پرجرم راه شیری در پرده‌ای از مواد پوشیده نیست.