انقلاب برقیسازی راهآهن ایران در سال ۹۶
پس از چند ماه پیگیری و برنامهریزی جدی برای آغاز مرحله اجرایی دو پروژه بزرگ که ریل برقی را وارد شبکه حمل و نقل ایران میکنند، به نظر میرسد شرایطی به وجود آمده تا در سال جاری دو طرح مهم در این حوزه کلید بخورد.
یکی از اصلیترین پروژههایی که در طول سالهای گذشته وزارت راه و شهرسازی آن را دنبال کرده افزایش وضعیت نسبی حمل و نقل ریلی در قیاس با دیگر شیوههای حمل و نقل بوده است و به این ترتیب در کنار افزایش تقاضای مسافرین رایط برای جابجایی بار نیز از طریق ریل فراهم شود.
یکی از اصلیترین گزینهها در این راستا بحث افزایش سرعت حرکت قطارها در مسیرهای طولانی است و در این بین خط ریلی تهران – مشهد به عنوان پرترافیک ترین خط راهآهن ایران یکی از نخستین گزینههایی بوده که در چهارچوب برنامههای برقیسازی قرار گرفته است. طبق برنامههای مدنظر این مسیر که طول آن ۹۲۶ کیلومتر است و پس از گذشت از گرمسار، سمنان، دامغان، شاهرود و نیشابور به مشهد میرسد، باید افزایش سرعت ۴۰ کیلومتری همراه شود. در حال حاضر حداکثر سرعت قطارهای عبوری در این مسیر ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت است که بناست با برقی سازی خط ریلی به حدود ۲۰۰ کیلومتر در ساعت افزایش پیدا کند.
این طرح مهم که از سالها پیش به منظور فراهم آوردن منابع مالی مورد نیاز به سرمایهکگذاران خارجی مختلف ارائه شده بود، سرانجام در ماههای پایانی سال قبل تا حد زیادی تعیین تکلیف شد تا حالا مدیرعامل شرکت راهآهن از آغاز عملیات اجرایی برقیسازی این مسیر در سال ۹۶ خبر دهد.
در کنار تهران – مشهد خط ریلی گرمسار- اینچهبرون نیز به عنوان یکی دیگر از اصلیترین اولویت برقیسازی ایران در نظر گرفته شده که به نظر میرسد بخش قابل توجهی از منابع مالی مورد نیاز آن را شرکتها و سرمایهگذاران روسی تامین خواهند کرد.
این مسیر که در کنار نوسازی خط گرگان به مرز ریلی اینچهبرون و سپس کشورهای همسایه ایران در شمال شرق متصل میشود نیز توانایی آن را خواهد داشت که تحولی جدی در عرصه ترانزیت ریلی به وجود بیاورد.
مدیرعامل راهآهن اعلام کرده که در هشت سال آینده حجم ترانزیت عبوری از ایران از مرز ۱۰۰ میلیون تن خواهد گذشت و در این برنامه قطعا باید راهآهن سهمی جدی از آن خود کند. در بهمن ماه سال ۹۵ هیات دولت با قرارداد طرح برقی کردن راهآهن گرمسار- اینچهبرون با مبلغ یک میلیارد یورو موافقت کرد و احتمالا همین گشایش مالی باعث شده تا دومین طرح برقی سازی ریلی در ایران نیز در سال ۹۶ کلید بخورد.
با قرار دادن این دو پروژه مهم در کنار طرح راهآهن سریعالسیر تهران- قم- اصفهان که کار اجرایی آن آغاز شده و این امیدواری وجود دارد که ظرف سه تا چهار سال آینده به بهره برداری برسد، انقلابی جدید در عرصه ریلی ایران به وجود خواهد آمد. انقلابی که میتواند شانس قطار را در رقابت با دیگر وسایل حمل و نقل عمومی به شکل قابل توجهی افزایش دهد.