روزانه ۵۰ هزار تن زباله در شهرها و روستاهای کشور تولید می‌شود
مدیرکل دفتر هماهنگی عمرانی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به اینکه روزانه ۵۰ هزار تن زباله در شهرها و روستاهای کشور تولید می‌شود گفت: سرانه زباله در روستاها ۴۷۰ گرم، در شهرها ۷۱۰ گرم و در کلانشهرها ۸۰۰ گرم است. در انتهای سال ۹۴. ۲۳ درصد بازیافت پسماند خشک و تر داشتیم همچنین پنج درصد دفن بهداشتی و ۲۵ درصد جمع آوری مکانیزه پسماند صورت گرفته است.
مسعود احمدی در همایش روز زمین پاک در تشریح عملکرد شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور در حوزه مدیریت پسماند اظهار کرد: در سال گذشته برنامه پنج ساله مدیریت پسماند عادی کشور را ارائه کردیم. بر اساس قانون مدیریت پسماند و آئین‌نامه اجرایی آن، مدیریت پسماند در شهرها و حواشی آنها به شهرداری‌ها واگذار شد همچنین بحث نظارت بر شهرداری‌ها و دهیاری‌ها بر عهده وزارت کشور گذاشته شد.
۳۷ هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از پسماندها
مدیرکل دفتر هماهنگی عمرانی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به اینکه در سال ۹۵ برنامه پنج ساله مدیریت پسماند را ارائه کردیم گفت: بر اساس برآوردها وضع موجود پسماندها ۳۷ هزار میلیارد تومان خسارت به کشور وارد می‌کند که این عدد بدون احتساب خسارت حوزه سلامت است.
احمدی با اشاره به تاسیسات حوزه مدیریت پسماند اظهار کرد: در زمینه پردازش مکانیکی پسماند ۱۹ تاسیسات فعال با ظرفیت ۱۶ هزار تن در روز در کشور داریم همچنین در تهران یک زباله‌سوز با ظرفیت ۲۰۰ تن داریم و سه واحد زباله سوز در دست احداث است.
تفکیک زباله از مبدأ تنها هفت درصد است
وی با اشاره به اینکه از سال ۹۵ برنامه جامع مدیریت پسماند در دستور کار وزارت کشور قرار گرفته است و این برنامه در کارگروه ملی پسماند به تصویب رسید،گفت: بر اساس این برنامه طی پنج سال اتفاقات مثبتی در زمینه مدیریت پسماند از جمله در حوزه تفکیک از مبدأ رقم خواهد خورد. در حال حاضر هفت درصد پسماندها به صورت تفکیک از مبدأ جمع آوری می‌شوند که طبق برنامه پنج ساله این عدد باید به ۳۰ درصد برسد.
مدیرکل دفتر هماهنگی عمرانی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان اینکه ۷۲ درصد دفن غیر بهداشتی پسماند در کشور صورت می‌گیرد، گفت: تا انتهای برنامه پنج ساله دفن بهداشتی پسماند باید به ۲۰ درصد برسد. این استراتژی مدیریت پسماند برای کل کشور طراحی شده است و بر اساس آن تفکیک از مبدأ، جمعآوری و در نهایت تاسیسات پردازش مکانیکی و بیولوژیک در دستور کار قرار می‌گیرد.
اولویت‌های وزارت کشور در حوزه مدیریت اصولی پسماند
به گفته احمدی طبق این برنامه زباله سوز در استان‌های ساحلی شمالی کشور که در حوزه انتخاب زمین مناسب برای جمعآوری زباله معذوریت‌هایی دارند، احداث خواهد شد. با توجه به تاکیداتی که در سال گذشته در فرآیند اصولی مدیریت پسماند صورت گرفت. وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور تفکیک از مبدأ را در اولویت اول، ساماندهی محل‌های دفن را در اولویت دوم و تاسیسات پردازش و کمپوست را در اولویت سوم قرار داد.
اجرای ۷۶ پروژه ساماندهی محل دفن پسماند
وی با اشاره به اینکه در سال ۹۵، ۱۰ هزار شهر و روستا را تحت پوشش قرار دادیم، گفت: ۷۶ پروژه ساماندهی محل دفن اجرا شد. این پروژه‌ها به صورت منطقه‌ای بود و قرار شد در شهرستان‌های کشور کلیه محل‌های دفن تعطیل شده و تنها یک محل دفن برای هر منطقه داشته باشیم بنابراین ۷۶ محل دفن مشترک تعریف شد که بر اساس آن ۶۵۵۳ روستا و ۲۴۶ شهر تحت پوشش قرار گرفت تا ۹۰۰ شهر و روستا ۷۶ محل دفن پسماند داشته باشد.
مدیرکل دفتر هماهنگی عمرانی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با بیان اینکه تا پیش از اجرای این پروژه هر یک از شهر و روستاها یک محل دفن زباله داشتند،تاکید کرد: مقرر شد در شعاع ۳۰ تا ۴۰ کیلومتری تنها یک محل دفن داشته باشیم و از ایجاد محل‌های دفن دیگر جلوگیری کنیم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در حوزه تفکیک از مبدا ۱۰۱ شهر و ۱۲۶ روستا و در مجموع ۲۲۷ شهر و روستا تحت پوشش قرار گرفته است،گفت: ۱۹ پروژه تاسیسات پردازش و تولید کمپوست طراحی و اجرا شد که ۱۱۲۰ روستا را تحت پوشش قرار می‌دهد. به طور کلی ۱۰ هزار شهر و روستا تحت پوشش پروژه‌های مدیریت پسمان قرار دارند و ۳۲۲ پروژه تاکنون طراحی و اجرا شده که بالغ بر ۱۰۰۰ میلیارد تومان هزینه در برداشته است و ۸۰۰ میلیارد تومان آن توسط وزارت کشور و ۲۰ میلیارد ریال از سوی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تامین شده است.
احمدی با بیان اینکه سال گذشته اولین سالی بود که فرآیند مدیریت پسماند پس از سال‌ها براساس دستورالعمل‌های فنی و اجرایی محقق شد، اظهارکرد: در سال ۹۵ بیشترین تعامل در حوزه مدیریت پسماند را با سازمان حفاظت محیط زیست داشتیم.
وی با اشاره به ابلاغ دستورالعمل الزامات فنی کمپوست توسط وزارت کشور تصریح کرد: این دستورالعمل شهرداری‌ها را درخصوص تفکیک از مبدا و جداسازی جزء ویژه پسماند هدفمند کرد. همچنین تهیه و اجرای طرح تفکیک از مبدا برای شهرها و روستاهای تحت پوشش با برنامه زمانبندی سه ساله به نحوی که در پایان سال سوم حداقل ۷۰ درصد جمعیت شهرها و روستاها تحت پوشش طرح آموزش تفکیک از مبدا و جمعآوری جداگانه پسماندهای خشک، تر،جزو ویژه و سایر پسماندهای عادی قرار گیرند، جزو الزامات برای احداث تاسیسات کمپوست است.
مدیر کل دفتر هماهنگی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به چالش‌های مدیریت پسماند در سال ۹۵ اظهار کرد: عدم تامین منابع مالی پایدار، خرید تضمینی برق تجدیدپذیر و اختصاص یارانه خرید کمپوست از جمله مشکلات ما در حوزه مدیریت پسماند در سال گذشته بود. اگر وضع خرید کمپوست به این شکل ادامه یابد، مجبور می‌شویم تولید کمپوست را در سال ۹۶ از دستور کار خارج کنیم و صرفا کود کمپوست را با هدف کاهش خطر پسماند تولید کنیم.
احمدی افزود: اولین شهری که بحث ثبت کود را داشت کرمانشاه بود که در حال حاضر ۴۰ هزار تن دپوی کود تایید شده در کرمانشاه داریم. امیدواریم مشکلات پیش‌رو در این زمینه حل شود.
مدیر کل دفتر هماهنگی و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با اشاره به اینکه راه‌اندازی صندوق ملی محیط زیست به منظور ارائه تسهیلات در زمینه مدیریت پسماند اهمیت بسیاری دارد، گفت: امیدواریم در سال جدید صندوق ملی محیط زیست نقش خود را در حوزه مدیریت پسماند به خوبی ایفا کند.
احمدی اظهار کرد: عدم تحقق بهای خدمات مدیریت پسماند و چالش‌های متعدد بخش خصوصی در زمینه سرمایه‌گذاری در بخش مدیریت پسماند و کمبود نیروی متخصص از دیگر مشکلات پیش روی حوزه مدیریت پسماند در سال ۹۵ بود.
