به احترام دربی ۸۴ (یادداشت)

 دربی‌های سابق سرشار از پاس‌های اشتباه و خشونت بی‌مورد بود. دربی‌هایی که در آنها پاس‌های اشتباه متوالی از سوی دو تیم تبدیل به صحنه‌ای عادی شده بود. میدان بازی، میدان جنگ بود و بازیکنان گلادیاتورهایی بی‌رحم. مربیان بازیکنان فیزیکی را به بازیکنان ریزنقش و تکنیکی ترجیح می‌دادند و حوادث بیشتر تعیین کننده نتایج بود. میزان جذابیت دربی‌ها را بیش از آنکه عملکرد فنی بازیکنان تعیین کند، اتفاقات حاشیه‌ای و دعواها و جدل‌های بازیکنان مشخص می‌ساخت. بازیکنانی که امروز از آنها به عنوان دربی‌باز یاد می‌شد، بیشتر بازیکنانی بودند که  می‌توانستند بر هیجان و استرس دربی غلبه کنند و برعکس سایر بازیکنان با دست و پای لرزان وارد میدان نشوند و در جنگ‌های فیزیکی و یا دعواهای درون زمین کم نمی‌آوردند.

اما سال ۹۵ را می‌توان یک نقطه عطف در روند کیفیت دربی‌ها دانست. در فروردین ماه این پرسپولیس بود که با جوانانش در میدان غوغا کرد و توانست در دیداری که سه هفته مانده به پایان لیگ و بین دو تیم مدعی قهرمانی و هم‌امتیاز برگزار شد، با ارائه نمایشی جذاب استقلال را ببرد. نمایش بی‌نقص بازیکنان پرسپولیس در آن دیدار نشان داد که چگونه جوانان پرسپولیس توانسته‌اند استرس‌ها و هیجانات بازی را در رختکن جا گذاشته و با ذهنی باز و بدون اینکه حساسیت بازی عملکرد آنها را تحت الشعاع قرار دهد، دستورات تاکتیکی مربیان را در زمین به اجرا بگذارند. همین اتفاق دیروز از سوی جوانان استقلال نیز رخ داد و آنها نشان دادند که می‌توان بدون از دست دادن تمرکز، آن هم پس از دریافت گل اول، بازی هوشمندانه و به دور از اشتباه ارائه داد. نسل جدید فوتبالیست‌ها در حال تغییر دادن مناسبات سنتی دربی‌ها هستند. اکنون آنها هستند که در اوج بازی بازیکنان باتجربه را که به جان هم افتاده‌اند، آرام می‌کنند. دیگر برد پرگل در دربی یک اتفاق نادر نیست و می‌توان امیدوار بود که هیجانات کاذب از دربی تهران رخت بربسته و آنچه در میدان تعیین کننده نتیجه باشد، آمادگی تاکتیکی و روانی تیم‌ها باشد.

دیروز پس از پایان دربی یک اتفاق عجیب دیگر نیز رخ داد. تیم بازنده دربی از سوی تماشاگران خودی تشویق شد و بسیاری از هواداران این تیم در فضای مجازی برد حریف را به هوادارانش تبریک گفتند. اتفاقی عجیب از سوی نسل جدید هوادارانی که دیگر نمی‌خواهند دربی و نتیجه آن را به نتیجه یک فصل ترجیح دهند. سابق بر این بردن دربی برای یکی از دو تیم و مربیان و بازیکنان آنها، یک فصل مصونیت از انتقاد و اخراج و ... می‌آورد. بازیکنی که در دربی گلزنی می‌کرد می‌توانست یک فصل را ضعیف بازی کند اما ضعغش به چشم هوادار نیاید. برعکس آن ، مربی بازنده، به شدت نقد می‌شد و تمام نتایجش در بازی‌های دیگر تحت‌الشعاع نتیجه دربی قرار می‌گرفت. کم نبوده‌اند مربیانی که با باخت در دربی و علی‌رغم نتایج خوب در بازی‌های دیگر از نیمکت تیم‌شان طرد شدند. آخرین آن پرویز مظلومی بود که علی‌رغم نتیجه خوب با استقلال فصل پیش، آن هم با استقلالی که در برخی پست‌ها کمبود مهره مناسب داشت، به خاطر باخت در دربی، از استقلال کنار گذاشته شد. اما رفتار دیروز تماشاگران پرسپولیس نشان داد که آنها پذیرفته‌اند دربی هم یک بازی است هرچند مهمتر از سایر بازی‌ها، اما تنها ملاک برای قضاوت عملکرد مربی و بازیکن نیست. همین شد که شاید برای اولین بار تیم بازنده دربی توسط هواداران خودی تشویق شد.

نسل جدید بازیکنان و هواداران، در حال پشت سر گذاشتن مناسبات سنتی دربی‌ها هستند. بازیکنانی که دیگر جو بازی آنها را نمی‌گیرد و تماشاگرانی که نتیجه یک فصل را بر نتیجه دربی ارجح می‌دانند. با این شرایط می‌توان انتظار داشت که باز هم دربی‌های جذاب و پرگل در راه باشد و دیگر مخالفان این دو تیم پس از هر دربی طعنه‌های خود را نثار بازیکنان دو تیم نکنند و آنها را ستاره‌های کاغذی نخوانند.