قیمت‌گذاری دستوری سیمان،مسکن را ارزان می‌کند؟
درپی درخواست برخی نمایندگان برای ارزان شدن دستوری فولاد و سیمان به منظور ساخت مسکن ارزان، برخی انبوه سازان معتقدند ۱۸۰ قلم کالا در هزینه ساخت مسکن تاثیر دارند و قیمت گذاری یکی دو قلم محصول به هیچ عنوان نمی تواند در قیمت مسکن اثرگذار باشد.
برخی انبوه سازان معتقدند، آمارهای منتشرشده سالانه نشان می‌دهد، قیمت کالاهای مورد نیاز در ساخت یک واحد مسکونی در سال ۱۳۹۹ بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. با توجه به شرایط تورمی که بر اقتصاد حاکم است، نمی‌توان از فهرست طولانی مصالح، فقط قیمت یک کالا را به‌صورت دستوری ثابت نگاه داشت و امیدوار بود مسکن، ارزان شود.
انبوه‌سازان بر عدم ثبات قیمت‌های مصالح ساختمانی تأکید دارند و معتقدند اگر دولت به‌صورت دستوری وارد این بازار شود، همه معادلات به هم می‌خورد.
از سوی دیگر، اخیراً برخی نمایندگان در خصوص قیمت سیمان از ایست دستوری قیمت صحبت کردند و با تأکید بر ضرورت ورود دولت به تنظیم بازار، نظارت بر قیمت این محصول را ضروری دانستند.
اما به گفته فعالان بازار مسکن، هزینه سیمان به‌کار رفته در ساختمان ناچیز است و ثابت نگهداشتن دستوری قیمت سیمان، قادر نیست تغییری جدی در کاهش هزینه ساخت مسکن ایجاد کند.
در واکنش به این نمایندگان اعضای کمیسیون‌های تخصصی مجلس از جمله کمیسیون اقتصادی و صنایع و معدن مجلس، هرگونه مداخله دولت در بازارها را فسادزا و موجب ایجاد رانت دانستند لذا عرضه در بورس و تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا را بهترین راه‌حل برای پایان رانت و حمایت از تولید تلقی می‌کنند.
در کنار تأکیدهای نمایندگان مجلس بر ضرورت تداوم و گسترش عرضه‌های بورس، فعالان بازار نیز از مداخلات دستوری دولت گلایه می‌کنند و این اقدام را عامل بروز تلاطمات و ناآرامی بازار می‌دانند.
محمدعلی پورشیرازی، عضو هیات مدیره اتحادیه شرکت‌های ساختمانی ایران می‌گوید: مداخله دولت در بازار، طی سال‌های قبل باعث زیان انبوه‌سازان و تولیدکنندگان مسکن شده است.
به گفته او، سیمان در ساختمان‌سازی ۲ و نهایت تا ۱۰ درصد اثرگذار است. این محصول جزو نهاده‌های اصلی پروژه‌های مهم عمرانی کشور نیز محسوب می‌شود اما با ثابت نگهداشتن قیمت سیمان، نمی‌توان انتظار داشت قیمت نهایی پروژه‌های ساخت نیز ثابت بماند و برخورد دستوری با قیمت ها تبعات زیادی را در پی خواهد داشت.
ایرج رهبر نایب‌رئیس انجمن انبوه‌سازان نیز معتقد است: ۷۰ درصد هزینه ساخت به مصالح ساختمانی اعم از آهن، سیمان، آجر، کاشی، شیشه، در و پنجره و... برمی گردد و در واقع تولید ۱۸۰ کالا به ساختمان‌سازی مرتبط است؛ حالا اینکه از بین این ۱۸۰ قلم کالا، فقط یک یا چند قلم کالا را برای کاهش هزینه‌های نهایی مسکن هدف‌گذاری کنیم، اقدامی بی تاثیر در نرخ‌های بازار مسکن است.
او می‌گوید: هر یک از مصالح ساختمانی، جایگاهی متناسب با کاربرد خود در ساخت مسکن دارند. در بین مصالح ساختمانی سیمان با مصرف ۵۰۰ کیلوگرم در هر مترمربع هزینه‌ای بیش از ۲۵۰ هزار تومان در هر متر ساخت دارد.
رهبر می‌افزاید: این عدد با احتساب استفاده سیمان در ریزه‌کاری‌های ساختمان به دست می‌آید. به‌طور مثال، سیمانی که برای چسباندن کاشی و برای چسباندن کف پوش و نمای ساختمان استفاده می‌شود نیز در این عدد لحاظ شده است.
فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان کشور نیز معتقد است: طی چند ماه گذشته، روندی رانتی شکل گرفت که باعث افزایش قیمت سیمان شد. این رشد قیمت تنها علتش قطعی برق و کاهش تولید سیمان بود اما بعدازآنکه عرضه‌های سیمان در بورس افزایش یافت، قیمت‌ها تعدیل و به سطح قبلی بازگشت.
او با اشاره به اینکه راه‌حل اصلی برای تنظیم بازار استفاده از سازوکار بورس است متذکر می‌شود: هرگونه دستور برای تعدیل اجباری قیمت، می‌تواند در بلندمدت، پیامدهای نامطلوبی در بازار داشته باشد.
