روشهای غیر دارویی درمان آرتروز زانو
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران در خصوص مداخلات غیر دارویی درمان آرتروز زانو گفت: آموزش بیمار، اصلاح سبک زندگی و کاهش عوامل خطر از طریق کاهش وزن از جمله این روشها بشمار میروند.
سید احمد رئیسالسادات در خصوص بیماری آرتروز زانو اظهار داشت: این بیماری جنبههای مختلف زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد. از اختلال خواب و عوارض روانی در طول دوره درد گرفته تا کاهش توان فعالیتهای فیزیکی که همه این موارد میتواند موجب اختلال عملکرد و کاهش کیفیت زندگی شود.
وی با بیان اینکه چاقی، مهمترین عامل قابل اصلاح در ابتلا به آرتروز زانو و برخی دیگر از مفاصل است توضیح داد: کاهش وزن هم در پیشگیری از ابتلا به آرتروز و هم در بهبود شدت علائم مبتلایان موثر است. طبق تحقیقات جدید، بافت چربی علاوه بر ایجاد فشار مکانیکی روی مفاصل تحملکننده وزن، با ترشح هورمون، اثر نامطلوب روی مفاصل دارد بنابراین افزایش وزن میتواند حتی مفاصلی که تحملکننده وزن نیستند را به آرتروز مبتلا کند.
رییس السادات تصریح کرد: بهترین اثر در تخفیف علائم آرتروز زانو در صورت کاهش حداقل 10 درصد وزن بدن به دست میآید. فرآیند کاهش وزن بدن بهتر است شامل برنامهریزی حداقل شش ماهه ترکیبی از رژیمدرمانی و فعالیت فیزیکی باشد.
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران خاطرنشان کرد: استفاده از انواع خاصی از کفی و زانو بند در موارد خاص، بویژه در بیماران با بدشکلی زانو (زانوی پرانتزی یا ضربدری) و کسانی که از ناپایداری مفصل زانو رنج میبرند، میتواند در تخفیف علائم، کمککننده باشد. البته توصیه میشود این وسایل حتما پس از معاینه و مشورت پزشک تهیه شود تا از هزینه اضافی در بیمارانی که سودی از وسایل نخواهند برد و توزیع فشار نامناسب در موارد کاربرد اشتباه اجتناب شود.
وی عنوان کرد: همچنین درمانهای فیزیوتراپی مانند گرما یا سرما درمانی موضعی و الکتروتراپی (TENS) میتوانند به عنوان درمانهای کمکی هنگام بروز علائم موثر باشد. در نهایت وقتی بیمار به هیچ یک از درمانهای غیردارویی پاسخ مناسبی نمیدهد، استفاده از درمانهای دارویی زیر نظر پزشک متخصص آغاز میشود.
رییس السادات در خصوص روشهای غیر دارویی درمان این بیماری توضیح داد: معمولا مداخلات غیردارویی به عنوان قدم اول درنظر گرفته میشود. این مداخلات شامل آموزش بیمار، اصلاح سبک زندگی و کاهش عوامل خطر از طریق کاهش وزن، ورزشدرمانی، توصیه به استفاده از کفش و کفی مناسب، به کارگیری زانوبند یا وسایل کمک حرکتی مانند عصاست. گرچه طول مدت درمان در هر بیمار متفاوت است، اما معمولا برای عدم تشدید علائم و پیشگیری از تخریب بیشتر مفاصل، به بیماران توصیه میشود به درمانهای غیردارویی تا آخر عمر پایبند باشند.
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران ادامه داد: آرتروز زانو اغلب وضعیت ثابت و سیر پیشرفت آهسته دارد، اما چاقی، افسردگی، وضعیت نامطلوب سلامت کلی و ضعف عضلات اطراف زانو پیشرفت آرتروز را تسریع میکند. بنابراین ضروری است تمام بیماران راجع به ماهیت بیماری، عوامل مستعدکننده، ضرورت اصلاح سبک زندگی و انواع روشهای درمانی آگاه شوند؛ چراکه اطلاعات یا اعتقادات غلط و انتظارات غیرمنطقی بیمار، اثر منفی بر روند بیماری دارد.