عصب کشی دندان و علل درد پس از آن چیست؟

 به طور عمومی و رایج دردهای خود به خود دندان با تحریک های حرارتی که ممتد باشند و دردهایی که شب ها شروع می‌شوند منشاء دندانی دارند. دندان پزشک با معاینه دهان و رادیوگرافی می‌تواند این موارد نیاز به عصب کشی را حتی اگر علامتی نداشته باشند، تشخیص دهد. به طورکلی تشخیص نیاز به عصب کشی برای یک دندان به وسیله دندان پزشک و بر پایه توصیف های بیمار از شکایت اصلی خود (که معمولا درد است) انجام می‌شود.

عصب کشی دندان چیست؟

عصب کشی دندان یا root canal therapy (درمان ریشه دندان)، درمانی است که طی آن پالپ (عصب دندان) ملتهب یا عفونی از دندان خارج شده و جای آن با موادی زیست سازگار با عنوان گوتا پرکا پر می‌شود.

درد دندان یکی از اصلی ترین معیار تشخیص برای انتخاب درمان عصب کشی است ولی تنها عامل نیست. به‌طور کلی دردهایی که در لثه و یا دهان حس می‌کنید همگی منجر به عصب کشی نمی‌شوند. بسته به نوع درد، محلی که درد از آن احساس می‌شود و یا مدت زمانی که احساس درد داشتن در خود می‌کنید پزشک متخصص می‌تواند به نوع بیماری دهان و راه درمان آن پی ببرد.

البته عصب کشی دندان درمانی غیر قابل پیش بینی است و احتمال درد و عفونت بعد از عصب کشی دندان و متعاقب آن کشیدن دندان وجود دارد. دندان‌پزشک بعد از برداشتن پوسیدگی‌ها یا نسج دندانی، به کانال‌هایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا می‌کند.

این کانال‌ها فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی، از بین رفته باشد، اما باکتری‌ها و محصولات آنها در این کانال‌ها وجود دارند. به علاوه، عروق خونی، سلول‌های مختلف و حتی احتمالا عروق لنفی در این کانال‌ها وجود دارد.

عصب کِشی یا عصب کُشی

به نظر می‌رسد هر دو اصطلاح عصب کِشی و عصب کُشی از لحاظ پزشکی صحیح باشد. در این عمل قطع عصب صورت می‌گیرد یا به عبارتی عصب از داخل کانال ریشه بیرون کشیده می‌شود که می‌توان واژه عصب کِشی را به آن اطلاق کرد و گاهی هم به وسیله مواد شیمیایی عصب داخل کانال کشته می‌شود و یا به عبارتی فلج می‌شود پس می توان واژه عصب کُشی را نیز به آن اطلاق کرد.

هنگامی که پوسیدگی از مینا و عاج گذشته باشد و به عصب رسیده باشد، در این مواقع عصب دندان عفونی شده و باید تخلیه گردد. در غیر این صورت، عفونت از راه کانال دندان به بافت زیر ریشه انتقال پیدا می‌کند و منجر به تشکیل کیست های عفونی شده و نسوج و استخوان فکین را درگیر می‌کند. مزمن شدن این حالت ممکن است درمان ریشه را با اشکال روبرو کند و نهایتاً، به از دست رفتن دندان و مقداری از بافت همجوار آن منجر بشود.

نکات لازم در مورد عصب کشی

در صورتی‌که مقدار عفونت کم بوده و ریشه دندان را درگیر نکرده باشد و فقط مربوط به استخوان و لثه اطراف دندان باشد. بعد از استفاده از داروهای ضد عفونت مشکل برطرف می‌شود.

اگر دندانی قبلاً عفونت داشته و متورم شده است تقریباً می‌توان گفت که عصب کشی آن دندان ناموفق خواهد بود.

درشکستگی دندان، اگر خط شکست از عصب گذشته باشد در این صورت، عصبی که با محیط خارج در تماس قرار گرفته باید تخلیه شود.

گاهی اوقات عصب دندان درگیر پوسیدگی نمی‌شود ولی، پوسیدگی خود دندان به قدری پیشرفته است که نمی‌توان بدون عصب کشی دندان، آن را ترمیم کرد، یعنی برای به دست آوردن فضایی جهت گیر دادن مواد ترمیمی باید از فضای داخل پالپ و کانال استفاده کرد که به آن عصب کشی اجباری گفته می شود.

علت درد دندان پس از عصب کشی چیست؟

از دلایل درد کوتاه مدت می‌توان به بلند بودن پانسمان و یا التهاب نوک ریشه اشاره کرد. ممکن است دندان عصب کشی شده پس از گذشت مدت طولانی مجددا درد گیرد که می‌تواند به دلایل زیر باشد

عصب کشی ناقص قبلی

پوسیدگی ثانویه  

ایجاد ترک و شکستگی در ریشه

هر گونه نقص در پاکسازی و شکل دهی داخل کانال ریشه

وجود میکروارگانیسم و بافت‌های مرده داخل کانال ریشه

 وجود ضایعه و عفونت در استخوان و لثه اطراف دندان عصب کشی شده

مطالب خواندنی: سریع ترین روش تسکین دندان درد در خانه چیست؟

لازم به ذکر است به‌طور کلی بسته شدن مسیر بالا و پایین ریشه زمینه را برای ورود میکروب کانال دندان فراهم می‌کند که این امر باعث التهاب دندان و ایجاد درد می‌شود.

عصب کشی دندان – درد دندان – روکش دندان

با درد پس از عصب کشی چه کنیم؟

اگر پس از عملیات عصب کشی دندان دردی مشاهده نشد استفاده از دارو مجاز نیست. تنها با مشاهده دردی مختصر از دارو استفاده شود.

چنانچه درد شدید و یا تورم  وجود داشت علاوه بر استفاده از داروهای تجویز شده می‌توان با تجویز دندان پزشک از آمپول بصورت عضلانی استفاده کرد.

در صورتی‌که احساس کردید دندان شما نسبت به دیگر دندانهایتان بلندتر و برآمده می باشد این حالت بعد از عصب کشی دندان طبیعی است.

چنانچه برآمدگی غیر طبیعی و بیش از حد بود جهت کوتاه کردن پانسمان با دندان پزشک خود هماهنگ کنید.

عصب کشی زیبایی

گاهی اوقات ممکن است که دندان در جای خود قرار نگرفته باشد مثلاً خارج از قوس فکی قرار گرفته باشد. اگر این دندان را تراشیده و با یک روکش آن را در فضای مناسب قرار دهیم خواه ناخواه عصب دندان را درگیر خواهیم کرد و به همین دلیل، قبل از ساخت روکش باید دندان عصب کشی شود.