ماست را خالی نخورید!
ماست یکی از فراورده های شیر مهم و مفید است که طبعی سرد دارد.
ماست دارای طبع سرد است و بهتر است ماست به تنهایی مورد استفاده قرار نگیرد و همراه با مصلحات یا برخی سبزیجات معطر استفاده شود تا طعم و خواص آن بهتر و بیشتر شود. البت این موضوع در مورد افراد با طبع های مختلف متفاوت است و بهتر است افراد با طبع سرد حتما ماست را همراه با یک مطلح گرم مصرف کنند. در ادامه مهمترین نکات در باره ماست و مصرف آن را بیان می کنیم.
مصلحات را فراموش نکنید!
برای ماست، سه مصلح وجود دارد که ناراحتی ناشی از خوردن ماست را از بین می‌برد؛ گیاه نعناع، آویشن و زنیان را اگر همراه ماست بخورید به هضم آن کمک می‌کند. افرادی که طبع‌شان سرد است در فصل گرم و سرد (خصوصا در فصل سرد سال) می‌توانند مقدار مصلحات بیشتری را استفاده کنند ولی در مقابل کسانی که گرم‌مزاج هستند، بهتر است در فصول گرم سال مقدار کمتری مصلحات را به ماست بیفزایند اما در فصل سرد در این زمینه محدودیتی ندارند.
خودتان را به ماست نبندید
ماست نفخ می‌آورد و دستگاه گوارش را ضعیف می‌کند پس به خاطر خواص بی‌شمارش در مصرف آن افراط نکنید. البته برای خنثی کردن اثرات منفی ماست، راه‌حل مطمئنی هست. اگر در کنار ماست از مصلحات آن هم استفاده شود، مشکل برطرف می‌شود.
پرچرب خوب است یا کم‌چرب؟
ماست از سه جزء اصلی تشکیل شده است؛ مائیت(بخش آبکی ماست)، جبنیت (قسمت پنیری ماست) و دهنیت(چربی ماست).
پرچرب بخورم؟
ماستی که به آن پرچرب گفته می‌شود، در واقع دهنیت بیشتری دارد. ممکن است به ماست قدری خامه اضافه کنند و از این طریق دهنیت ماست را بالاتر ببرند. در این صورت ماست پرچرب را نوعی غذا به حساب می‌آوریم. افرادی که دچار اضافه وزن هستند، هاضمه ضعیفی دارند، زیاد ترش می‌کنند، زیاد نفخ می‌کنند و افرادی که به دل‌دردهای گوارشی دچار می‌شوند نباید ماست پرچرب مصرف کنند.
کم‌چرب بخورم؟
اگر چربی ماست بیش از حد گرفته شود، قسمت آبکی آن بیشتر می‌شود و باز هم برای همه افراد خوب نیست. بهترین ماست، ماست معمولی است که ترجیحا به روش سالم و طبیعی در منزل تهیه می‌شود، چربی غیر معمولی به آن اضافه نمی‌شود و بیش از حد مجاز چربی‌اش را از دست نمی‌دهد.
ماست میوه‌ای خوب است ولی نه با هر میوه‌ای!
امروزه انواع و اقسام ماست‌ها به وفور تولید و عرضه می‌شوند. مردم می‌توانند ماست را با کیفیت‌ها و ترکیبات مختلف به‌راحتی از سوپرمارکت‌ها خریداری کنند. یکی از اقسام جدید و پرطرفدار، ماست‌های میوه‌ای هستند. گفتیم طبع ماست سرد و تر است. پس وقتی با میوه‌ای ترکیب می‌شود که آن هم طبیعت سرد و تر دارد، در واقع تاثیر سردی و رطوبتش دوبرابر می‌شود و این مسئله برای سلامت خوب نیست. حالا اگر کسی اصرار دارد که حتما ماست میوه‌ای بخورد، می‌تواند به عنوان مصلح قدری شکر به آن اضافه کند.
زیـاد ماست و خیار نخورید!
آب‌دوغ خیار (ترکیبی از ماست و خیار) یکی از مهمترین ترکیبات سردی بود که به عنوان غذای رایج خورده می‌شد و البته مفید هم بود اما امروزه همه محیط‌ها به وسیله کولر خنک می‌شوند و فعالیت جسمی آن‌چنانی هم در کار نیست بنابراین مصرف بیش از حد ماست و خیار حتی در فصل تابستان به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
سردی و رطوبت‌بخشی زیاد در طولانی‌مدت در سنین پایین باعث اختلال حافظه و در سنین بالا باعث بزرگ شدن پروستات می‌شود. ماست و خیار بهتر است هر چند وقت یک‌بار همراه نعناع مصرف شود تا به اصلاح سردی آن کمک کند.
چی به ماست بزنیم و چی نزنیم؟
غیر از سه مصلح اصلی ماست، گیاهان خوراکی دارویی دیگری هم هستند که می‌توانند طبع ماست را اصلاح کنند.
گل سرخ: دو نوع گل سرخ وجود دارد؛ گل سرخ کاشان و گل سرخ اردبیل و تبریز. از بین این دو، گل سرخ کاشان است که اثر خوبی روی ماست می‌گذارد و آن را اصلاح می‌کند. گل سرخ تبریز باعث ایجاد یبوست می‌شود و بهتر است جز با تجویز پزشک مصرف نشود.
دلار: ترکیبی از سبزیجاتی مثل پونه، سبزیجات معطر محلی و نمک است که طبع ماست را متعادل می‌سازد. معمولا خیار را با دلار می‌خورند اما می‌شود این ترکیب خوب را با ماست هم میل کرد.
گردو و کشمش: گردو و کشمش که بیشتر در آب‌دوغ خیار به کار می‌رود، مصلح خوبی برای ماست به شمار می‌رود و از پیش آمدن عوارض سوء آن جلوگیری می‌کند.
مربا، شیره و خرما: بعضی‌ها ماست را با نوعی شیرینی میل می‌کنند. مصرف مربا، شیره‌ها و خرما با ماست هیچ اشکالی ندارد و علاوه بر طعم، طبع ماست را هم معتدل می‌کنند. در این میان مربای زنجبیل هم به طور خاص تاثیر خوبی بر ماست می‌گذارد.