عوامل خطر پوکی استخوان را بشناسید
پوکی استخوان بیماری است که در آن استخوانها شکننده میشوند، تودهی استخوانی تحلیل رفته و بافت استخوان از بین میرود. پوکی استخوان مشکلی رایج است که افراد 65 سال به بالا آن را تجربه میکنند، مخصوصاً خانمها. پوکی استخوان تقریباً بدون علامت است و بیشتر افراد نمیدانند پوکی استخوان دارند، تا زمانی که متداولترین اثرات این بیماری را تجربه کنند.
شکستگیهای استخوان که در اثر پوکی استخوان روی میدهند نیازمند بستری شدن در بیمارستان هستند و به زمان بیشتری برای درمان نیاز دارند. پوکی استخوان چیزی است که با بالا رفتن سن باید نسبت به آن هوشیار باشید تا بتوانید برای پیشگیری از آن اقداماتی بکنید.
سن
با رسیدن به ۵۰ سالگی وقت آن است که با پزشکتان در مورد ریسک فاکتورهای پوکی استخوان صحبت کنید. مکملهای غذایی شامل کلسیم ممکن است تجویز شوند. زنان بالای ۶۵ سال و مردان بالای ۴۰ سال باید هر ساله سنجش تراکم استخوان را انجام دهند. ضمناً کسی که بالای ۵۰ سال دارد و دچار شکستگی استخوان شده باید به طور روتین، تست پوکی استخوان را انجام دهد.
برخی از داروها
برخی از عوامل سبک زندگی نیز میتوانند بر پوکی استخوان اثر بگذارند. داروهای استروئیدی، داروهای تزریقی پیشگیری از بارداری و برخی از درمانهای سرطان میتوانند احتمال پوکی استخوان را افزایش بدهند. داروهای اساسی برای بیماریهایی چون افسردگی یا سوزش معده نیز میتوانند ریسک پوکی استخوان را بالا ببرند، اما به این معنی نیست که این داروها را مصرف نکنید.
کاهش قد
کاهش قد و خمیده شدن نیز اغلب از عوارض افزایش سن است و میتواند نشاندهندهی پوکی استخوان باشد. تغییرات شامل از دست دادن یک یا دو اینچ از قد و یا بروز قوسی جدید در ستون فقرات میشود. این تغییرات میتوانند به معنی پوکی استخوانی باشند که بر ستون فقرات اثر میگذارند. وقتی به ۵۰ سالگی رسیدید در چکاپهای سالیانهتان، قدتان را نیز چک کنید.
کمبود ویتامین D
ویتامین D برای سلامت استخوان لازم است زیرا به بدن در جذب کلسیم کمک میکند.
پژوهشی جدید نشان داده ویتامین D در پیشگیری از بیماری قلبی، سرطان و اختلال ادراک مؤثر است و اگر کمبود داشته باشید ممکن است دچار استخوان درد یا ضعف عضلانی شوید اما این علائم معمولاً خفیف هستند. ویتامین D وقتی که پوست در معرض آفتاب قرار میگیرد در بدن سنتز میشود، بنابراین خیلیها طی ماههای زمستان دچار کمبود ویتامین D میشوند. منابع غذایی این ویتامین بیشتر غذاهای حیوانی شامل زرده تخم مرغ و ماهی و روغن ماهی و شیر غنی شده میشود.
بالا بودن کلسیم سرم یا آلکالین فسفاتاز در آزمایش خون
این آزمایش خون تنها یکی از تستهایی است که پزشکتان برای تعیین وضعیت استخوانهایتان میتواند تجویز کند. این آزمایش نشان خواهد داد که آیا کمبود ویتامین D دارید یا نه و اینکه آیا سرطان استخوان در حال حاضر وجود دارد یا خیر. این تست برای تشخیص بیماری پاژه نیز به کار میرود که بر رشد استخوانها اثر میگذارد. برای تعیین علائم اختلال کبد نیز از این آزمایش استفاده میشود.
دردهای عضلانی و مفصلی
پوکی استخوان بیماری خاموش است، بنابراین پیش از اینکه این بیماری پیشرفت کند احتمالاً دردی احساس نخواهید کرد. اما پوکی استخوان به هر حال عوارضی دارد که میتواند موجب ناراحتی شود. شکستگیها و ترکهای ریز استخوان میتوانند طی زندگی روزمره روی بدهند باعث احساس درد بشوند. با شروع کاهش قد و فشرده شدن مهرهها، دچار کمردرد میشوید و اگر شکستگیها ریزی در دندهها روی بدهد میتواند یکی از عصبها را به دنده بفشارد. یک علامت دیگر پوکی استخوان، ضعف عضلانی ناشی از شل شدن پیوند با استخوان است که از عضله حمایت میکند. شاید متوجه شوید بدون فشار وارد کردن به دستها به سختی میتوانید از روی صندلی بلند شوید.
شکستگی استخوان
متأسفانه اولین علامت پوکی استخوان معمولاً شکستگی استخوان است. در واقع شکستگی، شایعترین علامت اولیه است. وقتی استخوانها نازک و شکننده میشوند، حتی فشار کوچکی هم میتواند موجب شکستگی استخوان شود. گاهی به دلیل جزئی بودن آسیب، افراد تا زمانی که دردی بیامان فرد را روانهی پزشک نکند، او متوجه مشکلی نخواهد شد.
علائمی که در ارتباط با شکنندگی استخوان تجربه میکنید شامل درد و تورم فوراً بعد از یک فشار یا افتادن میشود. اگر احساس درد مخصوصاً در کمر داشتید که هفتهها طول کشید، ممکن است بیانگر یک شکستگی باشد، حتی اگر حادثهای را به یاد نمیآورید که موجبش شده باشد.
انتظار میرود که با افزایش سن، درد و ناراحتی تا حدودی سراغتان بیاید اما لزوماً به معنی پوکی استخوان نیست. اما توصیه میکنیم در مورد دردهایتان با پزشک مشورت کنید. از هم اکنون میتوانید برای کاهش احتمال پوکی استخوان اقداماتی انجام دهید، فرقی نمیکند چند سال دارید. کلسیم و ویتامین D کافی دریافت کنید، سیگار نکشید، الکل ممنوع و به طور مرتب تمرینات قدرتی انجام دهید