آنچه باید درباره نارسایی تنفسی حاد بدانید

زمانی که فردی به نارسایی تنفسی حاد مبتلا می‌شود، تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن در ریه‌ها به صورت عادی انجام نمی‌شود. در نتیجه، اکسیژن کافی به قلب، مغز، یا دیگر بخش‌های بدن نمی‌رسد. این شرایط می‌تواند موجب علائمی مانند تنگی نفس، رنگ آبی پوست صورت و لب‌ها و سردرگمی شود.

نارسایی تنفسی حاد به دلایل مختلفی می‌تواند شکل بگیرد. دلیل این شرایط ممکن است حاد، مانند سینه‌پهلو یا مزمن، مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک باشد.

نارسایی تنفسی حاد یک بیماری جدی است. اگر فکر می‌کند که خود شما یا فردی دیگر به آن مبتلا شده است باید در پی دریافت کمک پزشکی فوری باشید.

پزشک می‌تواند شرایط تنفس، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن در خون، و علائم کلی فرد را برای تعیین گزینه‌های درمانی مناسب ارزیابی کند.

دلایل

نارسایی تنفسی حاد به طور معمول از دشواری در دریافت اکسیژن توسط ریه‌ها، مشکلاتی در زمینه دفع دی اکسید کربن از ریه‌ها یا هر دو مورد شکل می‌گیرد. در نتیجه، سیستم تنفسی نمی‌تواند عملکرد معمول خود را ارائه کند.

از دلایل بالقوه نارسایی تنفسی حاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* اختلالات ستون فقرات مانند اسکولیوز

* آسیب‌های استنشاقی، مانند استنشاق دود ناشی از آتش یا بخارات

* بیماری‌های مرتبط با ریه مانند سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS)، سینه‌پهلو، یا یک آمبولی ریه

* بیماری‌های عصبی یا ماهیچه‌ای که توانایی فرد برای تنفس را تحت تأثیر قرار می‌دهند، مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، دیستروفی ماهیچه‌ای، آسیب‌های نخاعی، یا سکته مغزی

* مصرف بیش از حد مواد مخدر یا الکل

* آسیب قفسه سینه، مانند آنچه پس از یک تصادف خودرو رخ می‌دهد

تشخیص دلیل نارسایی تنفسی حاد به پزشک در تعیین مناسب‌ترین روش‌های درمان کمک خواهد کرد.

انواع نارسایی تنفسی حاد

پزشکان به طور معمول نارسایی تنفسی حاد را در قالب یکی از چهار نوع زیر دسته‌بندی می‌کنند:

نوع ۱

پزشکان این نوع را نارسایی تنفسی هیپوکسیک می‌نامند. در این نوع نارسایی تنفسی تبادل اکسیژن در ریه‌های فرد به درستی صورت نمی‌گیرد. این شرایط ممکن است به واسطه تورم یا آسیب‌دیدگی ریه‌ها رخ داده باشد.

فرد مبتلا به نارسایی تنفسی حاد نوع ۱ دارای سطوح بسیار کم اکسیژن است.

نوع ۲

در فرد مبتلا به نارسایی تنفسی حاد نوع ۲، ریه‌ها به میزان کافی دی اکسید کربن که یک گاز و محصولی زائد محسوب می‌شود را دفع نمی‌کنند. ریه‌ها به طور معمول دی اکسید کربن را با اکسیژن تازه تبادل می‌کنند.

این نوع نارسایی تنفسی موجب افزایش سطوح دی اکسید کربن در بدن می‌شود. این شرایط ممکن است به واسطه مصرف بیش از حد دارو که آهنگ تنفس را بیش از حد آهسته کرده، یا به دلیل آسیب ریه ناشی از سیگار کشیدن که موجب بیماری مزمن انسدادی ریه می‌شود، شکل بگیرد.

نوع ۳

پزشکان این نوع را نارسایی تنفسی پس از جراحی می‌نامند. این شرایط زمانی رخ می‌دهد که فرد یک عمل جراحی را پشت سر گذاشته و مسیرهای هوایی کوچک در ریه‌ها به تعداد زیاد بسته شده‌اند.

همچنین، عواملی مانند درد یا جراحی معده که فشار بیشتری را روی ریه‌ها وارد می‌کند می‌تواند به این نوع از نارسایی تنفسی منجر شود.

نوع ۴

نارسایی تنفسی حاد نوع ۴ یک وضعیت جدی است. در این شرایط بدن نمی‌تواند به میزان کافی اکسیژن تأمین کرده و فشارخون عادی را حفظ کند.

این نوع نارسایی تنفسی می‌تواند در نتیجه یک بیماری یا آسیب جدی، مانند زمانی که فرد خون بسیار زیادی از دست می‌دهد، رخ دهد.

تشخیص

پزشک علائم فرد و همچنین نتایج آزمایشات و تصویربرداری‌ها را برای تشخیص دلیل نارسایی تنفسی حاد بررسی می‌کند. پزشک ممکن است از یک آزمایش گاز خون شریانی (ABG) استفاده کند. این آزمایش شامل گرفتن خون از یک شریان و آزمایش سطوح اکسیژن و دی اکسید کربن می‌شود.

پزشک می‌تواند از نتایج این آزمایش برای تعیین این که فرد به نارسایی تنفسی نوع ۱ یا نوع ۲ مبتلا شده است، استفاده کند.

علائم

علائم ممکن است شامل تغییرات در ظاهر فرد، سهولت در تنفس و نحوه عملکرد وی باشند.

از جمله علائم نارسایی تنفسی حاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* خواب آلودگی

* رنگ آبی ناخن‌ها، لب‌ها یا پوست

* سردرگمی

* ریتم نامنظم قلب

* غش کردن

* تنفس سریع

* تنگی نفس

به طور کلی، علائم نارسایی تنفسی حاد به دلیل زمینه‌ای آن بستگی دارند.

عوارض جانبی بالقوه

نارسایی تنفسی حاد می‌تواند مرگبار باشد. این شرایط می‌تواند موجب آسیب دیدگی ریه‌ها شده و فرد نیازمند حمل دائمی منبع اکسیژن باشد. برخی افراد به تراکوتومی نیاز دارند که یک سوراخ در گردن زیر تارهای صوتی ایجاد می‌شود تا در بلندمدت به تنفس کمک کند.

درمان

درمان نارسایی تنفسی حاد به دلیل زمینه‌ای آن بستگی دارد. به عنوان مثال، نارسایی تنفسی ناشی از اسکولیوز ممکن است نیازمند انجام عمل جراحی برای اصلاح ستون فقرات باشد تا ریه‌ها و قلب قادر باشند به صورت کارآمد فعالیت کنند.

فرد مبتلا به نارسایی تنفسی حاد معمولاً به منبع اکسیژن اضافه نیاز خواهد داشت. این ممکن است شامل شکلی از تنفس مصنوعی مکانیکی شود که در آن پزشک یک لوله پلاستیکی را وارد گلوی بیمار می‌کند. از این طریق اکسیژن و فشار لازم برای فعالیت کارآمدتر ریه‌ها تأمین می‌شود.

پزشکان به طور معمول تا زمانی از این روش برای اکسیژن رسانی استفاده می‌کنند که بتوانند دلیل زمینه‌ای نارسایی تنفسی حاد را کند کرده، برطرف کرده، یا معکوس کنند.

از دیگر راهبردهای درمانی نارسایی تنفسی حاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌ها و ادرارآورها برای کاهش میزان مایع در ریه‌ها و بدن

* نوسان یا لرزش دیواره سینه برای شل شدن مخاط در ریه‌ها

* تنفس خوابیده که در آن فرد روی شکم خوابیده و اکسیژن از طریق یک دستگاه تنفس مصنوعی تأمین می‌شود

* اکسیژن رسانی غشایی برون پیکری که شامل استفاده از یک دستگاه بای‌پس قلب و عروق برای دریافت خون از بدن و تأمین اکسیژن برای کاهش فشار کاری روی قلب و ریه‌ها می‌شود

پزشک ممکن است داروهایی را برای آرامش بیمار تجویز کند که تنفس با دستگاه تنفس مصنوعی را تسهیل می‌کند.

از آنجایی که نارسایی تنفسی حاد شرایطی جدی محسوب می‌شود، درمان می‌تواند زمان‌بر باشد.

پیشگیری

همه دلایل نارسایی تنفسی حاد قابل پیشگیری نیستند. با این وجود، در مورد سینه‌پهلو و برخی بیماری‌های دیگر مرتبط با مسیرهای هوایی، فرد می‌تواند اقداماتی را برای محافظت از ریه‌ها انجام دهد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* پرهیز از سیگار کشیدن، که می‌تواند به ریه‌ها آسیب برساند

* مراجعه به پزشک با مشاهده نخستین نشانه‌های یک عفونت باکتریایی مانند تب، سرفه، و تولید مخاط زیاد

* مصرف تمام داروهای تجویز شده توسط پزشک برای حفظ سلامت قلب و ریه‌ها

* در صورت نیاز، استفاده از دستگاه‌های کمکی برای حفظ سطوح اکسیژن

* سطوح مناسب از فعالیت جسمانی برای تقویت عملکرد ریه‌ها

اگر فردی سابقه ابتلا به مشکلات ریوی و بستری شدن در بیمارستان را دارد، باید با پزشک خود درباره راهبردهایی که سلامت کلی را بهبود می‌بخشند، مشورت کند.