تکنیک های آسان برای حفظ سلامت قلب
اگر اضافه وزن قابل توجه دارید، قندتان بالاست، فشار و چربی خون دارید یا اینکه سیگاری هستید، هر نوع درد و فشار مداوم قفسه سینه را جدی بگیرید و برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
حال اگر کسانی را که بیماری قلبی دارند در خانواده درجه یک خود دارید که این چکابها باید به طور دورهای تداوم داشته باشد. عوامل خطر بیماریهای قلب و عروق زیاد هستند و متاسفانه این عوامل در سالهای اخیر به دلیل مصرف غذاهای فستفود، چرب و پرنمک و نداشتن تحرک و چاقی بیشتر نیز شدهاند. ناگفته نماند که تعدادی از عوامل این بیماریها به صورت ذاتی و ژنتیک هستند، اما با کنترل عوامل محیطی میتوان شرایط بهتری ایجاد کرد.
گفتوگوی ما را با دکتر آریا اسماعیلی خطیر، متخصص قلب و عروق و عضو هیات مدیره انجمن آترواسکلروز ایران بخوانید تا از روشهای حفظ سلامت قلبتان بیشتر آگاه شوید .
بیشتر موارد، بیماریهای قلب و عروق به صورت دردهای جلوی سینه تظاهر میکند (البته هر دردی در جلوی قفسه سینه علامت بیماری قلبی نیست). دردهای قلبی -عروقی معمولاً پشت جناق سینه نیز احساس میشود و ممکن است درد به صورت فشار در قفسه سینه باشد یا اینکه احساس سوزش و نفس تنگی به بیمار دست دهد. معمولا این علائم به دنبال فعالیت بدنی ظاهر میشوند و با چند دقیقه استراحت کردن علائم برطرف میشوند، اما اگر سن فرد بالا باشد یا اینکه فرد عوامل خطر را داشته باشد باید بررسی شود.
شیرینی زیاد با قلب سازگار نیست
دیابت یک عامل خطر بسیار مهم در بیماریهای قلب و عروق محسوب میشود. یکی از مشکلات این بیماری درگیر کردن گسترده رگهای عروق محیطی اندامها و قلب است. بسیاری از بیماران دیابتی با وجود تنگی شدید در رگهای قلب، ممکن است درد قفسه سینه را به عنوان علامت حس نکنند. بیمارانی که دیابت کنترل نشده دارند و مصرف انسولین به ایشان توصیه میشود حتما باید انسولین را برای پیشگیری از تشدید عوارض قلبی شروع کنند . دیابت از نظر علمی عملا مترادف با بیماری عروق کرونر قلب است. اگرچه تعداد محدودی بیماران دیابتی هم داریم که تنگی واضح عروق کرونر ندارند، ولی این موضوع نباید مانع پیگیری دقیق بیماران دیابتی از نظر قلب و عروق شود.
فشار خونتان را کنترل کنید
فشار خون نیز یکی از مهمترین عوامل خطر بیماریهای قلبی است و ممکن است با علائم فشار خون به صورت سردرد، سرگیجه، گرما و گرگرفتگی باشد، ولی در بسیاری از موارد فشار خون علامتی ندارد. توجه داشته باشید مصرف نمک رابطه مستقیمی با افزایش فشار خون دارد و متاسفانه در کشور ما مصرف نمک زیاد است. میزان استاندارد روزانه مصرف نمک، پنج گرم برای هر نفر است که این میزان در کشور ما ۱۵ گرم است .
چربی بالا، قلب را ناتوان میکند
مقدار طبیعی کلسترول از نوع LDL برای بیماران با ریسک فاکتورهایی مثل دیابت یا سابقه بیماری قلبی بدون تنگی عروق،کمتر از ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر است . اما برای بیماران با تنگی عروق قلب، بویژه بیمارانی که آنژیوپلاستی یا جراحی قلب شدهاند، این میزان کمتر از ۷۰ میلیگرم در دسیلیتر است و در بیمارانی که دچار بیماریهای قلبی - عروقی، مغز و اندامها هستند و دیابت یا نارسایی کلیه نیز دارند میزان LDL باید به کمتر از ۵۵میلیگرم در دسیلیتر آورده شود.
یائسگی و زنگ خطر بیماری قلبی
مردان از ۴۰سالگی به بعد در معرض خطر بیماریهای قلب و عروق قرار میگیرند، اما زنان پس از یائسگی در شرایط مردان بالای ۴۰سال قرار میگیرند. به همین دلیل، زنان پس از یائسگی باید با رعایت تنظیم چربی خون، کنترل دقیق فشار خون، کاهش وزن و قطع دخانیات مراقب سلامت قلب خود باشند. در صورت رعایت این موارد، احتمال تشکیل پلاک در رگهای قلبی و نیز تشدید گرفتگیهای عروقی کاهش مییابد.
استرس، قلب را بیمار میکند
ثابت نشده استرس مستقیم باعث ایجاد تنگی در رگهای قلب شود، ولی استرسهای طولانیمدت ممکن است چنین نقشی داشته باشند. اما بیشک، استرس با وجود بیماری تنگی رگهای قلب میتواند باعث بروز تظاهرات قلبی بهصورت حاد شود.
قلب شکسته سیگاریها!
سیگار به عنوان یک عامل خطر بسیار مخرب برای سلامت قلب و عروق محسوب میشود. آسیبهای عروقی ناشی از مصرف دخانیات عبارتند از:
تنگی عروق کرونر قلب
تنگی عروق کاروتید (در دو طرف گردن)
تنگی و انسداد در آئورت بویژه آئورت شکمی
تنگی عروق اندام تحتانی بخصوص عروق شریانی انتهایی
سکته قلبی زودرس
سکته مغزی
نارسایی قلبی
نسخه نجات قلب بیمار
بیماران دیابتی میتوانند با حذف عوامل خطر مثل سیگار، چاقی، افزایش کلسترول و کم تحرکی، هم شروع بیماری عروق قلب را به تعویق بیندازند و هم از شدت آن بکاهند.
دریافت کالری اضافه و چاقی عامل مهمی در تشدید بیماریهای قلبی محسوب میشود.
رژیم کم کربوهیدرات شامل کاهش جدی مصرف قند و شکر و نشاستههای ساده مثل برنج سفید و نان بدون سبوس باید در رأس امور قرار بگیرد.
اجتناب از مصرف روغنهای گیاهی جامد اشباع شده و روغنهای با ترانس بالا به طور جدی توصیه میشود.