اختلالات متابولیک استخوان چیست؟| آزمایش تراکم استخوان در چه سنی انجام شود؟

پوکی استخوان یکی از شایع‌ترین اختلالات متابولیک استخوان است که یکی از علل مهم مرگ و میر در سنین بالاست. در هر دو جنس پس از 40  تا 50  سالگی بافت استخوانی به آهستگی و با سرعت 0/3 تا 0/5  درصد در سال تحلیل می‌رود که در زنان یائسه میزان این تحلیل بالاتر است.

پوکی استخوان یک بیماری بی سر و صدا و با سیری پیشرفته و آرام است که پس از پیشرفت، منجر به ظهور علائم و مشخصات تحلیل استخوانی می‌شود. شایعترین مشخصه این بیماری شکستگی‌های خودبه‌خودی در نقاط مختلف بدن است که باعث از کار افتادگی و ایجاد مشکلات بعدی برای این گونه بیماران می‌شود و از آنجا که تا موقع شکستگی هیچگونه علائمی ندارد، به آن بیماری خاموش می‌گویند.

تغییر در هورمون های جنسی، مهمترین عامل شایع در بروز پوکی استخوان

برخی از بیماری‌های ژنتیکی، غدد، گوارشی، خونی و روماتیسمی در افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان موثر است، اما مهمترین عامل شایع در بروز پوکی استخوان تغییر در هورمون‌های جنسی است؛ در واقع در زنان کم شدن استروژن بعد از یائسگی و کم شدن تستوسترون در مردان خطر بروز پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.

تغذیه نیز دیگر عامل موثر است چراکه اگر رژیم غذایی از دوران کودکی تا پیری حاوی مقدار ناکافی کلسیم و ویتامین D باشد، خطر پوکی استخوان و شکستگی‌های استخوان ناشی از آن زیاد می‌شود.

پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است

جنسیت یکی از مواردی است که نمی‌توان آن را تغییر داد زیرا احتمال بروز پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است، همچنین سن نیز در افزایش خطر ابتلا موثر است و هرچه سن بالاتر رود، بروز پوکی استخوان بیشتر می‌شود.

برای کاهش پوکی استخوان چه کار باید کرد؟

برنامه درمانی جامع، علاوه بر دارو، شامل تغذیه مناسب، ورزش و جلوگیری از افتادن به زمین است. برای درمان پوکی استخوان از یک یا چند داروی ضد پوکی استخوان استفاده می‌شود، داروهای ضد پوکی استخوان سرعت از دست رفتن استخوان را کاهش می‌دهند و یا باعث ساخته شدن استخوان می‌شوند و بدین ترتیب با افزایش تراکم استخوان، خطر شکستگی استخوان را کاهش می‌دهند. به علاوه بر مصرف داروهای ضدپوکی استخوان، مصرف مقادیر توصیه شده کلسیم و ویتامین D نیز ضروری است و ورزش، فعالیت و رعایت اصول روش زندگی سالم هم در درمان پوکی استخوان اهمیت بالایی دارند.

پیشگیری از پوکی استخوان با ورزش

 ورزش قسمت مهمی از برنامه درمانی پوکی استخوان محسوب می‌شود؛ فعالیت بدنی برای ساخته شدن و حفظ استخوان از کودکی تا سنین پیری ضرورت دارد و مفیدترین نرمش‌هایی که توده استخوان را حفظ کرده و حتی باعث افزایش مختصر آن می‌شوند، شامل نرمش‌های تقویتی و نرمش‌های در مقابل مقاومت است؛ البته باید متوجه بود که در انجام ورزش، فشار ناگهانی بر روی استخوان‌ها وارد نیاید و از ورزش هایی که ممکن است ضربه های زیادی به استخوان ها بزنند خودداری کرد.

آزمایش تراکم استخوان در چه سنی انجام شود؟

در بسیاری اوقات پوکی استخوان علامتی ندارد که فرد متوجه شود، بنابراین به بانوان بالا ۶۵ سال و مردان بالای ۷۰ سال توصیه به انجام تراکم استخوان می‌شود.