بررسی علل و عوامل بروز ورم غدد لنفاوی +راهکار‌های درمانی
دستگاه لنفاوی بدن شامل مجموعه‌ای از اندام‌ها (مثل طحال و غده تیموس)، رگ‌ها و تعداد زیادی غده یا گره لنفاوی است که به طور مکرر دچار ورم میشوند.
شاید بسیار پیش آمده باشد که در زمان بیماری به پزشک مراجعه کنید و با معاینه غده‌های لنفاوی روبرو شوید و یا حتی بشنوید که این غدد دچار تورم شده‌اند، اما موضوعی که امروز خبرگزاری آنا قصد دارد به آن بپردازد؛ بررسی علل و عوامل بروز ورم غدد لنفاوی است.
غده‌های لنفاوی در کجا قرار دارند؟
غده‌های لنفاوی (lymphatic glands) یا همان گره‌های لنفاوی ( nodus lymphoideus) اندام بیضی‌شکلی از دستگاه ایمنی بدن هستند که حامل مایع لنف بوده و گره‌های لنفاوی اصلی که ممکن است افراد مشاهده یا احساس کنند، در این قسمت‌های بدن قرار دارند:
زیر فک
دو سمت گردن
زیر بغل
دو سمت کشاله ران
یک نوع از گلبول‌های سفید خون در داخل مایع لنفاوی گره‌های لنفاوی (شامل لنفوسیت‌ها)، وجود دارد که به‌طور مداوم از طریق غدد لنفاوی و جریان خون، مولکول‌های موجود در دیوارهٔ سلولی باکتری یا مواد شیمیایی مترشحه از باکتری‌ها موسوم به آنتی‌ژن، سلول آنتی‌ژن اختصاصی ارائه می‌دهند، بعنوان مثال؛ درست همانند انتقال سلول‌های دندریتیک به داخل دستگاه لنفاوی و سپس به غدد لنفاوی و در پاسخ به پادتن (آنتی‌ژن)، لنفوسیت در گره‌های لنفاوی یک پادتن که به بیرون رفتن از گره‌های لنفی به گردش خون کمک می‌کند، برای تولید پاتوژن آنتی‌ژن که با هدف قرار دادن آن برای نابودی توسط سلول‌های دیگر عمل میکنند، مکمل است. سایر سلول‌های سیستم ایمنی بدن، برای مبارزه با عفونت و بیماری به غدد لنفاوی فرستاده میشوند و در نتیجه افزایش تعداد سلول‌های سیستم ایمنی بدن در مبارزه با عفونت‌ها، گره را گسترش می‌دهند و متورم میکنند.
عواملی که باعث تورم غدد لنفاوی میشوند
این غدد معمولا بعد از سرماخوردگی و یا ایجاد عفونت در دستگاه تنفس فوقانی متورم میشوند.
بیش از ۳۰ درصد غدد لنفاوی بدن در بالای استخوان چنبر و در ناحیهٔ گردن و گلو هستند.
گلودرد‌هایی که معمولا ویروسی هستند و ناشی از وجود باکتری در گلو هستند غدد لنفاوی را درگیر کرده و باعث تورم و ایجاد درد در ان ناحیه میکنند.
عفونت سینوس‌ها، گوش یا پوست و نیز گرفتاری‌های دندان هم این غدد را متورم میکنند.
بیماری‌های غدد لنفاوی قابل درمان هستند.
تورم‌های غدد لنفاوی ناشی از عفونت هستند که عفونت‌ها نیز باید به صورت کامل از بین بروند.
توصیه میشود برای کاهش درد در این ناحیه از حوله‌ی گرم استفاده کنید.
روزانه دو سه بار در روز حوله‌ای را گرم کنید و به مدت ۱۵ دقیقه روی گلو نگه دارید؛ و مهم‌تر از همه، تورم غدد لنفاوی می‌تواند نشانهٔ بیماری‌هائی - مثل مونونوکلئوز، سل، سیفلیس، و بعضی انواع سرطان، مثل بیماری هوجکین باشد.
علائم ورم غدد لنفاوی
دستگاه لنفاوی بدن شامل مجموعه‌ای از اندام‌ها (مثل طحال و غده تیموس)، رگ‌ها و تعداد زیادی غده یا گره لنفاوی است که در سراسر بدن وجود دارند و غدد لنفاوی نیز بیشتر در ناحیه سر و گردن وجود دارند.
غدد لنفاوی که به طور مکرر دچار ورم میشوند، در این قسمت‌ها و نیز در زیر بغل و کشاله ران قرار دارند و از طرفی ورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی نشان می‌دهد در یک محل از بدن، چیزی اشتباه است. وقتی برای اولین بار غدد لنفاوی ورم میکنند، شما متوجه علائم زیر می‌شوید:
درد و سوزش غدد لنفاوی
ورم و بزرگ شدن غدد لنفاوی به اندازه یک نخود یا لوبیا
بیشترین علت ورم غدد لنفاوی، ابتلا به یک بیماری عفونی به خصوص یک عفونت ویروسی مثل سرماخوردگی است
بسته به علت ورم غدد لنفاوی، علائم زیر نیز مشاهده میشوند:
آبریزش بینی، گلودرد، تب و سایر علائم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
ورم کلی غدد لنفاوی در سرتاسر بدن که می‌تواند نشان دهنده ابتلا به یک بیماری عفونی مثل ایدز، مونونوکلئوز و یا یک اختلال خودایمنی مثل لوپوس یا آرتریت روماتوئید باشد.
ورم دست یا پا نشان می‌دهد ورم یک غده لنفاوی خیلی دور از سطح پوست که حس نمی‌شود، باعث انسداد و گرفتگی سیستم لنفاوی بدن شده است.
رشد سریع، دائمی و شدید غدد لنفاوی می‌تواند علامت تومور باشد.
تب
تعریق شبانه (عرق کردن در خواب شب)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
ورم غدد لنفاوی زمانی از بین می‌رود که بیماری زمینه‌ای مثل عفونت که باعث بروز آن شده است، درمان شود.
اما اگر این مشکل شما را نگران کرده است و یا اگر ورم غدد لنفاوی شما ویژگی‌های زیر را دارد، نزد پزشک بروید:
غدد لنفاوی بدون دلیل مشخصی ورم کنند.
غدد لنفاوی به مرور بزرگ‌تر میشوند و یا این ورم دو تا چهار هفته ادامه دارد.
موقع فشار دادن غدد احساس می‌کنید سفت هستند و یا حرکت نمی‌کنند.
ورم غدد لنفاوی با تب، تعریق در خواب شب یا کاهش وزن بی دلیل همراه است.
ورم غدد لنفاوی با گلودرد، یا سختی قورت دادن غذا یا دشواری نفس کشیدن همراه است.
درمان ورم غدد لنفاوی
باتوجه به این موضوع که تورم غدد ناشی از یک عفونت است، درمان آن نیز درمان بیماری اصلی است.
آن‌ها را گرم کنید. برای کاهش درد غدد لنفاوی متورم در طی درمان عفونت، حوله‌ای گرم را چهار بار در روز و هر بار به‌مدت ۱۵ دقیقه روی آن‌ها بگذارید.
گلو درد استرپتوکوکی را درمان کنید. درمان گلو درد استرپتوکوکی بسیار مهم است، چون در غیر این صورت، ممکن است باعث تب روماتیسمی شود که آسیب شدید به قلب می‌رساند. به‌همین دلیل، اگر تورم غدد لنفاوی با گلو درد همراه است، باید حتماً نزد پزشک بروید تا او نمونهٔ برداشته شده از گلوی شما را برای کشت به آزمایشگاه بفرستد. اگر نتیجهٔ کشت وجود استرپتوکوک را نشان دهد، آنتی‌بیوتیک مناسب برای درمان آن تجویز می‌کند.
محل عفونت را بیابید. عفونت‌های پوست سر، شقیقه، و صورت و نیز عفونت‌های سینوس و گوش باعث تورم غدد لنفاوی میشوند. پزشک همهٔ این‌ها را معاینه کرده و در صورت یافتن عفونت، با آنتی‌بیوتیک مناسب آن را درمان می‌کند.
آزمایش کنید. اگر پیدا کردن علت تورم غدد لنفاوی مشکل باشد، پزشک ممکن است چندین بار شما را معاینه و آزمایش کند. گاهی علاوه بر آزمایش خون، یا پرتونگاری، نمونه‌ای از بافت درون غده لنفاوی را با روش و سوزن مخصوص برداشته و آزمایش می‌کند. در بسیاری موارد، این کار کوتاه‌ترین و دقیق‌ترین روش تشخیص است. پزشک پوست را بی‌حس کرده و با وارد کردن سوزنی در یک غده لنفی کمی از محتویات درون آن را بیرون می‌کشد و به آزمایشگاه می‌فرستد.
غدد لنفاوی حتی با یک گلودرد ساده نیز تحریک خواهند شد و این نشانه خوبی برای فعالیت خوب سیستم ایمنی بدنتان است. برخی افراد در سنین پایین هم ممکن است به اختلالات مربوط به غدد لنفاوی دچار شوند که در صورت درمان به موقع می‌توانند با این بیماری مبارزه و آن را درمان کنند.