نمکی: جدا کردن روح از جسم از خطاهای استراتژیک علم پزشکی است
وزیر بهداشت با تأکید بر اینکه اگر بخواهیم عقبماندگیها در مسیر اعتلای جایگاه قرآن را جبران کنیم، اولین گام واکاوی دلایل عدم توفیقها است گفت: جدا کردن روح از جسم از خطاهای استراتژیک علم پزشکی است.
سعید نمکی وزیر بهداشت در نشست با اعضای دبیرخانه کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت که با حضور حجت الاسلام و المسلمین حمید محمدی، قائم مقام رییس و دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی و همچنین دکتر سیما سادات لاری معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت و دبیر این کمیسیون برگزار شد، گفت: من فکر میکنم مهجورترین کتاب آسمانی در روی زمین در این ایام پرقدرت و پرنفوذ جمهوری اسلامی قرآن است و انتظار میرود این کتاب والای آسمانی در جمهوری اسلامی از این مهجور بودن در بیاید.
وی با اشاره به چگونگی آشنایی و ارتباط خود با قرآن تصریح کرد: من از کودکی با قرآن مأنوس بودم و مادرم عاشق این بودند که من قرآن بیاموزم و برای همین در سالهای ابتدایی تحصیلات مرا به منزل مرد روشن ضمیری بردند و خاطرم هست با شوق اینکه من از این فرد قرآن را بیاموزم برای وی هدیه ای هم تهیه و تقدیم کردند و به واقع عشق و اهتمام خانواده به فراگیری قرآن باعث شده بود من نیز از کودکی به این کتاب آسمانی، علاقه و انس پیدا کنم و پیشتر که رفتم با توجه به آشنایی که از نوجوانی با موسیقی پیدا کرده بودم متوجه شدم از نگاه موسیقایی هم، موزون ترین و زیباترین کتابهای جهان قرآن است.
نمکی با تأکید بر استفاده از این کتاب نورانی قرآن در عرصه سلامت گفت: میگویند سلامت کامل و حقیقی مجموعهای است از سلامت جسم، روح و جامعه و من بهواقع کتابی را نمیشناسم که اینگونه تعادل جسم و روح و جامعه در آن بیانشده باشد. کتابی که در آن از سویی در خصوص دنیا میفرماید: «هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِنْ رِزْقِهِ»، و از دیگر سو در خصوص آخرت که برای متقین و مؤمنین است از آنهمه زیباییهای بهشت صحبت میکند.
وی با بیان اینکه در سوره «تین» تعادل بین دو بخش مادی و معنوی (والتین و الزیتون) و از آن سو (والطور سینین) یعنی تعادل بین ماده و معنا را به زیبایی رخ می نماید، گفت: قرآن انسان را بهواقع بینانهترین نگاه بر ماهیت خود رهنمون میشود آنگونه که میفرماید «خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ» یعنی ما انسان را از گل آفریدیم و از آنسو بیان میدارد از روح خود در او دمیدیم که میل تعالی و پرواز به ملکوت اعلی دارد.
وزیر بهداشت با تاکید بر این موضوع که اینچنین تعادل و واقعبینی سرشت انسان را تنها در قرآن میتوان مشاهده کرد، اظهار داشت: در جای دیگر قرآن در تعریف جامعه مطلوب میفرماید: «هذا البلد الامین» یعنی در ایام حج آن مدینه فاضله قرآنی را بیان کرده است که حق ندارید کارهایی را انجام دهید (بهشت آنجا است کازاری نباشد، کسی را با کسی کاری نباشد)، این ترسیم زیبای قرآنی از مدینه فاضله را در ایام حج با ایجاد تعادل در رفاقت، عدالت، برابری، برادری، عدم ظلم و ... میتوانید ببینید و نپرداختن به این ابعاد ظلم به مسلمانان و این کتاب عزیز، پر از موهبت و مرحمت است.
نمکی بیان داشت: اگر بخواهیم عقبماندگیها را جبران کنیم، نیازمند رویکرد جدید و انسانهایی با نگاه جدید به قرآن هستیم، نیازمند رویکردی که در آن ابتدا معلم دانشگاه را به قرآن بپیوندیم، اگر معلم، ایمان به قرآن و ایمان به تأثیر قرآن نداشته باشد، نمیتواند دانشجوی خود را تحت تأثیر قرار دهد.
نمکی با تاکید بر اینکه اگر بخواهیم این راه عقبمانده را جبران کنیم اولین گام واکاوی دلایل عدم توفیقها است، گفت: باید برگردیم و مرور کنیم راهی که رفتهایم درست بوده است یا خیر؟ و آنچه پیمودیم و به دست آوردهایم نسبت به آنچه درصدد آن بودهایم چه وضعیتی دارد. آیا کمبود منابع در این میان مطرح بوده است یا از منابعی که موجود بوده خوب استفاده کردهایم یا خیر؟ آیا اساتید بلندمرتبه طب، روانشناسی، روانپزشکی، علوم اجتماعی و علوم انسانی کشور را برای تبیین چگونگی بهره برداری از آموزه های قرآنی فراخواندیم و نیامدند یا برعکس؟ وقتی حرف از قرآن، دین و نهجالبلاغه میشود تنها چند فرد شاخص را در کشور میبینیم، درحالیکه گوهرهای نفیس بیادعای بسیاری را میتوان دید که باید کشف شوند. ما سراغ این گنجینهها گاه با سیاستزدگی گاه با نگاه جزم اندیشانه و گاه به دلیل عدم اطلاع نمیرویم.
وی با تاکید بر اینکه دلدادگان قرآن در کشور کم نیستند و باید آگاهترین افراد به این حوزهها را شناسایی کنیم، بیان داشت: باید به دنبال افرادی که به زبان قرآن آشنا هستند و بر تحول آموزش پزشکی کشور تاثیر گذار خواهند بود را پایکار آورد. ما امروز طبیب داریم اما حکیم نه در قدیم اطبای ما حکیم، قرآن شناس و حافظشناس بودند، حافظی که میگوید (عشقت رسد به فریاد ار خود بهسان حافظ قرآن ز بر بخوانی در چهارده روایت). اگر توانستیم این تاثیر قرآن در نظام آموزش علوم پزشکی کشور را بیشتر کنیم اولین حاصلش این خواهد بود که آن معلمی که ما از او دم میزنیم بهجای طبیب، حکیم تربیت خواهد کرد و این در تحول آموزش پزشکی بسیار تاثیرگذار است.
این مقام مسؤول با بیان اینکه در این مسیر باید گنجینههای بینالمللی را جمعآوری کنیم ابراز داشت: ما افراد مؤمن، معتقد بیریای پردازنده به امور قرآنی در اهل تسنن و تشیع بسیار داریم، نباید زاویه را تنگ کنیم و فقط تعداد محدودی را وارد کار کنیم. در زمینه پژوهش در علوم پزشکی به خردهگیریهای بیهوده نپردازیم اگر بخواهیم قرآن را مترقی جلوه دهیم چسباندن یک مطلب علمی گذرایی که ممکن است فردا قابل قبول نباشد به مبنای قرآنی موجب روشن جلوه دادن قرآن نخواهد داد، ما باید عمقیتر، جامعتر و فراتر از روزمره در بحثهای قرآنی پیش برویم و قرآن را در سطح مطالب و اظهار نظرهای کوچهبازاری مطرح نکنیم.
نمکی یادآور شد: باید تلاش کنیم قرآن از نظریه همه افراد بالاتر باشد زیرا من اعتقاد دارم قرآن مواردی را در دل خود دارد که نسلهای آینده برای کشف آن میتوانند حرکت کنند و تا پایان بشریت حرف برای گفتن دارد. خواهش من در خصوص موضوع قرآن و طب دو مسئله است اول اینکه ما سعی نکنیم اثبات سادهها را در علم پزشکی با مبنای قرآن پیش ببریم زیرا مقام قرآن فراتر از این است. دوم اینکه علم طب را محدود به ویروسشناسی و ... ندانیم این علم منطبق با جامعهشناسی، مرتبط با روانشناسی، علوم اقتصاد و ... است. اشکال ما این است که جسم را از روح جدا کردهایم که کاری خطرناک است.
وزیر بهداشت ادامه داد: وضع روحی شما به هم بریزد، گوارش به هم میریزد، خواب ندارید، آریتمی قلبی پیدا میکنید که این نشان ارتباط روح و جسم است، طبیبان قدیم نبض بیمار را میگرفتند زیرا روح بر جسم سوار است. این سندیت که روح و جسم را از هم جدا کردند از خطاهای استراتژیک علم پزشکی است. من اگر بخواهم با قرآن بروم سراغ طب، باید روح و روان انسان و سلامت معنوی وی را با قرآن تأمین کنم. آنچه ما باید در قرآن دنبال آن در این روزهای روانپریشی جامعه جهانی باشیم پرداختن به تقویت روحی و معنوی افراد است. قرآن این قابلیت را به شدت دارد و بالاترین قابلیت را در این خصوص در میان کتابهای آسمانی دارا است.
وی با بیان اینکه توصیه عاجزانه من این است سطح انتظار از قرآن را در حد اعلای سلامت روحی و معنوی جامعه رشد دهید، خاطرنشان کرد: در این میان جامعهشناس، روانشناس، دانشمند علوم انسانی و.. میتوانند به ما کمک کنند، این است که باید برگردید عقب و دلایل عدم توفیق را بررسی کنید.
رئیس کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت گفت: امید دارم و دوست دارم در ایامی که در این جایگاه در حال خدمت هستم دو کار را انجام دهم اول برای زیرساختهای نظام سلامت کاری زیربنایی انجام دهم، مانند کاری که در شبکه بهداشت و درمان بیش از ۳۰ سال قبل انجام شد و خانههای بهداشت را ایجاد کردیم و دوم اینکه معنویت در جامعه نهادینه شود، انسان امروز آواره و سرگردان و درمانده عالم مادی است و امید من این است که بتوانیم راه بهره برداری از معنویات برای ارتقای سلامت را بگشاییم و در این مسیر تنها مرجع قوی که میتواند به ما کمک کند قرآن است.