نشانه های هشدار دهنده خودکشی در فرزندان

یکی از دغدغه های خانواده ها افکار خودکشی در برخی جوانان و نوجوانان است  اتفاقی که شاید در یک چشم بر هم زدن صورت بگیرد ولی عواقب و آسیب های مادام العمری به همراه داشته باشد.

جوانان و نوجوانانی که در یک خلا قرار می گیرند، دست به چنین کاری می زنند، حتی خودشان هم نمی دانند که چه موضوعی باعث شده این افکار در ذهنشان شکل بگیرد.گاهی با انجام این کار تا مرز پشیمانی هم پیش می روند اما باز به کار خود ادامه می دهند.

به گزارش فرتاک نیوز،بسیاری از افراد فکر می کنند که خودکشی نشات گرفته از فقر است اما شواهد نشان می دهد که در برخی از کشورهای پیشرفته آمار خودکشی نسبت به کشورهای در حال توسعه بیشتر است.

خودکشی  خط پایان  مسیر ناگوار زندگی

لیلا شقاقی روانشناس بالینی کودک و نوجوان گفت: خودکشی موفق در پسران نوجوان تقریباً ۵ بار بیشتر از دختران نوجوان دیده می‌شود. فکر خودکشی یک پدیده قطعی نیست و ممکن است با گذشت زمان کاهش یا افزایش یابد. اغلب تصمیم برای رفتار خودکشی ممکن است تکانشی و بدون دوراندیشی باشد.

او بیان کرد:در کشور ایران روش شایع خودکشی در پسران حلق آویز کردن و در دختر‌ها خوردن مواد سمی یا داروست. کسانی که به خودکشی فکر می‌کنند اغلب سابقه خانوادگی خودکشی دارند یا در معرض خشونت خانوادگی هستند. افرادی هم رفتارشان تکانشی است  یا درگیر سوء مصرف مواد هستند. کسانی که خودکشی می کنند اغلب در پیدا کردن راه حل برای مشکلات خود ناتوان هستند و تاب‌آوری پایین دارند.

شقاقی گفت: عوامل روانی اجتماعی در اقدام به خودکشی نقش زیادی دارند؛ افسرده ها افکار خودکشی دارند، زندگی در محیط خشن می‌تواند طیف وسیعی از آسیب‌های روانی را ایجاد کند. تحقیقات نشان داده‌اند رفتار‌های پرخاشگرانه خودتخریبی و خودکشی در بین نوجوانانی که زندگی خانوادگی پر استرس و مزمنی دارند شیوع زیادی دارد افرادی که افکار خودکشی دارند اغلب به دلیل بی آبرو شدن در مقابل  همسالان، شکست عشقی، مشکلات تحصیلی، بیکاری، داغدیدگی،جدایی و طرد شدن اقدام به خودکشی می‌کنند.

او گفت: افرادی که افکار خودکشی دارند و از گروه‌های پرخطر محسوب می شوند تا زمانی که میل به خودکشی از بین برود باید بستری شوند و سایر افراد حتماً باید به روانشناس و روانپزشک مراجعه کنند تا تحت درمان قرار بگیرند. اگر از فردی شنیدید که درباره خودکشی حرف می زند این مسئله را نادیده نگیرید و در اولین فرصت به اطرافیان او موضوع را اطلاع دهید و توصیه کنید تا او را نزد روانپزشک و روانشناس ببرند.

روانشناس بالینی تصریح کرد: روش هایی مانند سی بی تی، ذهن آگاهی، مهارت‌های زندگی برای بهبود پذیرش خود، آموزش جرات مندی، اجتناب از حضور در موقعیت‌هایی که ممکن است سبب بروز رفتار‌های خود تخریبی شود، افزایش توانایی تحمل ناراحتی می‌تواند در پیشگیری از رفتار خودکشی موثر باشد، همچنین افرادی که رفتار و افکار خودکشی دارند لازم است تحت دارو درمانی قرار بگیرند.

صدمات اضطراب‌های آسیب زا بر فرد

در ادامه پوریا پژوهان فر دانشجوی دکتری روانشناسی درباره علل خودکشی به خصوص در جوانان اظهار کرد: خودکشی دلایل مختلفی دارد و معمولا بدون هیچ علائم هشدار دهنده‌ای در فرد اتفاق می‌افتد.

او گفت: افسردگی شایع‌ترین عامل موثر در خودکشی است، برخی اضطراب‌های آسیب زا  مانند آزارهای جنسی دوران کودکی هم می تواند در بزرگسالی همچنان آثارش ادامه داشته باشد وموجب خودکشی شود، مصرف مواد مخدر است هم میل به خودکشی را در افراد زیاد می‌کند.  حتی مواردی چون از دست دادن موقعیت‌های مختلف شغلی، شکست در کنکور هم می‌تواند زمینه ساز خودکشی در افراد باشد.

او با اشاره به افزایش آلودگی هوا تصریح کرد: آلودگی هوا هم در شهر‌های بزرگ افزایش دو برابری داشته که توانسته آثار و اختلال‌هایی در سلول‌های مغزی و سیستم‌های عصبی بگذارد و در نتیجه موجب شکل گیری خودکشی در افکار افراد شود و عملا این افکار می تواند عواقب بدی را به دنبال داشته باشد.

پژوهان فر گفت:حتی گاهی بیماری‌های زمینه‌ای که در افراد وجود دارد هم می‌تواند در تصمیم گیری افراد برای خودکشی موثر باشد.گاهی هزینه‌ها و استرس بیماری موجب بالا رفتن فشار عصبی در فرد می شود که برای رهایی از این موارد فردمسیر خودکشی را در نظر می‌گیرد. انزوا و گوشه گیری هم در افراد حتی می تواند از مصرف مواد مخدر بیشتر تاثیرگذارتر باشد و مسبب این اعمال ناگوار شود.

هدیه شیشه فر دکترای تخصصی مشاوره، عضو سازمان نظام روانشناسی درباره خودکشی اظهار کرد:  سازمان جهانی بهداشت روز دهم سپتامبر را روز پیش گیری از خودکشی قرار داده است، زیرا هر ۴۰ ثانیه‌ای یکبار یک نفر در یک نقطه‌ای از جهان یک نفر دست به خودکشی می زند .در واقع این آمار می تواند بسیار نگران کننده باشد.

او گفت:سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است، هر سال ۸۰۰ هزار نفر جان خود را در اثر خودکشی از دست می‌دهند که این نرخ بعد از تصادف بیشتر آمار را به خود اختصاص داده است و بیشترین میزان خودکشی به رده سنی ۱۵ سال در بر می‌گیرد همچنین خودکشی در رده‌های سنی ۴۰ تا ۴۹ سال در کشورهایی مانند کادانا به فور دیده می شود.آمار در این کشورها نشان داده است که در برابر یک زن ۳ مرد دست به خودکشی میزنند.

شششه فر بیان کرد:آمار خودکشی در میان آقایان بیشتر است، زیرا آن‌ها برای این کار از روش‌هایی استفاده می‌کنند که به طور قطع می توانند به زندگی خود خاتمه دهند.معمولا خودکشی خانم‌ها نمایشی است و بیشتر خانم ها نیاز به تایید و توجه طرف مقابل خود دارند.

چرا فرد دست به خودکشی می‌زند؟

این روانشناس تصریح  کرد: در ۵ دهه اخیر آمار خودکشی افزایش پیدا کرده است و شایع‌ترین علل آن اختلال روانی، افسردگی و دوقطبی بودن است.  مشکلات خانوادگی و فردی، ناشی از طلاق هم می تواند موثر باشد و فرد دست به خودکشی بزند.

شیشه فر بیان کرد:وقتی فرد تصمیم به خودکشی می گیرد تغییراتی در تغذیه و خواب او ایجاد خواهد شد که به ندرت به این موارد توجه می‌شود. در این مواقع فرد به شدت نگران و ناامید است و تمام روز خود را با استرس سپری می کند، خلق و خوی او تغییر می‌کند و همیشه حس انتقام جویانه دارد، به شدت با اطرافیان خود پرخاشگرایانه رفتار می‌کند. استفاده از مواد و الکل را ترجیح می‌دهد و احساس بی ارزشی و ضعیف بودن دارد. شکاف عاطفی زیادی را میان خود و دیگران ایجاد می‌کند ،همچنین ترجیح می‌دهد در انزوا باشد.

شیشه فر اظهار کرد:ما پیشنهاد می‌کنیم در مقابل افرادی که افکار خودکشی دارند خودنسرد و آرام باشید، احساس حمایتی نسبت به آن‌ها داشته باشید، زندگی تمام افراد پر از چالش است پس تنها با صبوری می توان چالش ها را مهار و کنترل کرد.