دانه‌های روغنی زیر چتر سلطان‌ها
مافیای واردات 4.5 میلیارد دلار دانه‌های روغنی کشور چه کسانی هستند؟
کالای اساسی استراتژیک با باد صاحبان قدرت، اینطرف و آنطرف می روند؛ مافیایی که برای مملکت، گاه خط و نشان هم می کشند و کار را به جایی می‌رسانند که وزیر کشاورزی هم آنها را تهدید می‌کند.
به گزارش فرتاک نیوز، اگرچه تولید دانه های روغنی برای قطع واردات در کشور افزایش پیدا کرده و برنامه هایی برای خودکفایی در جریان است اما همچنان برخی دست های پنهان و واردکننده ها بر سر این راه موانعی ایجاد می کنند. در همین راه هم وزارت صنعت، معدن و تجارت با کاهش تعرفه گمرکی مسیر برای خودکفایی در تولید دانه های روغنی کشور را ناهموار ساخت.
مدیرکل دفتر صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی وزارت صنعت، معدن و تجارت از رشد ۲۱ درصدی واردات دانه های روغنی طی۶ ماهه نخست سال جاری نسبت به سال گذشته در کشور خبرداد.
مهدی صادقی نیارکی افزود: در این مدت یک میلیون و 300 هزار تن دانه روغنی به کشور وارد شده که بخش عمده ای از این دانه ها سویا بوده است.
وی همچنین با بیان اینکه طی سال 1392 تنها 374 هزار تن دانه روغنی وارد کشور شد، اظهارداشت: واردات دانه های روغنی طی شش ماهه سال جاری با اصلاح و منطقی شدن نظام تعرفه ای از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است.
با وجود اجرای طرح خوداتکایی دانه‌های روغنی در کشور شرط اخذ مجوز و ثبت سفارش از وزارت جهاد کشاورزی برای واردات ۲۰ نوع روغن و دانه‌های روغنی برداشته شد.
علی‌اکبر مهرفر قائم‌مقام بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی با ارسال نامه‌ای به افخمی راد رئیس سازمان توسعه تجارت التزام ثبت سفارش واردات 20 نوع روغن و دانه‌های روغنی را برداشت.
در این نامه آمده است: «عناوین تعرفه‌ای واردات بادام زمینی، مغز نارگیل، دانه کتان، هسته میوه نخل، دانه پنبه، دانه روغن کرچک، دانه کنجد، دانه خردل، دانه خربزه، گل رازک، دانه اقاقیا، روغن بادام‌زمینی و اجزای آن، روغن زیتون و اجزای آن، روغن نخل و اجزای آن، روغن نارگیل، روغن خام تخم کتان و اجزای آن، روغن خام ذرت و اجزای آن، روغن کرچک و اجزای آن، روغن کنجد و اجزای آن و روغن جلا و اجزای آن نیازی به اخذ مجوز قبل از ثبت سفارش از وزارت جهاد کشاورزی ندارد».
بنابراین گزارش ثبت سفارش واردات روغن خام و دانه‌های روغنی از ابزار کنترلی است که وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل واردات و جلوگیری از وارد آمدن خسارت و ضرر و زیان به تولید کنندگان داخلی استفاده می‌کند، حال معلوم نیست که وزارت جهاد کشاورزی براساس چه‌مبنایی از این ابزار چشم‌پوشی کرده است.
کالای اساسی استراتژیک که با باد صاحبان قدرت، اینطرف و آنطرف می روند. مافیایی که برای مملکت، گاه خط و نشان هم می کشند و وزیر جهاد کشاورزی را وادار به واکنش می کنند.
حجتی وزیر جهاد کشاورزی:
« بی‌خود کردید که دانه روغنی از کشاورز نمی‌خرید؛ کشور بی‌صاحب نیست. از سوی دیگر تهدید می‌کنند که از امروز سویا نمی‌خریم، شما نخرید ببینید چه می‌شود!»
با اندک فشار به واردکنندگان، خیلی زود قدرت شان به رخ کشیده می شود، بطوریکه با کاهش عرضه به بازار باعث گرانی فزاینده آن شدند. کاملا روشن است که سلطان های شکر و میوه و روغن و دیگر کالاهای اساسی، تعدادی سوداگرند که از منافع ملی، کیسه گشادشان را پر می کنند.
عباسی پاپی زاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا تایید می‌کنید که ۵۰ درصد واردات دانه‌های روغنی توسط ۴ نفر انجام می‌شود؟ گفت: یکی از واردکنندگان عمده دانه‌های روغنی، شرکت بازرگانی دولتی زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی و دیگری بخش خصوصی است.
وزارت کشاورزی دانه‌های روغنی را از دریافت مجوز پیش از ثبت سفارش مستثنی کرده است
پاپی زاده با بیان اینکه قطعا در این زمینه انحصار و رانت وجود دارد، افزود: در این زمینه تحقیق و تفحص انجام شده و گزارش آن را در سال ۹۳ به قوه قضائیه ارسال کردیم.
وی ادامه داد: تحقیق و تفحص نشان می‌دهد که در بحث واردات اتفاقاتی افتاده است که ختم به برخی اعمال نظرها شده است.
پاپی زاده با اشاره به اینکه برای رفع اشکال باید در بخش دولتی بازنگری شود، افزود: بر اساس تحقیق و تفحص در شرکت دولتی بازرگانی که واردات دانه های روغنی را مدیریت می‌کند به روابطی رسیدیم، اما این مستلزم آن است تا قوه قضائیه احکام را صادر کند تا نام‌ها را اعلام کنیم. در واردات این دانه ها کمتر از ۵ تا ۶ نفر در این موضوع دخیل هستند.
تنها راه مهار افسار واردکنندگان دانه های روغنی، تولید زیاد است. همان برنامه ده ساله خودکفایی که هنوز مقدارش ناچیز است و امسال برای نخستین بار تمام تولید داخل خریداری شده است. اتفاقی که آقای مهاجر مجری طرح دانه های روغنی کشور می گوید که امیدوار است سال بعد هم ادامه یابند.
«بعد از 40 سال امسال برای اولین بار دانه های روغنی که تولید شده بود، کل تولید را دولت خریده است. برای سال های آینده هم این تدابیر را اندیشیده ایم. اگر بتوانیم شرایط را مثل امسال مهیا کنیم، حتما در سال آینده این روند رو به رشد انجام می شود. نیاز است همه مسئولین کمک‌مان کنند چرا که واردکنندگان، صاحبان قدرت هستند هم از لحاظ مالی هم لحاظ سیاسی و هم از لحاظ تشکیلاتی.»
همین موفقیت امسال از فروش تمام تولیدات داخل را عضو کمیسیون کشاورزی موقتی می داند. علی وقف‌چی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس می گوید:
« فقط هم در این موضوع نیست. در تمام محصولات کشاورزی متاسفانه این مشکل را داریم. همه غریب به اتفاق رانت، حالا شاید نشود گفت همه. ولی من با جرات تمام می‌گویم 90 درصد این رانت های ما بر می گردد به آقایونی که در راس حرم های مدیریتی هستند. الان همین مسئولان تراریخته را شما بروید پیگیری کنید ببینید چه کسانی وارد می کنند. بحث اصلی ما این است که این هایی که هستند بعنوان افرادی که در سطح کلان وارد کننده این محصولات اند آنها چطوری وارد می کنند.»
در این میان صحبت تولیدکنندگان روغن هم شنیدنی است؛ آنجا که آقای محمودی دبیر انجمن صنایع روغنی، تنها راه رسیدن به هدف 70 درصد تولید داخلی دانه های روغنی را اولیت قرار دادن مزیت کشت دانه های روغنی عنوان می کند.
« همه کشورهایی که اقتصاد کشاورزیشان درصد قابل توجهی از حجم اقتصادی آن کشور را شامل می شود و کمک به رشد توسعه اقتصادی آن کشور کرده است. خود کشاورزی با پارامتر اقتصادی و مبتنی بر مزیت های نسبی تعریف می شود. مثلا من کشاورز اسپانیایی در فلان محصولات مزیت دارم، انرژی می گذارم روی آن چند تا محصول برای تولید.
ما در کشورمان باید ببینیم مزیت های نسبی کشاورزی ما در چیست و در این زمینه بحث دانه های روغنی با توجه به ارزبری 4.5 میلیارد دلاری واردات آن بسیار مهم است.»
پیش از این در سال گذشته عباس کشاورز، معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی در سومین گردهمایی سراسری مدیران وزارت جهاد کشاورزی در آستانه سال زراعی جدید، با انتقاد از رویکرد واردات روغن و کنجاله به کشور، گفت: سالانه ۴میلیارد دلار صرف واردات این دو محصول به کشور می‌شود و بخش عمده‌ای از منابع ارزی به واردات روغن و کنجاله اختصاص می‌یابد.
کلید حل معما در تولید سالم زمین و کشاورز ایرانی است. اتفاقی که اگر محقق شود، با یک تیر 4 نشان خواهد زد:
1- پایداری تولید گندم
2- تامین روغن مورد نیاز کشور
3- تامین کنجاله دام و طیور
4- افزایش بهداشت و سلامت جامعه