دریافت واکسن ترکیبی ایمنی بیشتری ایجاد می‌کند؟

به نقل از نیوز، دکتر متیو اسنیپ، متخصص واکسن در دانشگاه آکسفورد در یک کنفرانس خبری گفت: استفاده از واکسن‌ها با هر ترتیبی ممکن است محافظت بالایی ایجاد کند. به نظر من می‌توان ادعا کرد که هر یک از این برنامه‌های واکسیناسیون قابل استدلال بوده و پیش‌بینی می‌شود که موثر هستند. حتی نتایج گزارشی نشان می‌دهد که ایمنی واکسن‌های ساخته شده توسط فایزر و مدرنا یک واکنش ایمنی مداوم در بدن ایجاد می‌کند که ممکن است سال‌ها در برابر ویروس کرونا قابلیت محافظت داشته باشد.

این یافته‌ها، ارائه‌کننده شواهد فزاینده‌ای مبنی بر این‌ است که اکثر افراد واکسینه شده با واکسن‌های mRNA ممکن است تا زمانی که ویروس و انواع مختلف آن فراتر از اشکال فعلی رشد نکنند به تقویت‌کننده احتیاج نداشته باشند. حتی افراد بهبودیافته از کووید-۱۹ بعد از واکسیناسیون اگر ویروس تغییر چشمگیری نکند احتمالا دیگر به دوز تقویت‌کننده نیاز ندارند.

محقق این تحقیق، علی البدی، ایمونولوژیست دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس امریکا اظهار کرد: «این نتایج حاکی از یک نشانه خوب در پایداری ایمنی واکسن‌هاست.»

در این تحقیق واکسن جانسون و جانسون مورد بررسی قرار نگرفت اما دکتر البدی گفت که وی انتظار دارد که پاسخ ایمنی آن از پایداری واکسن‌های mRNA کمتر باشد.

دکتر اسنیپ و همکاران وی آزمایش واکسن ترکیبی را با نام کام-کوو (Com-COV) در ماه فوریه آغاز کردند. در مرحله اول مطالعه، آنان به ۸۳۰ داوطلب یکی از چهار ترکیب واکسن را تزریق کردند. برخی از آنها دو دوز فایزر یا آسترازنکا دریافت کردند و مشخص شد که هر دو در برابر کووید-۱۹ موثر هستند. گروهی دیگر واکسن آسترازنکا دریافت کردند و به دنبال آن یکی از فایزر و یا بالعکس تزریق شد.

در محله دوم داوطلبان چهار هفته بین دوزها منتظر ماندند. نتایج مطالعات نشان داده است که اگر دوز دوم واکسن آسترازنکا تا ۱۲ هفته با تاخیر تزریق شود، محافظت قوی‌تری ایجاد می‌کند، بنابراین محققان یک آزمایش ۱۲ هفته‌ای جداگانه را نیز انجام دادند که نتایج آن ماه آینده اعلام خواهد شد.

البته محققان دریافتند که داوطلبان نسبت به افرادی که دو دوز واکسن مشابه دریافت می‌کنند، لرز، سردرد و درد عضلانی بیشتری گزارش می‌کنند اما این عوارض جانبی کوتاه‌مدت هستند.

سپس دکتر اسنیپ و همکاران وی با کمک آزمایش خون پاسخ ایمنی در افراد داوطلب را ارزیابی کردند. آنان دریافتند، افراد دریافت‌کننده دو دوز واکسن فایزر و بیو ان تک، میزان آنتی‌بادی حدود ۱۰ برابر افرادی داشتند که دو دوز آسترازنکا دریافت کرده بودند. داوطلبانی که فایزر دریافت کردند و به دنبال آن آسترازنکا تزریق شد، میزان آنتی‌بادی آنان حدود پنج برابر بیشتر از افرادی بود که دو دوز آسترازنکا تزریق کرده بودند. داوطلبانی که آسترازنکا و سپس فایزر دریافت کردند میزان آنتی‌بادی آنان در حد افرادی بود که دو دوز فایزر تزریق کرده بودند.

دکتر اسنیپ گفت: این اختلافات در داوطلبانی که بعد از ۱۲ هفته دوز دوم را هنگامی که واکسن آسترازنکا برای تقویت تاثیرات خود با فاصله زمانی بیشتری تزریق می‌شود، کاهش می‌یابد.

نتایج این تحقیق نشان داد، استفاده از واکسن‌های مختلف نسبت به دریافت دو دوز واکسن مشابه، سطح بالاتری از سلول‌های ایمنی در برابر ویروس کرونا ایجاد می‌کند. دکتر اسنیپ گفت: هنوز مشخص نیست که چرا ترکیب دو واکسن چنین ایمنی ایجاد می کند.

دکتر البدی و همکاران وی ماه گذشته در مطالعه تاثیرات طولانی‌مدت گزارش کردند: افرادی که از کووید-۱۹ بهبود یافتند، سلول‌های ایمنی که ویروس را تشخیص می‌دهند حداقل هشت ماه پس از عفونت در مغز استخوان باقی می‌مانند. حتی نتایج مطالعه گروه دیگری نشان داد که سلول‌های به اصطلاح حافظه B حداقل تا یک سال پس از عفونت به بلوغ و تقویت ادامه می‌دهند.

بر اساس این یافته‌ها، محققان اظهار کردند: ممکن است در افرادی که آلوده و بعدا واکسینه شده‌اند، مصونیت سال‌ها و احتمالا تا پایان عمر ادامه داشته باشد. اما مشخص نیست که آیا واکسیناسیون به تنهایی ممکن است به‌طور مشابه اثری طولانی‌مدت داشته باشد یا خیر.

پس از عفونت یا واکسیناسیون، یک ساختار تخصصی به نام مرکز جوانه‌زنی در غدد لنفاوی ایجاد می‌شود، این ساختار یک نوع آموزشگاه برگزیده برای سلول‌های B است. هر چه دامنه این سلول‌ها وسیع‌تر باشد و مدت زمان بیشتری برای تمرین داشته باشند، احتمال خنثی کردن انواع ویروس‌هایی که ممکن است ظاهر شوند بیشتر است.

پس از عفونت با ویروس کرونا، مرکز جوانه‌زنی در ریه‌ها تشکیل می‌شود اما پس از واکسیناسیون، آموزش سلول‌ها در غدد لنفاوی زیر بغل، مکانی در دسترس محققان انجام می‌شود.

گروه دکتر اِلبدی دریافت که ۱۵ هفته پس از اولین دوز واکسن، مرکز جوانه‌زنی در تمام ۱۴ شرکت‌کننده بسیار فعال بود و تعداد سلول‌های حافظه‌ای که ویروس کرونا را تشخیص می‌دهند، کاهش نیافت.

دکتر البدی گفت: «درواقع واکنش‌ها تقریبا چهار ماه پس از واکسیناسیون ادامه داشت که نشانه بسیار بسیار خوبی است. فعالیت مراکز جوانه‌زنی معمولا یک تا دو هفته پس از ایمن‌سازی به اوج خود می‌رسند و سپس افول می‌کنند».

نتایج نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق افراد واکسینه شده در طولانی مدت -حداقل در برابر انواع موجود- محافظت می‌شوند. اما افراد مسن، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف و افرادی که داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مصرف می‌کنند ممکن است به تقویت‌کننده نیاز داشته باشند. افراد بهبود یافته از کووید-۱۹ که واکسن دریافت می‌کنند، ممکن است هرگز به تقویت‌کننده احتیاج نداشته باشند.

پیش‌بینی دقیق مدت زمان محافظت در برابر واکسن‌های mRNA دشوار است. به گفته کارشناسان، در صورت نبود جهش‌های مختلف که بر ایمنی‌سازی تاثیر داشته باشند، از نظر تئوری مصونیت می‌تواند یک عمر ادامه یابد اما ویروس به وضوح در حال تکامل است.